Celtic mist

Celtic mist is een term die ik ken van de muziekCD's die je soms bij de kringloopwinkels in de bakken ziet staan.

Celtic is een verzamelnaam voor uiteenlopende muziekstijlen geworteld in de volksmuziek van gebieden waar Keltisch gesproken werd of wordt. Landen als Ierland en Schotland, maar ook bepaalde streken in Engeland en de Franse provincie Bretagne vallen hieronder. Ook bewoners die vanuit deze regio’s emigreerden naar de ‘nieuwe wereld’ - Canada, Verenigde Staten - houden daar hun Keltische muziekcultuur levend. (https://www.muziekweb.nl/Link/T00000000070/Celtic)

Traditionele en moderne muziek uit de Keltische landen. Niet alleen in Engeland, Ierland en Schotland hebben de Kelten een culturele voetafdruk achtergelaten, ook in het Franse Bretagne en Noord-Spaanse Galicië neemt de Keltische traditionele muziek een belangrijke plaats in. In de Verenigde Staten en Canada houden de bewoners van deze nieuwe wereld de Keltische overlevering levend. Naast de geografische diversiteit, verschillen de Keltische muziekvormen ook sterk onderling. Hierdoor menen sommige muziekliefhebbers dat de term 'celtic' niet meer is dan een marketingterm. Toch is het begrip langzamerhand gemeengoed geworden. Celtic kan zowel doelen op traditionele volksmuziek als op moderne pop. Vaak worden Keltische instrumenten gebruikt, zoals de viool, fluit, trommel, harp, dwarsfluit of doedelzak. Omdat celtic zo'n vergaarbak is, overlapt dit genre voor een deel met folkmuziek. (https://www.muziekweb.nl/Link/KAX5078/Celtic-myst-vol-1)

Wat gaat achter deze term schuil? Ik denk automatisch aan Ierland, maar volgens de Engelstalige sites is het veelomvattender.

The Celts were a collection of tribes with origins in central Europe that shared a similar language, religious beliefs, traditions and culture. It’s believed that the Celtic culture started to evolve as early as 1200 B.C. The Celts spread throughout western Europe—including Britain, Ireland, France and Spain—via migration. Their legacy remains most prominent in Ireland and Great Britain, where traces of their language and culture are still prominent today. The existence of the Celts was first documented in the seventh or eighth century B.C. The Roman Empire, which ruled much of southern Europe at that time, referred to the Celts as “Galli,” meaning barbarians. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

However, the Celts (pronounced with a hard “c” or “k” sound) were anything but barbarians, and many aspects of their culture and language have survived through the centuries. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

The Celtic pronunciation question of “keltic” versus “seltic” is one of those “religious issues.” I’ve checked all the major English dictionaries, including my two personal favorites, the American Heritage Dictionary of The English Language (Unabridged, Fifth Edition) and the Oxford English Dictionary. All of the dictionaries agree; either pronunciation is acceptable, though “keltic” is preferred, and is usually listed first. (https://www.digitalmedievalist.com/opinionated-celtic-faqs/keltic-or-seltic/)

Enkele eeuwen voor de jaartelling – nog voordat het Romeinse Rijk opkwam – waren grote delen van Europa bewoond door Keltische volkeren. Zij hadden eigen religies, kunstvormen en talen, waarvan sommige nog altijd gesproken worden. Maar wie waren de Kelten? (https://www.hillwalktours.nl/wandelen-reisblog/wie-waren-de-kelten-keltische-cultuur-en-geschiedenis/)

Where Did The Celts Come From? By the third century B.C., the Celts controlled much of the European continent north of the Alps mountain range, including present-day Ireland and Great Britain. It is these islands off Europe’s western coast in which Celtic culture was allowed to survive and thrive, as the Roman Empire expanded on the European continent. Beginning with the reign of Julius Caesar in the first century B.C., the Romans launched a military campaign against the Celts, killing them by the thousands and destroying their culture in much of mainland Europe. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

Caesar’s Roman armies attempted an invasion of Britain at this time, but were unsuccessful, and thus the Celtic people established a homeland there. As a result, many of their cultural traditions remain evident in present-day Ireland, Scotland and Wales, even now. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

Celtics in Spain: The Galatians Several tribes made up the larger population of the Celtic people. Indeed, the Gaels, Gauls, Britons, Irish and Galatians were all Celtic tribes. The Galatians occupied much of the Asturias region of what is now northern Spain, and they successfully fought off attempted invasions by both the Romans and the Moors, the latter ruling much of present-day southern Spain. Evidence of Galatian tradition remains in the region today. Descendants of the Galatians still participate in ancient outdoor dances, accompanied by bagpipes, an instrument that is often associated with more well-known Celtic nations such as Scotland and Ireland. In addition, a Celtic symbol called the “Cruz de la Victoria” (similar to a Celtic cross) adorns the regional flag. The Galatians also settled in nearby Galicia, a region on the northwest coast of Spain. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

Britons and Gauls settled in the northwestern corner of present-day France, the region known today as Brittany. Celtic tradition survived in the region as it was geographically isolated from the rest of France, and many festivals and events can trace their origins to Celtic times. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

Many of the French “Bretons” also wear traditional Celtic hats called coiffes (which means “hats of lace”), and roughly one-quarter of the region’s residents speak Breton, a Celtic language similar to Welsh. Although Caesar’s invasion of Britain was unsuccessful, the Romans eventually mounted a successful attack against the Britons following Caesar’s murder in the first century A.D. This incursion effectively pushed the Britons on the island west to Wales and Cornwall and north to Scotland. In fact, the Romans built Hadrian’s Wall (remnants of which still stand today) near what is now the border between England and Scotland, in 120 A.D. The wall was designed to protect the conquering Roman settlers from the Celts who had fled north. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

