Luxemburg

Luxemburg, officieel het Groothertogdom Luxemburg (Luxemburgs: Groussherzogtum Lëtzebuerg, ⓘ; Frans: Grand-Duché de Luxembourg; Duits: Großherzogtum Luxemburg), is een land in het westen van Europa dat grenst aan België, Duitsland en Frankrijk. Met een oppervlakte van 2.586 km² [4] en meer dan 672.000 inwoners[5] is het groothertogdom op Malta na het kleinste land binnen de Europese Unie. De hoofdstad en grootste stad van het land is de gelijknamige stad Luxemburg. Luxemburg is een parlementaire democratie met een groothertog als constitutioneel monarch. Sinds de stichting van het graafschap Luxemburg in 963 is het land volop beïnvloed door het veel grotere Frankrijk aan de ene kant en het eveneens veel grotere Duitsland aan de andere kant, waardoor het diverse malen onderwerp van conflict is geweest. Desondanks wist het groothertogdom in 1867 zijn onafhankelijkheid te garanderen, al was het tot 1890 nog in personele unie met Nederland verbonden en is het in beide wereldoorlogen door Duitsland overrompeld. ... De oorspronkelijke benaming van Luxemburg is Lützelburg. De eerste vermeldingen ervan in oorkonden zijn echter verlatijnste vormen, waarvan de oudste Lucilinburhuc is in 963. Vervolgens wordt er in 1125 van burgus Lucelenburgensis en van opidum et castrum Luxelenburgensis gesproken. De naam Lützelburg bestaat uit twee Oudhoogduitse woorden luzzil ‘klein’ en burg ‘burcht’. Lützelburg betekent dus zoveel als een ‘kleine burcht’. Het Oudhoogduitse woord luzzil (van Opperduits lützel) komt overeen met het Nederlandse woord luttel, dat ‘klein’ of tegenwoordig ook wel ‘onbeduidend’ betekent. In de loop van de middeleeuwen veranderde in het Frans en Diets de tweede letter "l" in een "n". De Franse spelling breide voort op de Latijnse door de "tz"-klank te blijven schrijven als "c" en later als "cc". Het is bekend dat in de 16e en 17e eeuw Nederlandse schrijvers het als Lutzenburg(h) spelden. Vervolgens veranderde in het Nederlands deze "tz" in een "x". https://nl.wikipedia.org/wiki/Luxemburg_(land)

De vlag van Luxemburg is een horizontale driekleur bestaande uit banen van rood (bovenaan), wit (midden) en lichtblauw (onderaan). ... De vlag lijkt op de vlag van Nederland, die een donkerdere kleur blauw heeft (kobaltblauw in plaats van hemelsblauw). De beide vlaggen hebben geen gezamenlijke geschiedenis. Het feit dat de Nederlandse koning in de 19e eeuw ook groothertog van Luxemburg was, heeft niets te maken met de kleuren van beide vlaggen. Wel is er samenhang met de vlag van de Belgische provincie Luxemburg, aangezien die vlag eveneens gebaseerd is op het Luxemburgse wapen. De provincie Luxemburg werd in 1839 aan het groothertogdom onttrokken, bleef echter het Luxemburgse wapen voeren. De Luxemburgse vlag werd tussen 1845 en 1848 voor het eerst gebruikt, maar in 1972 officieel aangenomen. De kleuren zelf zijn op 27 juli 1993 exact vastgesteld.[8] https://nl.wikipedia.org/wiki/Luxemburg_(land)

De eerste nederzettingen uit het gebied dat nu Luxemburg heet, zijn Keltische nederzettingen uit de 2e eeuw v.Chr. Tussen 58 en 51 v.Chr. trok de Romeinse veldheer Julius Caesar het gebied binnen en werd het een deel van het Romeinse Rijk. Tijdens de Grote Volksverhuizing die aanleiding gaf tot de Val van het West-Romeinse Rijk in de 5e eeuw verdrongen de Germaanse Franken de Romeinen uit het gebied. In de daaropvolgende eeuwen werden de inwoners door monniken tot het christendom bekeerd en werden er kloosters gebouwd. De Abdij van Echternach werd in 698 door de Angelsaksische missionaris Willibrord gesticht. ... In 963 maakte het gebied deel uit van het Heilige Roomse Rijk. In dat jaar verwierf gouwgraaf Siegfried van de Ardennengouw vanwege een ruil met de Sint-Maximinusabdij in Trier het gebied met de burcht Lucilinburhuc. Hiermee legde hij de grondslag voor het Duitse adellijke geslacht Luxemburg en het Graafschap Luxemburg. Met de dood van Koenraad II in 1136 stierf het eerste geslacht Luxemburg uit en erfde Hendrik de Blinde, graaf van Namen, het gebied. Hierdoor ontstond een korte vereniging van Luxemburg met het Graafschap Namen. Na de dood van Hendrik werden de graafschappen echter weer opgesplitst  ... In 1308 werd graaf Hendrik VII van Luxemburg tot koning (later keizer) van het Heilige Roomse Rijk gekroond en twee jaar later werd zijn zoon Jan de Blinde koning van het koninkrijk Bohemen, zodat de macht van de Luxemburgers in het Heilige Roomse Rijk steeds groter werd. In 1354 verhief keizer Karel IV, die zelf graaf van Luxemburg was geweest, het land tot hertogdom onder hertog Wenceslaus I. ... Wenceslaus I werd in 1383 opgevolgd door Wenceslaus II. Deze besloot echter het hertogdom in 1388 te verpanden aan Jobst van Moravië zodat er vanaf dat moment tot in 1457 zowel een hertog van Luxemburg bestond als een hertog van Luxemburg bij verpanding. Na de dood van keizer Sigismund, die ook hertog van Luxemburg was, in 1437, kwam het Huis Luxemburg wegens een gebrek aan mannelijke erfgenamen in een opvolgingscrisis terecht. Dit leidde ertoe dat de hertogin bij verpanding Elisabeth van Görlitz in 1443 besloot tot de verkoop van Luxemburg aan Filips de Goede van Bourgondië, zodat Luxemburg een deel werd van de Bourgondische Nederlanden. ... Na de dood van de laatste hertog van Bourgondië, Karel de Stoute, in 1477 kwam Luxemburg samen met de andere Bourgondische erven in handen van diens dochter Maria van Bourgondië en haar echtgenoot, de latere keizer Maximiliaan I. ... Na het beëindigen van de Frans-Spaanse Oorlog in 1659 wordt bij de Vrede van de Pyreneeën besloten tot de eerste deling van Luxemburg: het zuiden van het land tussen Diedenhoven en Montmédy wordt afgescheiden van de rest en komt toe aan Frankrijk. Tussen 1684 en 1697 staat het land overigens, als gevolg van veroveringen van Lodewijk XIV, geheel onder Franse heerschappij. Ten gevolge van de Spaanse Successieoorlog kwam Luxemburg in 1714 toe aan de Oostenrijkse Nederlanden en werd daarmee opnieuw een Habsburgs land. In 1795 kwam het land echter weer, vanwege Franse veroveringen, onder Franse heerschappij en werd het hertogdom omgevormd tot het Woudendepartement. ... Nadat Napoleon in 1815 verslagen was, werd Luxemburg betwist door Nederland en Pruisen. Op het Congres van Wenen werd toen besloten tot de vorming van het Groothertogdom Luxemburg met de Nederlandse koning Willem I als groothertog van Luxemburg ter compensatie voor het verlies van het vorstendom Fulda en Corvey. Bovendien werd Luxemburg lid van de Duitse Bond en kreeg het een fort dat bezet werd door Pruisische troepen. Het Congres van Wenen had ook een tweede deling van Luxemburg tot gevolg: Bitburg en omgeving werd onderdeel van de Pruisische Rijnprovincie.... Bij het Verdrag van Londen (1839), dat de officiële onafhankelijkheid van België betekende, werd Luxemburg voor de derde maal opgesplitst en verloor het meer dan de helft van zijn grondgebied aan België. Luxemburg had zich tijdens de Belgische Opstand van 1830 namelijk massief achter België geschaard, behalve de stad Luxemburg, die nog altijd bezet werd door Pruisische troepen die loyaal bleven aan de Nederlandse koning. Het grootste, overwegend Franstalige westelijke deel werd daarom samen met het voormalige Hertogdom Bouillon de Belgische provincie Luxemburg met hoofdstad Aarlen, terwijl het kleinere, overblijvende, Duitstalige oostelijke deel in personele unie met Nederland verenigd bleef.... In 1867 leidde de Luxemburgse kwestie bijna tot een oorlog met Pruisen. De Franse keizer Napoleon III probeerde Luxemburg namelijk te kopen van de Nederlandse koning Willem III, die hier wel wat in zag. Dit viel bij de Pruisische kanselier Otto von Bismarck echter niet in goede aarde: Luxemburg, het vaderland van het Huis Luxemburg, dat vier Rooms-Duitse keizers voortgebracht heeft, mocht niet in handen van de ‘vijand’ vallen. Uit deze tijd stamt ook het motto van Luxemburg “mir wëlle bleiwe wat mir sinn” (wij willen blijven wat wij zijn), dat wil zeggen geen Duitser of Fransman worden. Bij het Verdrag van Londen (1867) werd de twist bijgelegd door Luxemburg “voor altijd neutraal” te verklaren. Daarnaast werd besloten tot de ontmanteling van het Pruisische fort. Hierdoor werd Luxemburg in feite onafhankelijk, hoewel het land nog wel in personele unie met Nederland verenigd bleef. ... Er was geen sprake van georganiseerd verzet tegen het Huis Oranje-Nassau, maar toen er in 1890 geen mannelijke opvolger voor Willem III beschikbaar was, greep Luxemburg dit momentum aan om de persoonlijke unie te beeindigen, al werd deze zaak als een juridische kwestie en niet als een afscheiding afgehandeld.... Aan de personele unie met Nederland kwam een einde in 1890, het jaar waarin koning Willem III overleed zonder een mannelijke opvolger na te laten. In 1783 hadden de vier zijtakken van het Huis Nassau de Erneuerte Nassauische Erbverein besloten, waarin ze bepaalden dat indien het Huis Oranje-Nassau in de mannelijke lijn zou uitsterven, de bezittingen over zouden gaan naar het hoofd van de Walramse Linie van het Huis Nassau. Aangezien Willem III alleen een dochter had, ging Luxemburg over naar de Walramse Linie. Wilhelmina werd koningin van Nederland, terwijl hertog Adolf van Nassau de nieuwe groothertog van Luxemburg werd.[11][12][13][14]... Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914–1918) werd de Luxemburgse neutraliteit geschonden door Duitsland, dat Luxemburg gebruikte om op te kunnen trekken naar Frankrijk. Na de oorlog kwam het tot een staatscrisis in Luxemburg vanwege de pro-Duitse houding in deze oorlog van groothertogin Maria Adelheid. Dit leidde in 1919 tot het aftreden van de groothertogin ten gunste van haar zus Charlotte. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Luxemburgse neutraliteit wederom geschonden. Het land werd in mei 1940 door Duitse troepen bezet en in augustus 1942 formeel door het Derde Rijk geannexeerd. ... Op 10 september 1944 werd Luxemburg door de Amerikanen bevrijd. Sinds de Tweede Wereldoorlog is Luxemburg een enthousiast voorstander van de Europese integratie. In 1951 werd het lid van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal dat een voorstadium was voor de huidige Europese Unie. In 1945 werd Luxemburg lid van de Verenigde Naties en in 1944 richtte het samen met België en Nederland de Benelux op. In 1949 trad het land toe tot de NAVO. In 1957 werd Luxemburg een van de zes oprichters van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), een voorloper van de Europese Unie. ... In 1985 sloot Luxemburg met vier andere EEG-lidstaten het Schengenverdrag dat in 1995 in werking trad, genoemd naar de gelijknamige Luxemburgse plaats Schengen. In 1986 verkreeg het gezamenlijke Luxemburgse volk de Karelsprijs wegens bijzondere verdiensten voor de Europese eenheid. In 1999 trad het land toe tot de eurozone en in 2002 heeft de euro de Luxemburgse frank als wettig betaalmiddel vervangen. https://nl.wikipedia.org/wiki/Luxemburg_(land)