With settlements stretching from Ireland to Turkey, this Iron Age culture used their metalworking skills to build extensive trade networks with ancient Greece and Rome.... Today, the word “Celtic” represents many things: a style of modern jewellery; a typeface; and an epithet of national pride among people of Scottish, Welsh, and Irish descent. In historical terms, however, “Celtic” is harder to define, in part because the Celts lived across such a wide area, inhabiting lands from Ireland to Turkey. ... A few historians argue that the term “Celt” is almost historically meaningless. Many historians, however, concur with Barry Cunliffe, emeritus professor of European archaeology at Oxford, who believes that the Celts can be understood as a culture with shared belief systems and a common language, versions of which are still spoken in western Europe, especially in Ireland and Scotland. In this spirit, historians now regard Celtic culture not in terms of a unified people, but as a bundle of shared linguistic and cultural traits distributed among various Iron Age peoples who profoundly shaped pre-Roman Europe. (https://www.nationalgeographic.co.uk/history-and-civilisation/2021/04/who-were-the-celts)

Celtic Languages In Wales, called Cymru by the Celts, the native tongue—Welsh—is a Celtic language, and it is still widely spoken in the region. In Cornwall (the westernmost county in England, and near Wales), some (although very few) speak Cornish, which is similar to Welsh and Breton. And, in Scotland, the Celtic language Scots Gaelic is still spoken, although by a minority, and the local affiliate of the British Broadcasting Corporation (BBC) is known as BBC Alba, the Celtic name for the region. Of course, the bagpipes, the musical instrument for which Scotland is arguably best known, can also trace their origin to Celtic times. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

The Celts of central Europe of this period are protohistoric: Aside from a few inscriptions, they did not fully develop a writing system, but modern historians have relied on accounts of them left by their neighbours, notably the Greeks and Romans. (https://www.nationalgeographic.co.uk/history-and-civilisation/2021/04/who-were-the-celts)

Neither the Romans nor the Anglo-Saxons, who took what is now England from the Romans in the fifth century A.D., were able to successfully invade Ireland. This enabled the Celtic tribes that had settled there—namely, the Gaels and the Irish—to survive, and allowed their culture to flourish. When Christianity arrived in Ireland with St. Patrick in 432 A.D., many Celtic traditions were incorporated into the “new” religion. In fact, it’s said by some historians that Catholicism was able to take over as the dominant religion on the island following the mass killing of Druids, the religious leaders of the Gaels. However, even with Christianity’s new-found prominence, traces of Celtic culture remain. Ireland’s national symbol, the shamrock (a green, three-pronged leaf) represents the “Holy Trinity” of Catholic tradition—the Father (God), son (Jesus Christ) and the Holy Spirit. The Celtic cross represents the region’s unique take on the Catholic cross. In addition, many Celtic folklore stories, such as the legend of Cu Chulainn, are still told in Ireland. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

Cú Chulainn (ook Cuchulainn of Sétanta mac Sualtaim) is de belangrijkste held en halfgod uit de Ulstercyclus. Hij is de zoon van Deichtire, de zuster van Conchobor mac Nessa, en de god Lugh, maar zijn menselijke vader is Sualtam. Hij heette oorspronkelijk Sétanta, maar nadat hij de hond van de smid Culann had gedood kreeg hij van de druïde Cathbad de naam Cú Chulainn (Iers voor de hond van Culann). Scáthach was zijn lerares, Emer zijn vrouw, Connla zijn zoon bij Aife, Scáthachs zuster en Fand, de echtgenote van Manánnan Mac Lir, enige tijd zijn geliefde. ... de smid Culann een feest, waarvoor hij Conchobor uitnodigt. Deze vraagt Cú Chulainn om mee te gaan, maar omdat deze hurling aan het spelen is komt hij hem pas later achterna. Culann, die niet weet dat er nog iemand komt heeft dan al zijn gevlekte waakhond, die met drie kettingen door drie man in bedwang wordt gehouden, losgelaten. De hond valt Cú Chulainn aan, waarop deze hem doodt. Om Culann schadeloos te stellen biedt Cú Chulainn (dan nog Sétanta) aan om zijn waakhond te zijn tot hij een nieuwe pup heeft grootgebracht, waarop hij de naam Cú Chulainn krijgt. Hij is dan zes jaar. Cú Chulainn eist de wapens en de wagen van Conchubur op en gaat met diens wagenmenner Ibor op reis. Hij slaat de hoofden af van de drie zonen van Nechta Scéne: Foill, Fannall en Túachell, spant een hert achter de wagen en vangt twintig zwanen levend en bindt hen aan de wagen, zodat ze er boven vliegen. Zo keren ze terug naar Emuin Machae. ... Na een groot aantal heldendaden, waarvan die tijdens de runderroof van Cooley het bekendste zijn, wordt Cú Chulainn uiteindelijk gedood door Lugaid mac Con Roí. Voordat hij dood gaat bindt hij zichzelf aan een steen, zodat hij staand sterft en pas als er een kraai op zijn schouder landt is Lugaid ervan overtuigd dat hij dood is. (https://nl.wikipedia.org/wiki/C%C3%BA_Chulainn)

Cú Chulainn is een van de beroemdste Ierse mythologische helden. Hij komt voor in de verhalen van de Ulster Cycle, en in de Schotse en Manx folklore. Hij zou de zoon zijn van Deichtine en de god Lugh, en de neef van Conchobar mac Nessa, de koning van Ulster. Zijn geboortenaam was Setanta, maar hij kreeg de naam Cú Chulainn, wat “Culann’s Hound” betekent, nadat hij een woeste waakhond van een smid genaamd Culann had gedood. Cú Chulainn bood aan om de plaats van de waakhond in te nemen totdat een vervanger kon worden gefokt. De verhalen over Cú Chulainn’s jeugd, die teruggaan tot de 9e eeuw, zijn talrijk. Er wordt gezegd dat hij als klein kind onophoudelijk had gevraagd of hij bij de jongenstroep van Emain Macha (tegenwoordig bekend als Navan Fort in County Armagh, Noord-Ierland) mocht. Volgens de legende trekt hij er alleen op uit en loopt uiteindelijk het speelveld van Emain op, zich niet bewust van de gewoonte om bescherming te vragen. De andere jongens zien dit als een uitdaging en vallen Setanta aan, maar hij verslaat ze allemaal in zijn eentje omdat hij de eigenschap van ‘ríastrad’ draagt, waarbij hij een soort vervorming ondergaat en een onherkenbaar monster wordt dat vriend noch vijand kent. Koning Conchobar maakte een einde aan het gevecht. In het volgende deel van het verhaal nodigt Culann de smid Conchobar bij hem thuis uit voor een feestmaal. Op dat moment is Conchobar zo onder de indruk van Setanta dat hij hem vraagt om mee te komen eten. Setanta kan niet meteen komen, maar belooft later bij Culann thuis te komen. Conchobar vergeet dit echter en Culann laat zijn woeste jachthond los om zijn huis te beschermen. Bij hun huis aangekomen, wordt Setanta gedwongen de waakhond uit zelfverdediging te doden. Culann is kapot van het verlies van zijn waakhond en Setanta voelt zich zo slecht dat hij aanbiedt een nieuwe op te voeden, en het huis van Culann te bewaken totdat de nieuwe hond er klaar voor is. .... Een aantal jaren gaan voorbij, en Cú Chulainn rijdt uit om een groep mannen te confronteren die hebben samengezworen om hem te doden. Het zijn allemaal zonen van mannen die hij had gedood. Onderweg komt hij drie eenogige heksen tegen die een feestmaal van gebraden hond eten. Zij nodigen hem uit om zich bij hen te voegen. Cú Chulainn had verschillende gessa’s, dat zijn zelfverklaarde taboes die, indien gebroken, zouden leiden tot zijn onvermijdelijke ondergang. Twee van zijn gessa waren om nooit hondenvlees te eten, en om nooit gastvrijheid te weigeren. Op dit kruispunt heeft hij geen andere keuze dan een van zijn gessa’s te breken. Hij neemt een hap en legt het bot onder zijn dij. De hand die hij gebruikte en zijn dij zijn onmiddellijk verzwakt. Cú Chulainn vervolgt zijn reis, en wordt uiteindelijk gedood terwijl hij vecht tegen zijn samenzweerders. Toen hij zijn fatale wond kreeg, bond hij zichzelf vast aan een pilaar, zodat hij staande en met het gezicht naar zijn vijanden zou sterven. Zoals de profetie voorspelde, had Cú Chulainn roem bereikt maar stierf op jonge leeftijd. (https://tomasrosprim.com/nl/het-ierse-verhaal-en-de-legende-van-c%C3%BA-chulainn/)

De legenden van Cú Chulainn worden tot op de dag van vandaag verteld. Als mythologische held hebben de verhalen over zijn kracht en macht voortgeleefd en zijn ze door de jaren heen op vele manieren naverteld. Vandaag de dag wordt het beeld van Cú Chulainn zowel door Ierse als door Ulster (Noord-Ierland) nationalisten opgeroepen. Ierse nationalisten zien hem als de belangrijkste Keltische Ierse held, terwijl unionisten hem zien als een Ulsterman die de provincie verdedigt tegen vijanden in het zuiden. (https://tomasrosprim.com/nl/het-ierse-verhaal-en-de-legende-van-c%C3%BA-chulainn/)

Like Welsh, the Irish language of Gaelic is a Celtic language. Gaelic largely disappeared in the 19th century, but the language is still spoken in the western part of the country. (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

Across Europe, the Celts have been credited with many artistic innovations, including intricate stone carving and fine metalworking. As a result, elaborate Celtic designs in artifacts crafted from gold, silver and precious gemstones are a major part of museum collections throughout Europe and North America. ... The Celts were a collection of tribes with origins in central Europe that shared a similar language, religious beliefs, traditions and culture. It’s believed that the Celtic culture started to evolve as early as 1200 B.C. The Celts spread throughout western Europe—including ...read more (https://www.history.com/topics/british-history/celts)

The Celts (/kɛlts/, see pronunciation for different usages) or Celtic peoples (/ˈkɛltɪk/) are[1] a collection of Indo-European peoples[2] in Europe and Anatolia, identified by their use of Celtic languages and other cultural similarities.[3][4][5][6] Historical Celtic groups included the Britons, Boii, Celtiberians, Gaels, Gauls, Gallaeci,[7][8] Galatians, Lepontii and their offshoots. The relation between ethnicity, language and culture in the Celtic world is unclear and debated;[9] for example over the ways in which the Iron Age people of Britain and Ireland should be called Celts.[6][9][10][11] In current scholarship, 'Celt' primarily refers to 'speakers of Celtic languages' rather than to a single ethnic group.[12] The La Tène-style ceremonial Agris Helmet, 350 BC, Angoulême city Museum in France The history of pre-Celtic Europe and Celtic origins is debated. The traditional "Celtic from the East" theory, says the Proto-Celtic language arose in the late Bronze Age Urnfield culture of central Europe, named after grave sites in southern Germany,[13][14]which flourished from around 1200 BC.[15] This theory links the Celts with the Iron Age Hallstatt culture which followed it (c. 1200–500 BC), named for the rich grave finds in Hallstatt, Austria,[15][16] and with the following La Tène culture (c. 450 BC onward), named after the La Tène site in Switzerland. It proposes that Celtic culture spread from these areas by diffusion or migration, westward to Gaul, the British Isles and Iberia, and southward to Cisalpine Gaul.[17] A newer theory, "Celtic from the West", suggests Proto-Celtic arose earlier, was a lingua franca in the Atlantic Bronze Age coastal zone, and spread eastward.[18] Another newer theory, "Celtic from the Centre", suggests Proto-Celtic arose between these two zones, in Bronze Age Gaul, then spread in various directions.[12] After the Celtic settlement of Southeast Europe in the 3rd century BC, Celtic culture reached as far east as central Anatolia, Turkey. (https://en.wikipedia.org/wiki/Celts)