Typisch Luxemburgse gerechten zijn Judd mat Gaardebounen (gerookt varkensvlees met tuinbonen), Bouneschlupp (bonensoep met aardappels) en de zogenaamde Kniddelen (grote knödels bestaande uit meel, water, ei en zout). Luxemburgse nagerechten zijn Quetschentaart (pruimentaart) en Omelette soufflée au kirsch (luchtige omelet met kirsch). De gebakken vis uit de Moezel en de Sûre is in Luxemburg een specialiteit. Een andere specialiteit is Kachkéis, gekookte kaas die vaak met kruiden verfijnd wordt. De wijnbouw in Luxemburg vindt plaats langs de zuidoostgrens van het land. Het zijn overwegend lichte, frisse witte zomerwijnen. Er worden ook veel mousserende wijnen gemaakt. Volgens het Guinness Book of Records van 2008 wordt in Luxemburg de meeste alcohol per hoofd van de bevolking geconsumeerd. In 2003 kwam het alcoholgebruik neer op 12,6 liter pure alcohol per inwoner per jaar. Dit zijn vooral statistische gegevens en ze liggen waarschijnlijk ver af van de werkelijkheid aangezien veel alcohol gekocht wordt door Belgen, Fransen en Duitsers van over de grens, die vanwege de lagere belastingen in Luxemburg daar hun alcoholische producten kopen. Om dezelfde reden liggen ook de tabak- en benzineverkoop per inwoner hoog. https://nl.wikipedia.org/wiki/Luxemburg_(land)

Diekirch (Luxemburgs: Dikrech) is een stad in het groothertogdom Luxemburg met zo'n 6200 inwoners, gelegen aan de rivier de Sûre of Sauer. De stad is hoofdstad van het gelijknamige kanton Diekirch en trekt veel toeristen. De stad heeft een lange geschiedenis; in het stedelijk museum kunnen Romeinse mozaïeken worden bezichtigd en ook de St.-Laurenskerk is gebouwd op Romeinse fundamenten.... De mascotte van de stad is een ezel, en de jaarlijkse grote optocht staat in het teken hiervan. De oorsprong hiervan zou liggen in twee theorieën hieromtrent. Bij de aanleg van de spoorlijn Luxemburg-Troisvierges was men van plan bij Diekirch vele lijnen te laten samenkomen. Tegen dit plan zou veel protest zijn geweest waarbij de bevolking als provinciale groene domme ezels te grabbel zouden zijn gezet. Een tweede verklaring kan voortkomen uit het feit dat de heuvels rondom de stad alleen door ezels begraasd konden worden. In de 21e eeuw gebeurt dit niet meer, maar zijn de vrolijke balkgeluiden nog te horen rondom de stad. De stad is bekend vanwege de gelijknamige brouwerij, die een aantal grote panden in bezit heeft en de mouterij aan de rivier de Sûre wijst hierop. Onder bezoekers geniet de stad bekendheid door de voetgangerszone, drie grote campings aan de rivier en de 'vriendelijke' omgeving. https://nl.wikipedia.org/wiki/Diekirch

Bier neemt in Luxemburg een belangrijke plaats in. De Luxemburgse leuze luidt: "Onse Be’er ass gudd". In de jaren 1970 en 1980 werd er meer dan 600.000 hl gebrouwen met als uitschieter meer dan 800.000 hl in 1976. Sinds die tijd loopt de productie terug en na 2000 werd er minder dan 400.000 hl gebrouwen. Luxemburg werd beïnvloed door de invoer van bieren uit het oosten en ging veel eerder dan België over op lage gisting. Rond 1872 waren er al 27 van de 32 toenmalige brouwerijen overgestapt op lagers en rond 1900 hield de laatste brouwerij op met hoge gistingbieren. De productie is in handen van drie grote brouwerijen. De grootste onafhankelijke brouwerij Brasserie Nationale ontstond in 1975, na de fusie tussen Brasserie Bofferding en Brasserie Funck-Bricher. Het grootste biermerk is Bofferding Pils. De laatste jaren ontstonden er verscheidene brouwcafés wat de brouwwereld ten goede komt. https://nl.wikipedia.org/wiki/Bier_in_Luxemburg

De Brasserie de Luxembourg Mousel-Diekirch is een brouwerij in Diekirch in het Groothertogdom Luxemburg. De firma ontstond in 2000 door de fusie van de Brasseries Réunies de Luxembourg (producent van Mousel) en de plaatselijke Brasserie de Diekirch. Ze werd in 2002 overgenomen door Interbrew, het latere AB InBev. De brouwerij produceert de Luxemburgse bieren Mousel en Diekirch en verdeelt internationale merken van AB InBev zoals Jupiler, Stella Artois, Hoegaarden en Leffe. https://nl.wikipedia.org/wiki/Brasserie_de_Luxembourg_Mousel-Diekirch

Geschiedenis Brouwerij Mousel werd in 1825 opgericht in Luxemburg en fuseerde in 1971 met de eveneens in Luxemburg gevestigde brouwerij Clausen tot de Brasseries Réunies de Luxembourg. De Brasserie de Diekirch werd in 1871 opgericht. Ze nam de bestaande brouwerij Drüssel-Glaesener uit Dietrich over. 1900: de brouwerij van Diekirch wordt de grootste van Luxemburg naar productievolume. 1930: een nieuwe brouwerij wordt in gebruik genomen naast het station van Diekirch. 2000: fusie met de Brasseries Réunies de Luxembourg tot Brasserie de Luxembourg Mousel-Diekirch S.A. De productie wordt gecentraliseerd in Diekirch. 2002: overname van de brouwerij door Interbrew. https://nl.wikipedia.org/wiki/Brasserie_de_Luxembourg_Mousel-Diekirch