“‘Celtic’ is a descriptive term—a ‘heuristic device’ in academic lingo—shorthand for something that we can see archeologically, and we can see in the place name record, and we can see in the linguistic evidence,” says Arnold. “While it may not have actual meaning in terms of identity, it’s still useful as a descriptor.”  (https://www.history.com/news/celts-facts-ancient-europe)

Celtic toponymy is the study of place names wholly or partially of Celtic origin. These names are found throughout continental Europe, Britain, Ireland, Anatolia and, latterly, through various other parts of the globe not originally occupied by Celts. (https://en.wikipedia.org/wiki/Celtic_toponymy)

To modern ears, the word “Celtic” evokes traditional art, literature and music from Ireland and Scotland. But the ancient Celts were a widespread group of people with origins in central Europe. See what historians have learned about this rich and complex collection of tribes. (https://www.history.com/news/celts-facts-ancient-europe)

The ancient culture known as the Celts once extended far beyond the British Isles. With territory stretching from Spain to the Black Sea, the Celts were geographically the largest group of people to inhabit ancient Europe. The difficulty of tracing Celtic history is that none of these ancient peoples living in Western or Central Europe would have called themselves Celts. That name came from the Greeks, who made their first contact with a “barbarian” people they called the Keltoi in 540 B.C. on the southern coast of France. The ancient Celts were never a single kingdom or an empire, but a collection of hundreds of tribal chiefdoms with a shared culture and distinctive language. ... Since the Celts themselves left no written histories, we’re left to rely on the admittedly biased accounts of their enemies in battle, the Greeks and later the Romans. Historians don’t know why the Greeks called them the Keltoi, but the name stuck, and the Celts developed a reputation in Greece as hard-drinking, hard-fighting savages. Celtic warriors often battled naked and were prized as mercenaries throughout the Mediterranean. The Romans called the Celts Galli or Gallia and frequently clashed with Celtic tribes that invaded Roman outposts in Northern Italy. In 387 B.C, a fearless Celtic warlord named Brennus sealed the barbaric reputation of the Celts by violently sacking and pillaging Rome and putting most of the Roman Senate to the sword. Centuries later, after the Roman Empire had conquered several Celtic tribes in the Iberian Peninsula (Portugal and Spain) that the Romans called the Gallaeci, Julius Caesar embarked on the nine-year Gallic Wars to defeat the Celts and various other tribal kingdoms in Gaul (modern France). Caesar wrote about the conquest of Gaul with a mix of disgust and respect for his Celtic enemies. “In the end, Caesar makes a clear distinction between the ‘civilized’ Mediterranean world of Rome and the great unwashed Celts in Gaul, so Romans are justified in colonizing them,” says Bettina Arnold, an anthropology professor at the University of Wisconsin-Milwaukee and the founding editor of e-Keltoi: Journal of Interdisciplinary Celtic Studies. ... After the Roman conquest of most Celtic lands, Celtic culture was further trampled by Germanic tribes, Slavs and Huns during the Migration Period of roughly 300 to 600 A.C. As a result, few if any people living in Europe and the British Isles identified as Celts until the 1700s, when the Welsh linguist and scholar Edward Lhuyd recognized the similarities between languages like Welsh, Irish, Cornish and the now extinct Gaulish, and labeled them “Celtic.” (https://www.history.com/news/celts-facts-ancient-europe)

At first the Celts were noted for their trading habits, and later for their warlike nature. Roman writers, such as Livy, drew on the works of earlier Greek authors to describe how hordes of Celts had poured down through the Alps into the Italian Peninsula in the fifth century B.C. Roman generals would later seek glory in subduing them: In his first-century B.C. conquest of Gaul, Julius Caesar wrote: “We call them Gauls, though in their own language they are called Celts.” (https://www.nationalgeographic.co.uk/history-and-civilisation/2021/04/who-were-the-celts)

De Keltische mythologie was polytheïstisch: de Kelten kenden honderden goden en godinnen. Daarnaast is er ook sprake van elfen, heksen, reuzen en fabeldieren. De religie is op te vatten als een natuurgodsdienst, omdat de meeste godheden verbonden zijn aan een specifieke locatie, zoals een boom, berg of meer. De Kelten waren voor hun tijd vergevorderd op het gebied van metaalbewerking, zo blijkt uit bewonderenswaardige verslagen van de Romeinen en Grieken. Vondsten van metalen sieraden, wapens en kunstzinnige objecten bevestigen dit. Gevechten tussen stammen kwamen waarschijnlijk regelmatig voor binnen de Keltische cultuur. Het is mogelijk dat er ook regelmatig vrouwelijke krijgers meevochten. Hoewel vrouwen en mannen niet gelijk waren in de Keltische maatschappij, lijkt het erop dat de ongelijkheid tussen geslachten minder groot was dan binnen de cultuur van de oude Grieken en Romeinen. (https://www.hillwalktours.nl/wandelen-reisblog/wie-waren-de-kelten-keltische-cultuur-en-geschiedenis/)

The ancient Celts were famous for their colorful wool textiles, forerunners of the famous Scottish tartan. And, while only a few tantalizing scraps of these textiles survived the centuries, historians believe that the Celts were one of the first Europeans to wear pants. They didn’t have buttons, though, so they fastened their clothing with clasps called fibulae. (https://www.history.com/news/celts-facts-ancient-europe)

The embrace of a Celtic identity is relatively recent and tied to opposition to British rule. The 19th and 20th centuries witnessed a full-blown Celtic revival in the British Isles driven by political anger over British rule in places like Ireland, Scotland and Wales. Musicians, artists and authors like William Butler Yeats proudly embraced a pre-Christian Celtic identity. But because the Celts were so much more than an Irish or Scottish phenomenon, historians remain divided over the accuracy of modern claims to Celtic heritage. (https://www.history.com/news/celts-facts-ancient-europe)

Although the Roman imperial period ended Celtic military power, its presence lingered on in Europe’s collective memory. Renaissance French and English scholars became interested in establishing facts about the pre-Roman peoples that once inhabited their lands. In the 1870s archaeologists were hugely excited to dig up items in northern Italy that were clearly Celtic in design and corroborated classical authors’ accounts of the Celts invading Italy from the north around 450 B.C. Scholars were able to identify these artefacts as Celtic, thanks to the excavation of a spectacular site in Austria a few years before. The objects found there served as key pieces with which scholars could start to put together the Celtic jigsaw.... Set against a backdrop of mountains plunging into a lake, the tiny town of Hallstatt in Austria is a major tourist attraction today. Historians are also drawn to the town to study an ancient cemetery that lies alongside it. The burial sites were first discovered in 1846 by mining engineer Johann Georg Ramsauer, who went on to uncover over 900 burials (in total, the remains of 2,000 individuals have been found there). Dating to 800 B.C., the Hallstatt graves provide detailed evidence of an Iron Age community whose economy was based on nearby salt mines.... Salt was a vital part of the livelihood for people who lived in the mountains around Hallstatt for millennia: The nearby city of Salzburg (“salt castle”) is even named for it. In the Bronze and Iron Ages, the mineral was extremely valuable for its ability to preserve fish and meat. At Hallstatt and Dürrnberg, around 40 miles away, salt was extracted via shafts 650 to 1,000 feet deep, lit by torches and reinforced with timbers. ... As archaeologists began to piece together the finds across a series of Hallstatt sites, a question arose: If the Hallstatt culture of central Europe represented a Celtic “homeland,” then where did the Celtic areas of western Europe—the western Iberian Peninsula, Brittany (northwestern France), and the British Isles—fit into the picture? In addition to being areas associated with modern notions of “Celtic identity,” the Celtic languages of Scottish, Irish, and Manx Gaelic; Welsh; Cornish; and Breton are still spoken there, indicating Celtic heritage. A traditional theory has been that, at the beginning of the Hallstatt period in the Late Bronze Age, peoples from the Hallstatt zone migrated west and spread Celtic language and customs. Other historians, however, point to the existence of Celtic place-names across Europe that date to before the Hallstatt period; they argue that the process may have happened in reverse. Communities in western Iberia, France, and British Isles—linked by sea routes—were the first Celtic speakers. Using trade (rather than migrating), they spread Celtic customs and language to central Europe, which would later develop into the Hallstatt culture. Complicating the picture further, this process then took a return route: Once the Hallstatt culture had become established, around 900 B.C., its customs spread westward again to places that were already associated with Celtic customs and language, such as western Iberia. (https://www.nationalgeographic.co.uk/history-and-civilisation/2021/04/who-were-the-celts)

The huge amount of archaeological evidence that has accrued since then has not exempted the study of Celts from academic controversy. Central to the debate is how, and if, the term “Celt” can be applied to modern populations in western Europe. The latter view provokes passionate reactions. In a 2002 BBC discussion on the Celts, Scottish historian Alistair Moffat inveighed against theories that the Celts of the Iron Age and the “Celts” of modern-day Scot- land, Wales, and Ireland are disconnected: “Of course they’re Celts, of course they share a cultural coherence all down the west of Britain . . . These Celtic languages [i.e., Scottish, Irish, and Manx Gaelic] still exist. All the others have died, and they’re still alive here . . . and they hold inside them two and a half thousand years of history.” (https://www.nationalgeographic.co.uk/history-and-civilisation/2021/04/who-were-the-celts)

The Keltenmuseum in Hallein near Salzburg contains major discoveries from the La Tene period of the Iron Age which come from burials in the area surrounding the nearby Hallein Salt Mine (Salzbergwerk Dürrnberg), at Dürrnberg. The Museum was founded in 1882 and was housed in the Bürgerspital. In 1930 it was moved into the Rathaus and from 1952 occupied a gateway of the town or stadt's fortifications. In 1970 the name was changed to Keltenmuseum and the museum was moved into the former Salt Offices (Saline Hallein) on the Pflegerplatz, which fronts the river Salzach. In 1980 the Museum staged a major exhibition "Die Kelten in Mitteleuropa" (The Celts in Central Europe), which demonstrated the wealth of discoveries that were being made at the Hallein.[1]  (https://en.wikipedia.org/wiki/Keltenmuseum)

Als Kelten (altgriechisch Κελτοί Keltoí oder Γαλάται Galátai, lateinisch Celtae oder Galli) bezeichnet man seit der Antike Volksgruppen der Eisenzeit in Europa. Archäologische Funde zeugen von einer ausgeprägten Kultur und hochentwickelten sozialen Struktur dieser Volksstämme. (https://de.wikipedia.org/wiki/Kelten)