Brasserie Nationale is een bierbrouwerij in Bascharage, Luxemburg. Hier worden de bieren van de merken Bofferding en Battin gebrouwen. Naast bediening aan de lokale markt, worden ook bieren naar België, Frankrijk en China geëxporteerd. De Brasserie Nationale is ontstaan in het jaar 1975, na de fusie tussen twee brouwerijen: Brasserie Bofferding (opgericht in 1842 door Jean-Baptiste Bofferding) en Brasserie Funck-Bricher (opgericht in 1764). Begin 21e eeuw werd Brasserie Battin (opgericht 1937) opgekocht en in 2005 werd de productie van de Battin-bieren van Esch-sur-Alzette naar Bascharage verplaatst.[1 https://nl.wikipedia.org/wiki/Brasserie_Nationale

Battin is een Luxemburgs blond pilsbier[1] dat wordt gebrouwen sinds 1937. Aanvankelijk gebeurde dit in Brasserie Battin te Esch-sur-Alzette, maar sinds 2005 is de productie verplaatst naar de Brasserie Bofferding te Bascharage[2] die deel uitmaakt van de Brasserie Nationale du Luxembourg. In 2010 werd er 26.902 hectoliter Battin geproduceerd.[3] https://nl.wikipedia.org/wiki/Battin

Bofferding is een Luxemburgs blond lagerbier.[1][2] Het wordt gebrouwen door Brasserie Nationale te Bascharage, dat deel uitmaakt van de Brasserie Nationale du Luxembourg.[3] https://nl.wikipedia.org/wiki/Bofferding Zie ook https://web.archive.org/web/20130307213813/http://brasserie.bofferding.lu/

Diekirch is een Luxemburgs blond pilsbier. Het wordt sinds 1871 gebrouwen door Brasserie de Luxembourg Mousel-Diekirch SA te Diekirch[1], een dochteronderneming van AB InBev.[2] Het water voor het bier is afkomstig van de sources des collines verdoyantes.[3] (vertaling: de bronnen van de groene heuvels) te Diekirch. Op de tweede verdieping van het Nationaal Conservatorium voor Historische Voertuigen (CNVH) is het Historisch Museum van de brouwerij gevestigd. Aldaar zijn onder meer biervaten, glazen, flessen en andere verpakkingen te bezichtigen.[4] https://nl.wikipedia.org/wiki/Diekirch_(bier)

Het museum is te zien op https://www.visitluxembourg.com/nl/attractie/conservatoire-national-voor-historische-autos 

Friendship has its beer: Diekirch Premium! A fine, blond beer made from pure malt and hops, naturally brewed with spring water from Luxembourg's green hills. The perfect recipe for a convivial moment with friends by a lake, around a barbecue, in front of a concert stage... Wherever friendship is celebrated. https://www.mydiekirch.lu/en

Mousel is een Luxemburgs blond lagerbier.[1][2][3] Het wordt sinds 1511 gebrouwen, oorspronkelijk in de stad Luxemburg en vanaf 2000 door Brasserie de Luxembourg Mousel-Diekirch SA te Diekirch[4], een dochteronderneming van AB InBev.[5]... 1825: de Brouwerij Mousel wordt opgericht door Michel Mousel, die de plaatselijke brouwerij in Clausen (een wijk in de stad Luxemburg) koopt. De zaak wordt voortgezet door zijn zonen Emile en Albert Mousel en wordt later de firma Em. Mousel et Cie. 1911: de brouwerij wordt omgevormd tot Brasserie de Luxembourg S.A. In de jaren 1950 en 1960 koopt ze enkele kleinere Luxemburgse brouwerijen op, waaronder de brouwerij Gruber uit Wiltz en de brouwerijen van Eich en Esch-sur-Alzette. 1971: de brouwerijen Mousel en Clausen uit Luxemburg vormen de Brasseries Réunies de Luxembourg. De brouwerij van Clausen gaat in 1985 dicht. 2000: de brouwerijen Mousel en Diekirch fusioneren tot de Brasserie de Luxembourg Mousel-Diekirch S.A. en de productie verhuist naar Diekirch. 2002: afronding van de overname door Interbrew (later AB InBev) In de oude brouwerij van Mousel in Clausen wordt sinds 2008 opnieuw bier gebrouwen door de ambachtelijke brouwerij Clausel. https://nl.wikipedia.org/wiki/Mousel

Okult is een Luxemburgs wit bier[1] sinds 1999. Aanvankelijk werd het gebrouwen in de Brasserie Artisal te Redange, maar sinds 2005 is de productie verplaatst naar de Brasserie Simon te Wiltz.[2] Er is tevens een stout[3] en een rode ale[4] van dit merk op de markt. https://nl.wikipedia.org/wiki/Okult Zie ook https://www.okult.lu/produit.htm

Simon is een Luxemburgs blond pilsbier.[1] Het wordt gebrouwen sinds 1824 door Brasserie Simon te Wiltz. https://nl.wikipedia.org/wiki/Simon_(bier) Zie ook https://brasseriesimon.lu/

De bieren die ik heb gedronken kwamen op mij over op als waterig. Het was mild en relaxed. Het hele land komt ook ontspannen over.

Kochen...

 

Speciaal!?

Vroeger werd je weleens boos of verbaasd aangekeken als je bier mixte met cola of 7-up voor een sneeuwwitje of een mazout of iets dergelijk. Als de brouwer dat zou willen dan zou die dat toch wel zelf mixen? Nou, Paulaner heeft dat dus gedaan. 

Mazout (Vlaams) is een mengsel van cola en bier.[1] Geen cocktail want een cocktail moet minstens drie ingrediënten bevatten. In het Nederlandse taalgebied is de drank vooral in België populair. De drank dankt haar naam aan de kleur van de mix. Deze donkerbruine kleur lijkt op de kleur van stookolie,[2][3] die (in België) ook wel mazout genoemd wordt. Andere benamingen zijn een snôrke of een CaB (Cola and Beer).[4] https://nl.wikipedia.org/wiki/Mazout_(drank) 

Shandy (Spaans: champú; shampoo) of sneeuwwitje is een zoetige drank van 1/5 deel bier (pils) en 4/5 deel 7Up. Het wordt vaak zelf gemixt, maar er zijn ook voorgemixte drankjes met deze samenstelling in blik of fles op de markt. In Nederland was het vooral in de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw populair. De originele Britse shandy bestaat uit gelijke delen bier en frisdrank.[1] Men onderscheidt 'bitter shandy' en 'lager shandy'. In Frankrijk heet de drank 'panaché', en is onder verschillende merknamen in de supermarkt te vinden. Een bekende variant, die vooral door jongeren in cafés wordt gedronken, is 'monaco': een panaché met een scheutje grenadinesiroop. Vanwege het lage alcoholpercentage (aanvankelijk 0,9%, sinds 2000 rond de 0,5%) kan shandy in Nederland als frisdrank worden verkocht.[2] https://nl.wikipedia.org/wiki/Shandy

De klant...

The Client is a legal thriller written by John Grisham. Published in 1993, it is Grisham’s fourth novel. An international best-selling author, Grisham was a lawyer himself for nine years and even served in the Mississippi House of Representatives for six years. His legal and political expertise lend especially well to The Client’s subject matter involving legal ethics, notions of justice, the power of government over its citizens, and political careerism. The Client was adapted into a film of the same name in 1994. https://www.supersummary.com/the-client/summary/

The Client is a 1993 legal thriller novel written by American author John Grisham. It is Grisham's fourth novel and follows the story of an 11-year-old boy, Mark Sway, who becomes entangled in a mob-related legal case after witnessing the suicide of a lawyer who knows the location of a murdered U.S. senator’s body. The novel is set primarily in Memphis, Tennessee, and New Orleans, Louisiana.[1] https://en.wikipedia.org/wiki/The_Client_(novel)