De Kelten waren volkeren en stammen die gedurende het millennium voor het begin van de jaartelling en de eeuwen daarna een Keltische taal spraken. Het is dus primair een linguïstisch begrip. Een Kelt was en is een spreker van een Keltische taal. Hun voorouders verspreidden zich vanuit een kerngebied in Centraal-Europa zowel in westelijke als oostelijke richting. Rond het begin van de jaartelling bevolkten Keltische stammen de Britse Eilanden, Gallië, het Iberisch Schiereiland en delen van Midden-Europa, de Balkan en als Galaten zelfs Anatolië. De Keltische talen behoren tot de Indo-Europese taalfamilie. Kenmerkende elkaar opvolgende Keltische culturen zijn de Hallstatt-cultuur, de La Tène-periode gevolgd door de Gallo-Romeinse periode en ten slotte de periode van de Keltische naties tot op heden, zoals aangegeven op het kaartje hiernaast. Kelten dreven handel met Romeinen. ... De volkeren die nu collectief benoemd worden als de Kelten werden in klassieke bronnen ook aangeduid als Galli (Romeinse historici) of Galatae (Griekse bronnen en Polybius). Deze benamingen werden door schrijvers uit de 1e eeuw v.Chr. gezien als synoniemen voor het Griekse Keltoi en het Latijnse Celtae. Zo schreef Julius Caesar in De Bello Gallico over de inwoners van Gallië: Wij noemen hen Galliërs, maar in hun eigen taal noemen zij zichzelf Kelten. (Qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli appellantur). De naam Kelt is in veel geografische en andere namen terug te vinden, hoewel niet altijd even herkenbaar. Meest waarschijnlijk is de naamgeving afkomstig van de Griekse historici Hecataeus van Milete en Herodotus uit de 5e eeuw v.Chr.; zij noemden het volk dat aan de La Tène-cultuur was verbonden en met wie zij handel dreven Keltoi.[1] Dit werd later overgenomen door de Romeinen. ... De Kelten, een oud Indo-Europees volk, bereikten het hoogtepunt van hun gebiedsuitbreiding in de 4e eeuw v.Chr., toen ze hun invloed lieten gelden in heel Europa, van Groot-Brittannië tot Klein-Azië.[2] ... Belangrijke opgravingen in het oorsprongsgebied van de Kelten (zuidelijk Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk en Oost-Frankrijk) werden in de 19e eeuw gedaan in La Tène en Hallstatt. Vanaf ongeveer de 6e eeuw v.Chr. trokken zij in noordwestelijke richting, tot zij rond 400 v.Chr. het grootste deel van West-Europa bewoonden, inclusief Britannia. Waarschijnlijk gingen de niet-Indo-Europese volkeren die ze tegenkwamen na verloop van een paar generaties in de Kelten op. ... In 335 v.Chr. trok volgens Strabo en Arrianus een groep Keltische afgezanten naar Alexander de Grote ergens nabij de Donau waar hij de Balkanstammen bezocht. Ze werden er vriendelijk door hem ontvangen. Maar in de tweede helft van de 4e eeuw v.Chr. vertrokken ook Keltische krijgers vanuit het bassin van de Karpaten en volgden de Donauvallei zuidwaarts. Archeologische vondsten in Pannonië zoals rijke krijgersgraven nabij Kostalac (Pecine), daterend uit het eind van die eeuw, bevestigen dit. Tegen het begin van de 3e eeuw v.Chr. trokken de Kelten op veldtocht door Macedonië en Griekenland. Pausanias en Marcus Junianus Justinus schreven een uitgebreid verslag van de invallen in Griekenland. Een groot Keltisch leger onder leiding van Bolgios viel Macedonië aan, volgens Justinus wegens overbevolking in hun land. De Kelten overwonnen de Macedonische koning Ptolemaeus Keraunos (318-281 v.Chr.) en plunderden het land. ... In de 4e en 3e eeuw voor Chr. bezetten de Kelten ook Noord-Italië en de gebieden van de Etrusken en bedreigden zelfs de toen nog kleine Romeinse Republiek. Een Keltische stam onder leiding van Brennus bezette rond 390 v.Chr. de stad Rome en was slechts bereid te vertrekken nadat de Romeinen een grote afkoopsom aan hem betaald hadden. ... Vanaf 100 v.Chr. waren de rollen omgedraaid en veroverden op hun beurt de Romeinen - die hun imperium aan het uitbreiden waren - de meeste Keltische gebieden in Europa behalve delen in tegenwoordig Ierland en Schotland. Veel Kelten werden uitgemoord, anderen werden geromaniseerd. Op die manier verdwenen de Keltische taal en cultuur binnen een paar generaties binnen het Romeinse Rijk. Alleen in afgelegen streken op het minder dichtbevolkte platteland wist de Keltische identiteit zich langer te handhaven. In Gallië ontstond een Gallo-Romeinse mengcultuur. ... De Kelten hebben nooit een politieke eenheid gevormd. Integendeel: ze bestonden uit verschillende stammen die elkaar vaak juist bestreden. Die verdeeldheid kwam Julius Caesar goed uit bij zijn verovering van Gallia. Het is ook niet duidelijk of de Kelten zichzelf zo noemden, want dat is de naam die de Grieken hen gaven. Het komt van het Griekse woord Keltoi dat barbaar betekent. De Romeinen noemden hen Galli... Tot op heden zijn de laatste levende Keltische talen terug te vinden in de uiterst westelijke delen van Europa: in Frankrijk: Bretagne, in Groot-Brittannië: Wales, Cornwall en Schotland (Orkney en Shetland verloren onder de Noren hun Keltisch karakter), in Ierland. Hoewel het Gallisch mogelijk nog tot in de Frankische tijd her en der gesproken werd, is de aanwezigheid van een Keltische taal in Bretagne (afgeleid van Britannia; de Romeinse naam voor het huidige Groot-Brittannië) toch eerder terug te voeren op vluchtelingen/migranten vanuit Groot-Brittannië, veroorzaakt door de Angelsaksische invasies in de 5e eeuw tot en met de 7e eeuw van dat eiland.  (https://nl.wikipedia.org/wiki/Kelten)