The Client opens on Mark, age 11, and his brother Ricky, age 8, as they smoke cigarettes in the woods together. A car pulls up in a nearby clearing, and a man gets out and sets up a hose connected to the exhaust pipe. Mark realizes the man plans to die by suicide. The two brothers hide in the brush and watch the car. Mark insists on intervening to prevent the man’s death. He tries multiple times to remove the hose, but each time he does, the man in the car gets out to replace it, growing increasingly agitated each time. On Mark’s third and final attempt to intervene in the suicide, the man catches him in the act. Ricky watches as the man hits his brother and forces Mark to get in the car. Once inside, the man introduces himself to Mark. His name is Romey, and he is a lawyer for a prominent mobster named Barry “the Blade” Muldanno. Romey is suicidal because his client murdered a politician, Senator Boyd Boyette from New Orleans. Barry hid the body on Romey’s property under Romey’s own boat, drawing him into the crime. Romey feels trapped by the scenario and feels suicide is the only way out. Romey, drunk and high on painkillers, passes out in the car. Mark escapes and is reunited with Ricky. Soon, Romey wakes up from his drunken stupor and finds that the tailpipe hose has been removed yet again. In a rage, Romey retrieves a pistol from the car and kills himself as the two young boys watch from the brush. Mark and Ricky run home to their trailer in Tucker Wheel Estates. When they return to their trailer, Ricky immediately lays on the couch and curls up in a ball. He is unable to speak and is very withdrawn. Mark decides to call 911 and report the body. The operator tries to encourage Mark to reveal his identity, but Mark refuses, afraid of being linked to the scene. Instead, he merely gives the body’s location and hangs up. Even after calling, Mark obsesses over Romey. He decides to return to the scene of the lawyer’s suicide to make sure the cops recover it. https://www.supersummary.com/the-client/summary/

De elfjarige Mark Sway en zijn broertje Ricky trekken op zekere dag het veld in om stiekem sigaretjes te roken. Daar zijn zij getuige van de dramatische zelfmoord van Jerome Clifford, een louche advocaat uit New Orleans, die aan de vooravond stond van een van zijn grootste zaken. Mark waarschuwt telefonisch de politie, maar die vertrouwtt zijn verhaal niet. Als Mark onder druk wordt gezet, neemt hij zijn toevlucht tot Reggie Love, een vrouwelijke advocaat. Alleen aan haar vertelt hij wat hij die gedenkwaardige dag echt zag en hoorde en waarom Ricky in shock is geraakt en nog steeds in coma ligt... De afschuwelijke waarheid kan men slechts vermoeden wanneer Marks leven wordt bedreigd. https://www.bol.com/nl/nl/f/de-client/33217102/ https://www.boekmeter.nl/book/76 https://www.boekbeschrijvingen.nl/grisham-john/grisham.html https://www.hebban.nl/boek/de-client-john-grisham, zie ook https://www.zoekboekverslag.nl/boekverslag-626.html

geplaatst: 26 maart 2007, 23:42 uur De beste Grisham die ik tot nu toe gelezen heb. Erg sterk verhaal en op een leuke wijze verteld. Zat veelal met een glimlach op mn gezicht door de streken van Mark en diens leuke band met Reggie. 4* https://www.boekmeter.nl/book/76

geplaatst: 21 februari 2009, 23:27 uur Inmiddels het vierde boek dat ik van Grisham heb gelezen; na The Runaway Jury, A Time to Kill en The Firm. En er zullen er nog wel meer volgen, aangezien ik 13 boeken van de beste man in de kast heb staan. Het verhaal zakte mijns inziens naar het einde toe een beetje weg, en werd minder spectaculair dan ik had verwacht. Maar hoe dan ook lees ik die boeken van Grisham telkens met veel plezier, om vervolgens weg te zakken bij verschrikkelijk stomme verfilmingen, waarin de verhalen altijd met veel pijn en moeite in de tijdsduur van 2,5 uur worden gepropt. Van zijn boeken blijf ik The Runaway Jury nog altijd het beste vinden. https://www.boekmeter.nl/book/76

A young boy who witnessed the suicide of a mafia lawyer hires an attorney to protect him when the District Attorney tries to use him to take down a mob family. https://www.imdb.com/title/tt0109446/

Het verhaal vindt op de eerste paar pagina's plaats, vervolgens SPOLER ALRT gebeurt er een hele tijd bijna iets, maar uiteindelijk toch net niet. 

De slechteriken in het verhaal zijn de maffia en die drinken Grolsch?

Grisham heeft ook nog andere boeken geschreven, welke bieren zouden in die verhalen worden gedronken?

Rondrit door Warsteinerbrouwerij

Afgelopen jaar heb ik de Warsteinerbrouwerij bezocht in het plaatsje Warstein. 

De Warsteiner Brauerei (Warsteiner Brauerei Haus Cramer KG) (of kortweg: Warsteiner) is een brouwerij in het Duitse Warstein in het Sauerland. https://nl.wikipedia.org/wiki/Warsteiner

Warstein is niet te verwarren met Ramstein.

Ramstein-Miesenbach is een Duitse stad en gemeente die ontstaan is door de samensmelting van de steden en de samenvoeging van de gemeenten Ramstein en Miesenbach (1969). Het ligt in het Rijnland-Palts in de omgeving van Kaiserslautern. De stad telt 7.981 inwoners.[1] Stadsrechten werden in 1991 verkregen. De stad is vooral bekend door de vliegbasis Ramstein en heeft indirect zijn naam gegeven aan de band Rammstein. https://nl.wikipedia.org/wiki/Ramstein-Miesenbach

De Vliegbasis Ramstein (Engels: Ramstein Air Base) is een Amerikaanse/NAVO vliegbasis in de Duitse stad Ramstein-Miesenbach ten westen van Kaiserslautern gelegen in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts, onderdeel van de 3rd Air Force van de United States Air Force (Amerikaanse luchtmacht). Ramstein is het hoofdkwartier van het United States Air Forces in Europe - Air Forces Africa (USAFE-AFAFRICA) en tevens het hoofdkwartier van het United States European Command HQ USEUCOM en het NAVO-hoofdkwartier Allied Air Command Ramstein (AIRCOM). Ramstein is de thuisbasis van het 86ste Airlift Wing welke onderverdeeld is in het 37ste Airlift Squadron en het 76ste Airlift Squadron. Het 37ste is een transporteenheid met de bijnaam "Blue Tail Flies", te danken aan de blauwe baan die op de staart is geschilderd. Gevlogen wordt met de C-130 Hercules; aanvankelijk met de C-130E en vanaf 2009 geleidelijk met de C-130J. Het 76ste is een eenheid die als hoofdtaak het vervoeren van VIP's heeft. Toestellen gebruikt door deze eenheid zijn de C-21A, C-20H en C-40B. ... Ramstein Air Base maakt deel uit van de grotere Kaiserslautern Military Community (KMC), die ongeveer 54.000 Amerikaanse militairen en meer dan 5.400 Amerikaanse civiele werknemers huisvest. Daarnaast zijn er meer dan 6.200 Duitse werknemers werkzaam binnen de KMC. ... Ramstein AB alleen al biedt onderdak aan meer dan 16.200 militairen, Amerikaanse burgers en aannemers. Op het parkeerterrein van de basis werd op 31 augustus 1981 een bomaanslag gepleegd, waarbij 20 mensen gewond raakten. De aanslag werd geclaimd door de Rote Armee Fraktion. Vanuit de basis loopt een glasvezelkabel naar de VS, via deze kabel worden o.a. drones bestuurd.[1] Deze drones zijn operatief in het Midden-Oosten en Afrika.[2]... De basis kwam op 28 augustus 1988 in het wereldnieuws doordat tijdens een vliegshow drie straaltrainers van het Italiaanse demonstratieteam Frecce Tricolori met elkaar in botsing kwamen en een ervan brandend neerstortte in het publiek. Door de chaos en paniek die het ongeluk veroorzaakte, konden de hulpdiensten maar moeilijk op gang komen. Uiteindelijk verloren 70 mensen het leven en raakten honderden anderen gewond. Het deed de discussie oplaaien of dergelijk militair vertoon "als spel" nog wel verantwoord is. Sindsdien mogen stuntvluchten niet meer boven of in de richting van het publiek plaatsvinden. ... De Duitse band Rammstein vernoemde zich naar deze vliegbasis, maar om ethische redenen plaatste ze een extra M waarmee het een nieuwe vertaling kreeg, namelijk ram-steen, en waardoor de link met de vliegramp minder sterk werd. Wel maakten ze een nummer Rammstein dat over de vliegramp gaat. https://nl.wikipedia.org/wiki/Vliegbasis_Ramstein

Rammstein is een Duitse metalband die naar eigen zeggen "Tanzmetall" produceert, ofwel een synthese van progressive metal, industrial en techno, met enige gothic-invloeden. Rammstein beweert echter een volledig eigen (Duitse) stijl te hebben ontwikkeld. De zang wordt verzorgd door Till Lindemann en is te kenmerken als rauw, bot en dominant. De gitaarmuziek bestaat vooral uit zeer zware elektrische stukken, en dient voornamelijk als motor van de muziek. Naast drums maakt Rammstein gebruik van een keyboard, dat in bijna alle nummers wordt ingezet. De muziek heeft veel raakvlakken met industrial. ... Rammstein is opgericht in januari 1994 door gitarist Richard Zven Kruspe. In 1989 ontvluchtte hij de communistische DDR en kwam hij terecht in West-Berlijn, waar hij in 1991 zijn band Orgasm Death Gimmicks oprichtte. Toen de Berlijnse Muur viel, ging hij naar Schwerin waar een goede vriend van hem, Till Lindemann, werkte als mandenvlechter. Richard woonde in die tijd bij Oliver Riedel (die op dat moment bij de band The Inchtabokatables zat) en Christoph Schneider (Die Firma). Richard kon zich niet identificeren met de muziek die zij maakten en wilde iets met machines en harde gitaren. De drie begonnen toen met het nieuwe project. Na lang proberen om teksten te schrijven, kwam Kruspe erachter dat dit te moeilijk was. Hij vroeg Till Lindemann of hij er interesse in had, en na enig aandringen deed Lindemann mee. De vier schreven zich op goed geluk in bij een wedstrijd voor nieuwe bands, namen een demo (Schwarzes Glas) op en wonnen de wedstrijd. Een goede vriend, Paul Landers, die ze kenden van de band First Arsch, kreeg de demo ook te horen en wilde meteen meedoen. Ze hadden nu alleen nog een keyboardspeler nodig en dat werd Christian 'Flake' Lorenz. In het begin waren veel teksten nog in het Engels zoals White Flesh, dat later als Weißes Fleisch in het Duits werd opgenomen. De band brak internationaal door toen David Lynch de nummers Rammstein en Heirate Mich gebruikte in zijn film Lost Highway uit 1997. ... De voornamelijk Duitstalige teksten van Rammstein gaan onder meer over macht, religie, militarisme, seks en sadisme. Rammstein zoekt, zoals de bandleden zeggen, naar een eigen Duitse stijl, en is daarbij sterk beïnvloed door bands als Laibach, Eisbrecher, Megaherz, Kraftwerk, Die Krupps en Oomph!. De leden van de band stellen zelf dat hun muziek voortkwam uit wat zij niet wilden: een zoveelste Amerikaans product neerzetten. Die opzet lijkt geslaagd en Rammsteins stijl slaat vooral sinds het album Mutter aan over de hele wereld. Critici betichtten Rammstein van neonazistische sympathieën, onder meer door de originele cover van het album Herzeleid, die in het begin niet werd gebruikt maar later toch verscheen. Verder draagt men Rammsteins eigen Duitse stijl aan alsook het integreren van beelden van Leni Riefenstahls propagandafilm Olympia in de videoclip van Stripped. Als reactie bracht Rammstein de single Links 2 3 4 uit, waarin wordt gezongen: "Sie wollen mein Herz am rechten Fleck / doch seh ich dann nach unten weg / da schlägt es in der linken Brust". Dat wil zeggen dat ze politiek links zijn ingesteld, aldus Kruspe, de gitarist van de band, in een interview. Lindemann vertelde in een interview met Rolling Stone dat ze socialistisch zijn opgegroeid (alle leden komen uit het voormalige Oost-Duitsland) en juist nazi's haten.[3].... Rammstein staat ook bekend om zijn bijzondere optredens. De hoeveelheid vuurwerk en pyrotechniek die de band gebruikt voor zijn optredens is enorm en levert elk concert spektakel op. Dit resulteerde in het verleden echter ook in een aantal ongelukken. Mensen werden soms met ademhalingsmoeilijkheden en droogteverschijnselen uit Rammsteinconcerten gehaald, en ooit vloog door een grove fout een brandend projectiel de menigte in. Zulke incidenten mochten niet weer gebeuren en Rammstein zocht pyrotechnici. Uiteindelijk werd zanger Till Lindemann zelf professioneel pyrotechnicus. Hun optredens bleven vurig en dus bedachten fans een slogan die luidt: "Andere bands spelen, Rammstein brandt!"... Niemand weet precies waarom Rammstein dergelijke acties uithaalt tijdens concerten, maar Richard beweerde dat ze het nodig vonden om spectaculaire toneelelementen en humor in hun concerten te brengen, omdat maar weinigen de Duitse teksten van Rammstein kunnen verstaan. Toen een journalist van Humo hen echter vroeg of ze weleens mensen ontmoet hadden die de humor van Rammstein niet begrepen, antwoordde Till Lindemann: "Humor? Wie meinen Sie, Humor?" (Humor? Hoe bedoelt u, humor?). https://nl.wikipedia.org/wiki/Rammstein

Warstein is een stadje en gemeente in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen in de Kreis Soest. De stad telt, met inbegrip van de omliggende stadsdelen, 24.520 inwoners (31 december 2020)[1] op een oppervlakte van 157,91 km².... Warstein ligt op 30 km ten zuidoosten van Soest, in het noordelijke Sauerland. De stad ligt aan een spoorlijntje naar Lippstadt. Hieroverheen rijden alleen goederentreinen. De hoofdverkeersader van de stad is de Bundesstraße 55. In noordelijke richting loopt deze naar Belecke ( 6 km) en dan 12 km verder, langs Anröchte, naar afrit 58 van de Autobahn A44. ... In de 14e eeuw ontstond het huidige stadje rondom kleine ijzerertsmijnen en de op de heuveltop (Stadtberg) gelegen kerk ( de huidige Alte Kirche). Iets ten westen lag eerder al een nederzetting, die eerst Warstein, later Altenwarstein heette. Het stadje kende tot het midden van de 19e eeuw enige bloei door de ijzerertswinning en door de mogelijkheid om het ijzer meteen te smeden tot allerlei producten. Er zijn immers beken, waarop door waterkracht aangedreven hamermolens konden bestaan, en er is voldoende bos, dus brandhout voor de smidsovens. Ook werd het hout naar elders uitgevoerd. Zo kon Warstein zelfs geruime tijd lid zijn van de Hanze.... Rond 1850 verplaatste zich de metaalindustrie naar het Ruhrgebied. Warstein, waar ook nog in 1848/1849 sociale onrust onder de arbeiders voorkwam, nam in inwonertal af. Enkele kleine gespecialiseerde metaalbedrijven bleven er wel bestaan, evenals de in het midden van de 18e eeuw opgerichte, steeds belangrijker geworden bierbrouwerij.... In 2013 brak, wellicht door de aanwezigheid van verontreinigd afvalwater van de brouwerij, in Warstein de grootste uitbraak van legionella-besmetting van Duitsland uit. Meer dan 100 mensen werden ziek, drie overleden er aan deze zgn. veteranenziekte.... De stad is vooral bekend door het aldaar gebrouwen Warsteiner Bier. Voor de grote brouwerij, die 2 à 3 km ten zuiden van het centrum ligt, is het al bestaande goederenspoorlijntje speciaal enige kilometers doorgetrokken. https://nl.wikipedia.org/wiki/Warstein

De brouwerij is in 1753 opgericht door de Zuid-Duitse familie Cramer. In 1927 werd bij de brouwerij een geschikte en zeer koude mineraalwaterbron ontdekt, die sindsdien voor de productie van het bier gebruikt wordt. In 1986 deed Warsteiner, op kleine schaal, zijn intrede in de Nederlandse horeca. De brouwerij behoort sinds 2013 tot de top 40 van grootste brouwerijen in de wereld. De brouwerij bereikte haar tot dusverre grootste omzet in 1994. Daarna leed het bedrijf omzetverlies door hardnekkige, maar onbewezen geruchten, dat de brouwerij connecties zou hebben met de Scientology Kerk. In 2013 - 2014 was er een milieuschandaal: in en om de brouwerij zou zich met legionellabacteriën vervuild afvalwater bevinden. Warsteiner investeerde daarna meer dan € 5 miljoen in nieuwe, extra hygiënische afvalwaterleidingen om herhaling hiervan te voorkomen. De brouwerij ligt ongeveer 2,5 km ten zuiden van het stadje Warstein en heeft een eigen goederenspoorlijn met rangeerstation. Het bedrijf is op werkdagen voor publiek te bezichtigen. https://nl.wikipedia.org/wiki/Warsteiner

Dat heb ik dus gedaan.

Aan de oostzijde van Warstein, tussen het spoor en het stadsdeel Suttrop, staat sinds 1911 een zeer grote psychiatrische instelling, waar voor de Tweede Wereldoorlog ook tbc-patiënten werden verpleegd. Hier worden o.a. patiënten behandeld die aan verslavingen lijden. De instelling beschikt in een voormalige kerk op het terrein over een psychiatrie-museum. De instelling was in de tijd van Adolf Hitlers Derde Rijk berucht, omdat er 675 patiënten onder dwang sterilisatie moesten ondergaan en 1576 mensen uit deze inrichting na transport naar Euthanasiecentrum Hadamar door het nazi-euthanasie-programma om het leven kwamen. Om deze slachtoffers te gedenken, is op het instellingsterrein een monument de Treise-Kapelle, gebouwd. https://nl.wikipedia.org/wiki/Warstein

Dat heb ik dan weer niet gezien. Duitsland is er sowieso niet gul mee met herdenkingstekens lijkt het. Ik zag meer mariakapelletjes dan herdenkingsmonumenten. Ook de stolpersteinen waren niet veel te vinden. 