Er is weinig bekend over de bewoners van Europa vóór de opkomst van de Keltische cultuur. Rond de zesde eeuw v.Chr. komen de Kelten voor het eerst voor in de geschiedschrijving – op dat moment is de Keltische cultuur al verspreid over grote delen van Europa. De oorsprong van de Keltische cultuur wordt vaak in verband gebracht met opgravingen in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk en Oost-Frankrijk. In dit gebied leefde vanaf de vroege ijzertijd de Hallstattcultuur, mogelijk de eerste Keltische beschaving. De cultuur van dit vroege Keltische volk wordt gekenmerkt door grote grafheuvels, bronzen schalen, mijnbouw en houten wagens. Uit het verschil tussen graven blijkt dat er verschillende standen bestonden in de maatschappij van deze vroege Kelten. Het hoogtepunt van de Keltische verspreiding over Europa vond plaats rond het jaar 300 v.Chr. De Keltische cultuur strekte zich uit over grote delen van Europa, waaronder Portugal, Ierland, Nederland, Roemenië en zelfs Turkije. In 390 v.Chr. bezette een Keltische stam de stad Rome. Pas nadat de Romeinen een grote som geld hadden neergelegd, vertrokken de Kelten. Vanaf 100 v.Chr. was deze machtsverhouding echter gekeerd. De Romeinen begonnen Europa te veroveren, waarbij Keltische volkeren werden gedood of gedwongen om de taal en cultuur van het Romeinse Rijk over te nemen. (https://www.hillwalktours.nl/wandelen-reisblog/wie-waren-de-kelten-keltische-cultuur-en-geschiedenis/)

Tot de moderne Kelten worden vaak Ieren, Welsh, Schotten en in mindere mate Cornish gerekend. Het Engelse woord Welsh is verwant aan het Nederlandse woord Waals; beide betekenen vreemd, buitenlands althans in de ogen van de Germaanstalige buren. De Keltische talen zijn kleine talen die met uitsterven bedreigd zijn. Ze worden steeds meer verdrongen door de officiële landstalen Engels (in Ierland en het Verenigd Koninkrijk) en Frans (in Frankrijk), al geldt het Iers wettelijk als de eerste taal van Ierland, en bezitten het Welsh en het Schots officiële status. Deze talen worden tegenwoordig beschermd door de Europese Unie, die minderheidstalen steunt. De talen zijn in het openbare leven in geschreven vorm steeds vaker te zien en de media besteden meer tijd aan Keltische talen. Het Manx, gesproken op het eiland Man in de Ierse Zee, was eigenlijk al sinds de jaren 60 uitgestorven, maar is nieuw leven ingeblazen. Het Cornisch, dat reeds in de 18e eeuw was uitgestorven, is op kunstmatige wijze gereconstrueerd en kent heden ten dage in zijn nieuwe vorm enkele honderden sprekers. De situatie van het Iers is het positiefst; het wordt in het onderwijs verplicht onderwezen en is erkend als een officiële taal in de E.U.  (https://nl.wikipedia.org/wiki/Kelten)

Tijdens zijn veldtocht tegen Gallië drong Caesar door tot in de Lage landen. Hij beschreef zijn veldtocht uitgebreid in zijn De Bello Gallico, onder meer om zijn krijgsverrichtingen in Rome te rechtvaardigen. Hij vermeldde in zijn boek dat in het gebied wat nu België en Nederland is, de volgende stammen woonden: Menapii in de noordelijke kuststreken van België, Zeeland en West-Brabant Nervii tussen Schelde en Samber Tencteri en Usipetes in wat nu ongeveer Gelderland is (door Caesar aangeduid als Germanen) Eburones in het oosten van Noord-Brabant, Limburg en aangrenzende delen van België en Duitsland. Hoewel het Nederlands grotendeels op het Germaans is terug te voeren zijn er nog wat Keltische woorden in aan te treffen, bijvoorbeeld ambt, ambacht, kar en gijzel-. Ook de namen van metalen zoals ijzer en lood zijn waarschijnlijk op de Kelten – die als smeden beroemd waren – terug te voeren. Ook duin, lei(steen), bok, eed, erf(genaam) en kade. Een budget was oorspronkelijk een zak. Plaatsnamen op -ik, -rijk (Doornik, Kortrijk, Kamerijk, Wilrijk) komen van Keltisch -acum en hetzelfde geldt voor -dunum als in Lugdunum (Fort van Lugh). Ook woorden als broek (uit bracca; de Romeinen spraken spottend over Gallia bracata) en Ardennen (godin Arduenna) zijn van Keltische oorsprong. Via het Frans kwamen ook woorden als baret, bek, broche, bruusk, changeren, crème, graveel, lans, mijn (als ertsader), saai, tronie (alle uit het Gallisch). Uit het Bretons kwamen woorden als: menhir, bijou, dolmen (letterlijk tafelsteen) en harnas. Uit het Schots Gaelisch komen woorden als klok, clan, slogan (letterlijk: oorlogskreet). Uit het Iers: brogue (schoentype), whiskey, uit het Welsh: flanel, pinguïn (lett. witkop).[3] Volgens de Belgische taalkundige Maurits Gysseling zou in de Lage Landen oorspronkelijk een aparte Indo-Europese taal zijn gesproken, die hij Belgisch noemde. Namen van steden als Doornik, Namen, Dinant, Luik en ook Ardennen zouden echter Keltisch zijn. Er zou zich ook een aristocratische bovenlaag vanuit het Rijnland hebben gevestigd, wat tot een zekere germanisering leidde. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Kelten)

Zeer interessant, maar dit is geen cultuurblog, maar een bierblog. Ik heb een bier genaamd Celtic Ale. Dit is een special black ale van 6,4% van Brouwerij De Leckere. Ik vind het een lekker bier. Wat kan ik er online van vinden?