Stolpersteine, ook bekend als struikelstenen, is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig (geboren in 1947 in Berlijn). Het is een over geheel Europa verspreid monument voor de slachtoffers van het nationaalsocialisme. https://nl.wikipedia.org/wiki/Stolpersteine

Maar goed, nadat ik dus Warstein in kwam was er een afslag naar de brouwerij/evenemententerrein. Een groot parkeerterrein met verwijzingen naar hotel, evenementencentrum en camping. Ik meld me bij de balie en informeer naar de rondleiding van 15.00. Die is in het Nederlands. Nou ja, nagesynchroniseerd. Na de rondleiding is er 2 uur vrij drinken!!!

Nou dat lijkt me wel wat en schrijf me in. In de hal staan wat Warsteinermemorabilia. Zo staat er een F1-racewagen, een racemotor en een Trabant. 

Zo in cartoonvorm is de historie van de brouwerij te overzien.

The Arrows Grand Prix International team was founded in Milton Keynes, England in November 1977, by Italian businessman Franco Ambrosio, Alan Rees, former racing driver Jackie Oliver, Dave Wass and Tony Southgate (the team deriving its name from the initials of their surnames) when they left the Shadow team.[1] The team was formed and appeared on the grid for their first race at the 1978 Brazilian Grand Prix... The team initially ran a copy of the Shadow DN9, with the initials of the team's first sponsor, Franco Ambrosio, used in naming the car, the Arrows FA1. However, Ambrosio left the team in early 1978 when jailed in Italy for financial irregularities and main sponsor became Warsteiner. ... Warsteiner Arrows Racing Team https://en.wikipedia.org/wiki/Arrows_Grand_Prix_International

Zie bijvoorbeeld https://pixabay.com/photos/formula-1-car-warsteiner-harry-stoll-6004730/ , https://www.motorsportretro.com/2010/04/race-report-brscc-grand-prix-masters-and-world-sportcar-masters-april-2-4-2010/steve-allens-warsteiner-sponsored-arrows-a1/ of https://uk.pinterest.com/pin/440649144775626224/ 

Op zich grappig dat die Duitsers '-er' achter de plaatsnaam zetten, zoals Warstein - Warsteiner, Bittburg - Bittburger en pilsener van Pilsen, maar al die bieren van Warstein en Bittburg worden ook Pilsener genoemd!? Als je Duitse supermarkten en die drankhallen doorloopt zie je stapelhoge kratten met water, frisdrank en bier. Het bier is pils, malt, weizen (zowel dunkel als hell als hefe), kölsch en alt. Dat is het eigenlijk wel. 

Pils (ook pilsener of pilsner genoemd) is een soort bier dat voor het eerst door de Duitser Josef Groll in de stad Pilsen (Tsjechisch: Plzeň) in het voormalige Oostenrijk-Hongarije en het huidige Tsjechië werd gebrouwen. De naam is afgeleid van de naam van de stad. Pils bevat ongeveer 5% alcohol. Het is een ondergistend bier met een goudgele kleur. Pils komt het beste tot zijn recht bij een temperatuur van 4 graden Celsius. Pils wordt gebrouwen uit mout, water, hop en gist. Soms worden suiker en ongemoute granen (maïs, gerst en anderen) toegevoegd. ... Het eerste succesvolle pils werd in 1842 gebrouwen en bestaat nog steeds: Pilsner Urquell. De pilsbrouwerijen waren echter afhankelijk van grotten en groeven voor de koeling, zodat het pils niet overal kon worden gebrouwen. In de jaren 70 van de 19e eeuw kwamen koelmachines ter beschikking, zodat het pils ook elders kon worden gebrouwen. De aanwezigheid van koelinstallaties maakte dat een brouwerij sindsdien ook wel als ijsfabriek fungeerde. Pils werd in Nederland lange tijd ook wel Beiers bier genoemd. Dit is te verklaren door het feit dat Josef Groll na het aflopen van zijn contract in Pilsen pils ging brouwen in het Beierse Vilshofen an der Donau. De eerste brouwerij die in Nederland dit nieuwe bier brouwde, was de Beierse Brouwerij van Firma Martzeller en van Erckelens te Asten. In de Nederlandse Staatscourant van 2 oktober 1853 wordt de oprichting van deze brouwerij bekendgemaakt. De receptuur van pils was in Nederland nog niet algemeen bekend. De Astense brouwer heeft het recept zelf uit Beieren gehaald en hij heeft zich ingespannen om dit geheim te houden om de concurrentie voor te blijven. In 1861 komt er een ijsloods bij de brouwerij te staan. Al gauw groeit deze brouwerij uit tot de grootste van Noord-Brabant. Deze brouwerij heeft ruim vijftig jaar bestaan. Intussen zit men in Holland ook niet stil. In 1866 werd de Koninklijke Nederlandsche Beijersch-Bierbrouwerij aan de Weesperzijde in Amsterdam geopend en vier jaar later ging Heineken over op het brouwen van pils. https://nl.wikipedia.org/wiki/Pils

In de hal is een wand vol met bierflesjes Warsteiner pils.  

Sinds 1753 brouwen wij bier in Warstein. Als familiebrouwerij met meer dan 265 jaar geschiedenis zijn wij er trots op dat we met onze Warsteiner Premium Pilsener internationaal succesvol mogen zijn in meer dan 50 landen wereldwijd. https://www.warsteiner.nl/onze-brouwerij

Wacht eens...1753 ligt voor 1842? Wat voor bier werd er in het begin gebrouwen?? 

Helaas ging de rondleiding dar niet op in. Na een film in een ronddraaiende bioscoop werden de gebruikelijke elementen water, graan, hop, mouten en dergelijke getoond.

We heten je van harte welkom in ons bezoekerscentrum Warsteiner Welt! Beleef hier meer dan 250 jaar merkhistorie, neem plaats in het 360°-multimediatheater en laat je meevoeren door de brouwerij in een unieke bezoekerstrein. Geniet na de tour van de proeverij in onze gezellige biergarten en ontdek hier zelf de verschillende Warsteiner bierspecialiteiten! https://www.warsteiner.nl/onze-brouwerij

De opening was het bijzonderste, want daarbij werd aangegeven dat het om een familiebrouwerij gaat. 

Wie had in 1753 ooit gedacht dat onze premium bierspecialiteiten vanuit het Sauerland de hele wereld zouden afreizen? Vandaag de dag is het onze missie om bierliefhebbers wereldwijd te laten genieten van de beste bieren die de Duitse biercultuur te bieden heeft. Toch blijven we nuchter. Het hoofdkantoor van onze familiebrouwerij is nog altijd gevestigd in Warstein en wordt met trots aangestuurd door Catharina Cramer, de negende generatie. https://www.warsteiner.nl/onze-brouwerij

Catharina Cramer amtlich Eva-Catharina Cramer (* 14. Februar 1978 in Warstein) ist eine deutsche Unternehmerin. Cramer ist Eigentümerin der Warsteiner Gruppe, welche sie von ihrem Vater Albert Cramer übernahm.... Eva-Catharina Cramer ist die jüngste von drei Töchtern von Albert Cramer (1943–2012) und seiner Frau Marianne. Ihr Vater Albert war Alleineigentümer der Warsteiner Brauerei. Sie hat zwei ältere Schwestern, Marie-Christina und Ann-Josephine. Cramer besuchte das Gymnasium der Abtei Königsmünster in Meschede, danach studierte sie an der European Business School in London. Sie absolvierte zahlreiche Praktika im Bereich Investmentbanking, unter anderem bei JPMorgan Chase, wo sie 2002 einstieg. Sie arbeitete zeitweise auch für das Marktforschungsinstitut Ipsos in Paris. 2005/2006 arbeitete Cramer in der Kölner Niederlassung des Spirituosenherstellers Pernod Ricard als Produktmanagerin für die Liköre Ramazotti und Becherovka. Im Jahre 2003 stieg sie in neunter Generation ins Familienunternehmen Warsteiner ein. Ihre Schwestern hatten kein Interesse am Unternehmen und bereits 2002 einem Erbschaftsverzicht zugestimmt.[1] ... Cramer ist seit 2012 mit Frank Cramer (geb. Raddue), einem Bauunternehmer, verheiratet. Das Paar hat einen Sohn (* 2013) und eine Tochter (* 2015) und lebt in Warstein. https://de.wikipedia.org/wiki/Catharina_Cramer_(Unternehmerin)

Inderdaad...

Warsteiner-Chefin Catharina Cramer gibt Frank Raddue das Ja-Wort Stand:30.11.2011, 15:36 Uhr https://www.soester-anzeiger.de/lokales/warstein/catharina-cramer-gibt-sommer-fran-raddue-ja-wort-1511859.html

Haar man heeft dus haar familienaam aangenomen!?

Bij haar welkomstwoordje voor de rondleiding geeft ze ook aan dat naast het brouwen ook gastvrijheid in de bedrijfswaarden zit. 

Op slechts een paar meter afstand van de brouwerij in het Waldpark ligt Warsteiner Welt. Dit bezoekerscentrum, uniek in Europa, nodigt u uit voor een fascinerende reis. Wees er snel bij en reserveer vandaag nog uw tickets. De moderne bezoekerstrein voert u door de hele wereld van het brouwen. ... Het bezoek aan onze brouwerij duurt ongeveer 75 minuten en omvat een voorstelling in een unieke 360°-multimediatheater, onze museumbioscoop ‘Rotarium’, en een aansluitende rondrit door de Warsteiner brouwerij. Om af te sluiten mogen bezoekers twee uur lang vrij proeven van ons Warsteiner portfolio. Natuurlijk zijn de rondleidingen door onze brouwerij meertalig – in het Duits, Engels en Nederlands. Houd er rekening mee dat onze bottelarijen ook tijdens de gewone diensturen moeten worden onderhouden en gereinigd en ook in het weekend (vrijdag, zaterdag, zondag) en op feestdagen niet in gebruik zijn. ... In de gastronomie van Warsteiner Welt kunt u de hele dag genieten van Warsteiner bieren. Uiteraard bieden we ook frisdranken. Indien u voor of na de rondleiding iets wenst te eten, dan raden we u de volgende nabijgelegen partnerrestaurants in Hirschberg aan: Plückers Hoff of Gasthof Cramer. ... Ingebed in het prachtige landschap buiten Warstein, ligt het gasthuis op een ideale locatie ten opzichte van het bezoekerscentrum van de Warsteiner brouwerij. Het gasthuis is bovendien een ideale uitvalsbasis voor gasten die een uitstap naar de Sauerlandse natuur hebben gepland. In de ruime en gerenoveerde kamers, die een aantrekkelijke landschapsstijl hebben, vindt u alle moderne voorzieningen voor een aangenaam verblijf. https://warsteiner-welt.de/?lang=nl

Zou dat gasthof Cramer ook van de brouwerfamilie zijn? 

Willkommen im Landhotel & Gasthof Cramer Mitten im idyllischen Ort Warstein-Hirschberg liegt das Landhotel & Gasthof Cramer. Das 1788 erbaute denkmalgeschützte Fachwerkhaus steht mit seiner über 200-jährigen Tradition heute wie damals für die typische Sauerländer Gastlichkeit. Gäste genießen die warmherzige Atmosphäre und den Charme eines gemütlichen Landhotels. Das ruhige Ambiente und der ländliche Standort sind perfekt für Erholung und Entspannung in der schönen Umgebung des Sauerlandes. Darüber hinaus haben Sie im Hotel sogar die Möglichkeit kleine Seminare und Konferenzen abzuhalten. Unser unverwechselbares Ambiente lädt ein zur spontanen Einkehr in unser gemütliches Restaurant am alten Ofen oder am offenen Kamin. Eine vielseitige Mischung aus Tradition und Innovation findet sich nicht nur auf unserer Speisekarte, sondern auch in unseren Räumlichkeiten, die einen behaglichen Rahmen für Veranstaltungen und Feste bieten. Im Hotel treffen Sie auf echte sauerländische Gemütlichkeit und freundlichen Service! https://landhotel-cramer.de/

Zou dat gasthof er ook onder vallen? Geen idee. De rest van de 'excursie' ging over de standaard bierbrouwerijzaken, zoals hop, graan, water, vaten, paarden, zakendoen enzovoort.

Na de film, waarbij we een koptelefoontje hadden voor de nasynchronisatie, liepen we naar een 'treintje'. en busje met aanhangwagentjes. Hiermee reden we langs de spoorlijn en de overslagkraan. We reden rond het gebouw, langs lege kratten, langs silo's, langs de reinigingslijnen, de brouwketels, de bottellijn, de expeditie, de vrachtwagengarage, de vlaggenmasten, en zo veel meer. Verbazingwekkend dichtbij. De moderne installaties zijn aangekleed met historische foto's en vergelijkingen met de oude brouwfeiten en - memorabilia.   

Na de rondleiding die verassend snel voorbij was, kwamen we terug bij de aankomsthal. Daar ging de bar open en konden we 2 uur lang gratis drinken (echt waar!). Alles op het bord was te kiezen:

Het bier werd koud getapt zodat doordrinken niet mogelijk was. Voorafgaand aan de rondleiding had ik een alcoholvrij op dus bij de gratis proeverij begin ik met de Premium Pilsener, de Herb 0,0 en de gewone Herb (met extra hop), nog wat radlers en een maltbier om te eindigen met een 'gewone' premium Warsteiner. 

Ik kan er zelf weinig over vertellen, anders dan dat het erg koud getapt werd. 

Wat zeggen anderen over die bieren?

Warsteiner Premium Pilsener is een pils uit Duitsland en wordt gebrouwen door Warsteiner Brauerei.... Warsteiner Premium Pilsener is een bier van lage gisting, met 4,8% alcohol. Warsteiner heeft een zacht frisse smaak, met een mild bittere afdronk. https://www.biernet.nl/bier/aanbiedingen/merk:warsteiner-premium-pilsener/kratten:krat-24x0_30 , https://www.biernet.nl/bier/merken/warsteiner-premium-pilsener

Wij Duitsers staan bekend als zeer serieuze mensen. Maar er is één ding dat een glimlach op ons gezicht tovert: de zuivere, verfrissende smaak van Warsteiner Premium Pilsener. Gebrouwen met hand geselecteerde hop, zomergerst en extra zacht brouwwater uit het Arnsberger Wald.  https://www.warsteiner.nl/ons-bier/premium-pilsener

Een extra koud gefilterde Warsteiner. Dat is Warsteiner Extra. Met minder alcohol, maar wel die kenmerkende Warsteiner pilsener smaak. Licht bitter en heerlijk doordrinkbaar. Gebrouwen met hand geselecteerde hop, zomergerst en extra zacht brouwwater uit het Arnsberger Wald. Speciaal voor die momenten waarop minder alcohol Extra belangrijk is. https://www.warsteiner.nl/ons-bier/extra

Ingrediënten Bier percentage 100 % Bier ingrediënten Brouwwater, Gerstemout, Hop, Hopextract https://www.warsteiner.nl/ons-bier/extra

Briljant! 100% bier! Ik had verwacht ergens een ABV te kunnen lezen, maar dat staat bij de bieranalyse:

Bieranalyse Stamwort gehalte [%] 8,6 % Alcohol [% vol] 2,5ml / 100ml Alcoholgehalte in procenten van het gewicht [%] 2,0g / 100g https://www.warsteiner.nl/ons-bier/extra

Warsteiner Herb Alkoholfrei is een Alcoholarm met 0,5% alcohol. Warsteiner Herb Alkoholfrei wordt gebrouwen door Warsteiner Brauerei in Warstein... Warsteiner Herb Alkoholfrei is een alcoholvrij bier van Warsteiner. Er wordt tijdens het brouwproces niet 1 keer maar 2 keer hop toegevoegd.... Gebrouwen sinds 2017 Biersoort Alcoholarm Alcohol 0,5% Gisting Bovengisting Kleur Goud Drink temperatuur 3-6 ℃ Stamwortgehalte Onbekend ... Warsteiner Herb Alkoholfrei is een alcoholvrij bier van Warsteiner. Het bier wordt gebrouwen met extra veel hop, er wordt tijdens het brouwproces niet 1 keer maar 2 keer hop toegevoegd. De hopbitterheid dringt door in de frisse smaak van dit heerlijke alcoholarme bier. Dubbel gehopt is dubbel genieten. Zo maakt Warsteiner het verschil met Warsteiner Herb Alkoholfrei. https://www.biernet.nl/bier/merken/warsteiner-herb-alkoholfrei

Het feit dat we dit bier hebben gedealcoholiseerd, betekent niet dat we het minder serieus nemen. Met zijn unieke dubbel gehopte smaak is Warsteiner Herb Alkoholfrei bitter en verfrissend tegelijk. Gebrouwen met alleen de beste ingrediënten zoals hand geselecteerde Hallertau-hop, zomergerst en extra zacht brouwwater. Warsteiner Herb Alkoholfrei is meer dan gewoon een goed alternatief. Dubbel gehopt is dubbel genieten! https://www.warsteiner.nl/ons-bier/herb-alkoholfrei

Warsteiner Herb (AV) De Warsteiner Herb is twee maal gehopt en is daardoor een volle, natuurlijk-zurige smakend pils. Dit bier is tevens voorzien van isotone waardoor het zeer geschikt is als dorstlesser voor sport en recreatie! Soort: Pilsner, Alcoholvrij bier Inhoud: 0.33l 0.5% vol https://depoortvankleef.nl/products/warsteiner-herb-alcoholvrij

Warsteiner Herb

Warsteiner Pilsener Herb Wir haben das Bier Warsteiner Pilsener Herb getestet und nach unseren Bewertungskriterien beurteilt. In unserem Biertest findet Ihr im Überblick zunächst alle wichtigen Informationen zur Herkunft, zum Alkoholgehalt, zur Stammwürze, zu den IBU und den Zutaten. Anschließend findet Ihr in diesem Warsteiner Pilsener Herb-Biertest unsere Bierbewertung. Anhand unserer Bewertungskriterien beurteilen wir die Optik, den Geruch sowie den Geschmack des Warsteiner Pilsener Herb. Im Ergebnis führt unsere unabhängig voneinander abgegebene Benotung zu einer Gesamtbewertung des Warsteiner Pilsener Herb. Daraus erstellen wir ein übersichtliches Bier-Ranking in dem Ihr sehen könnt, wo sich das Warsteiner Pilsener Herb im Gesamtranking einsortiert. ... Warsteiner Pilsener Herb im Überblick Biersorte: Pils Gärungsart: untergärig Zutaten: Brauwasser, Gerstenmalz, Hopfen, Hopfenextrakt Alkoholgehalt: 4.8 % Vol. Stammwürzegehalt: 11.6 °P Bittereinheiten: 34 IBU Herkunft des Bieres: Warstein, Nordrhein-Westfalen (Deutschland) Brauerei: Warsteiner Brauerei Haus Cramer KG .... Bewertungskriterien zum Warsteiner Pilsener Herb in Kürze Schaumbildung: mittel bis viel Schaumhaltbarkeit: langanhaltend Geruchsintensität: mittel bis stark Geruchsbalance: bitter-herb Bierfarbe: Gold Biertrübung: blank Kohlensäuregehalt: mittel bis viel Geschmack: kräftig herb, erfrischend, hopfig   https://www.bierwertung.de/biere/pils/warsteiner-pilsener-herb-test/

Wat zeggen anderen erover?

Warsteiner Brewers Gold Ontdek onze nieuwe ongefilterde bierspecialiteit met haar zachte, moutige smaak en hints van honing en karamel. Als klein bedankje hebben we dit speciaalbier vernoemd naar de unieke hopsoort die verantwoordelijk is voor de perfect uitgebalanceerde smaak: Brewers Gold.  https://www.warsteiner.nl/ons-bier/brewers-gold

Ingrediënten Bier percentage 100 % Bier ingrediënten Brouwwater, Gerstemout, Hop, Hopextract ... Bieranalyse Stamwort gehalte [%] 12g / 100g Alcohol [% vol] 5,2ml / 100ml Alcoholgehalte in procenten van het gewicht [%] 4,1g / 100g https://www.warsteiner.nl/ons-bier/brewers-gold

When life gives you lemons, vragen onze brouwmeesters om hop, gerstemout en extra zacht brouwwater om een uitstekende Radler te maken. Met alleen de beste ingrediënten en zonder kunstmatige kleurstoffen of conserveringsmiddelen. Een sprankelend, traditioneel brouwsel met een verfrissende smaak. Warsteiner Radler is de perfecte mix van brouwtraditie en natuurlijke limonade. https://www.warsteiner.nl/ons-bier/radler-citroen

Als ik vervolgens op hun website kijk wordt ik verrast door het volgende:

Er is meer in de wereld van Warsteiner, dan alleen Warsteiner! Wij bieden u in de Benelux naast de Warsteiner bieren ook authentieke Beierse weissbieren van König Ludwig, mooie abdijbieren van Pater Linus, een grote range aan IPA’s van Rye River uit Ierland en heerlijk bieren van Estrella Galicia uit Spanje. Ontdek het volledige portfolio en kies uw favorieten! https://www.warsteiner.nl/andere-bierspecialiteiten

De producten van de König Ludwig Schlossbrauerei Kaltenberg zijn van adellijke afkomst. De familie Wittelsbach regeert al meer dan 700 jaar in Beieren en heeft vorm gegeven aan de Beierse bierbrouwkunst. Vandaag de dag zet Zijne Koninklijke Hoogheid Prinz Luitpold von Bayern de traditie voort. Deze Koninklijke Brouwfamilie is grondlegger van het Beierse Reinheitsgebot, uitvinder van de ‘Biergarten’ en oprichter van het ‘Oktoberfest’. Gebrouwen door een prins, genieten als een Koning! https://www.warsteiner.nl/andere-bierspecialiteiten

Het brouwen van abdijbier is een traditie. Het brouwen van een goed abdijbier is een passie. Dat maakt het verschil. Pater Linus Abtei Königsmünster is een bijzondere delicatesse. Geïnspireerd door de benedictijnenabdij Königsmünster in het Sauerlandse Meschede en haar eerste prior, broeder Linus. Gedreven door de jarenlange vriendschap met de brouwersfamilie Cramer in het aangrenzende Warstein. Ter ere van de eerste prior heeft de Benedictijnse orde van de Abdij Königsmünster zijn abdijbier “Pater Linus” genoemd. In de Pater Linus familie bieden wij u op tap een Blonde (alc. 6,5% vol.), een Triple (alc. 7,5% vol.) en een Blanche (alc. 4,5% vol.). Alledrie eigentijdse bovengistende bieren die bekend staan om hun doordrinkbaarheid. https://www.warsteiner.nl/andere-bierspecialiteiten

Rye River Brewing Company maakt sinds 2013 heerlijk bier in Co. Kildare, Ierland. Met meer dan 150 onderscheidingen op hun naam in zo'n relatief korte tijd, zijn we trots op deze vooruitstrevende brouwers, die ingrediënten met techniek en vaardigheid combineren op hun reis als een van de grootste onafhankelijke craft brouwerijen van Ierland en de meest bekroonde craft brouwerij van Europa. https://www.warsteiner.nl/andere-bierspecialiteiten

In het uiterste Noordwesten van Spanje ligt Galicië. Deze streek staat bekend om zijn uitstekende groeiklimaat waar de wereldberoemde Gallische keuken optimaal van profiteert. in de stad La Coruña wordt sinds 1906 het bier Estrella Galicia gebrouwen. De trotse familiebrouwerij Hijos de Rivera vult de Gallische keuken aan met hun heerlijke bieren die bekend staan om de verfijnde smaak en hoppige karakter. De bekendste in hun familie; de pilsener Estrella Galicia Especial. https://www.warsteiner.nl/andere-bierspecialiteiten

Hiervan zag ik ook kratten bij de brouwerij van Warstein. Dat verklaart het dus. Wat wel bijzonder is dat op hun website staat:

INDEPENDENT

FAMILY-OWNED

BREWERY

BREWED AND BOTTLED IN GALICIA, SPAIN

SINCE 1906 https://estrellagalicia.com/nl/ Tja is Estrella dan in Spaanse of Duitse familiehanden? 

ESTRELLA GALICIA IS THE RESULT OF THE RIVERA FAMILY´S PASSION FOR BEER SINCE 1906. A tradition that goes back four generations to produce something extraordinary. ... RETURNING FROM MEXICO, AT THE END OF THE NINETEENTH CENTURY,

JOSE Mª RIVERA CORRAL FOUNDED IN 1906 THE FACTORY

“LA ESTRELLA DE GALICIA” IN THE CITY OF A CORUÑA https://estrellagalicia.com/nl/

1906 José María Rivera Corral, born in Chamoselo (A Coruña), founded La Estrella de Galicia after emigrating to Cuba and Mexico. This way, a link, which has remained unchanged ever since, was created between the company and the Rivera family. ... 1999 José María Rivera Trallero, belonging to the fourth generation of the Rivera family, is elected as General Director.  ... 2004 Hijos de Rivera launches the hop recovery project in Galicia, as a tribute to José María Rivera Corral, pioneer of the cultivation of hops in Spain.   https://estrellagalicia.com/nl/story/

Nou lijkt het toch in Spaanse handen?              

Wat ik me nog wel afvraag is dat als de brouwerij in 1753 is begonnen, wat voor bier zouden ze toen gebrouwen hebben? Pils is er immers pas sinds 1842 (zie o.a. https://www.biernet.nl/algemeen/weetjes/de-geschiedenis-van-pils). Dus wat werd er eerst gebrouwen?