6.4% ABV 24 IBU (https://untappd.com/b/brouwerij-de-leckere-celtic-ale/4863988)

Dit tweede bier uit de historische bieren reeks neemt je mee naar de tijd van de Kelten waar bier werd gebrouwen op open vuren waardoor mouten geroast werden en het bier dus een zwarte kleur kreeg met een smokey taste. daarnaast hebben we gebruik gemaakt van bramen, jeneverbessen en honing waardoor je je in de bossen waant naast een vuur met een hoorn vol heerlijk bier.  (https://untappd.com/b/brouwerij-de-leckere-celtic-ale/4863988)

Dit tweede bier uit de JOURNEY OF BEER reeks neemt je mee naar de tijd van de kelten waar bier werd gebrouwen op open vuren waardoor mouten geroast werden en het bier dus een zwarte kleur kreeg met een smokey taste. daarnaast hebben we gebruik gemaakt van bramen, jeneverbessen en honing waardoor je je in de bossen waant naast een vuur met een hoorn vol heerlijk bier. Alcohol: 6.4%. Ingrediënten: Water, GERSTemout, TARWEmout, hop, gist, bramen, honing, jeneverbes. (https://deleckere.nl/shop/celtic-ale/)

Ik schenk het bier in en de kleur is zwart, met bruin schuim. De geur is overheerlijk. Het bier heeft een hele licht rokerige smaak. De smaak is wat van geroosterd brood, en doet wat denken aan bramen (of is dat mijn wilde fantasie?). In de nasmaak zit ook wel iets van een zuurtje van bramen. Naast de smaak is er ook een heel verhaal.  

In de eeuwen voor het begin van onze jaartelling veroverden de Romeinen streken in Europa waar Kelten leefden. Het kerngebied van hun cultuur lag in Zuid-Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Noordoost-Frankrijk. Hier zijn rijke archeologische vondsten gedaan, waaronder strijdwagens, bronzen ketels, drinkhoorns, zwaarden en prachtige sieraden. Astrix en Obelix zijn onze bekendste Keltische striphelden. Ook in de Lage Landen hebben Kelten gewoond, zoals de Eburonen en de Menapiërs. Ze hebben nauwelijks geschreven teksten nagelaten, dus wat we over hen weten komt uit Griekse en Romeinse bronnen en archeologische vondsten. De Kelten woonden in kleine nederzettingen van enkele boerderijen en leefden van akkerbouw en veeteelt. Op de Celtic fields werden vooral emmertarwe en gerst verbouwd. Het geoogste graan werd bewaard in afgedichte kuilen in de grond of in kleine voorraadschuurtjes op palen. In de omgeving werden allerlei vruchten verzameld, zoals bramen en bessen. Veel Kelten dronken waarschijnlijk water uit een nabijgelegen stroom of put. Volgens Griekse en Romeinse schrijvers dronk de elite wijn, de middenklasse tarwebier met honing en de lagere klasse gerstebier. Ook mixen van deze dranken kwamen voor. Het bier werd cervesia genoemd – een woord van Keltische oorsprong en niet afkomstig van de Romeinse godin Ceres! De Kelten werden afgeschilderd als barbaarse zuiperds en dronkenlappen. Zij hielden drinkgelagen om bijzondere dingen te vieren, waarbij ze aardewerk kruiken en zilveren bekers aan elkaar doorgaven. Geregeld mondden de drinkgelagen uit in ruzies en vechtpartijen. In de Romeinse periode, die duurde tot de vijfde eeuw n.C., zijn de Kelten gaandeweg geromaniseerd. Toch bleven veel van hun gebruiken bestaan, zoals het drinken van bier. Op aardewerk drinkgerei en andere voorwerpen werden Keltisch-Latijnse leuzen geschreven als ‘Mooie meid, goed gerstebier’ en ‘Serveerster, vul deze kruik met tarwebier’. In het stroomdal van de Moezel zijn grafstenen gevonden met beroepen als biermaker en bierhandelaar en op voormalige Romeinse landgoederen bevonden zich mogelijk bierbrouwerijen. Volgens de klassieke schrijvers werd het bier gemaakt van tarwe en gerst. Archeologen hebben kuilen gevonden met grote hoeveelheden gekiemde gerstekorrels. Ze kwamen ook T-vormige constructies tegen waarop de mout kon worden gedroogd. Een tekst uit de vijfde eeuw beschrijft hoe granen in water werden geweekt en daarna gedroogd en gemalen. Vervolgens werd de mout gemengd met water en dan vergist tot bier. Blijkbaar werd het ongegiste bier niet gekookt, zoals tegenwoordig. Rijkere huishoudens verwarmden het moutbeslag waarschijnlijk in een metalen ketel, want de techniek van het maken van bronzen ketels was al bekend. Het bier kon worden bewaard in grote aardewerk vaten die in de vloer van de boerderij waren ingegraven om de inhoud koel te houden. De Kelten gelden als de uitvinders van houten vaten waarin ze hun wijn vervoerden en mogelijk ook het bier. De god Sucellus was beschermheer van de kuipers en hun gereedschap. Sinds enkele decennia worden organische residuen uit kruiken, bekers en potten microscopisch geanalyseerd. Zelden zitten hier resten van een granendrank als bier bij. Meestal gaat het om dranken waarin bijenwas, vruchten of kruiden waren verwerkt. Bijenwas en honing werden gebruikt als conserveermiddel en zoetstof die de vergisting op gang bracht of het alcoholgehalte verhoogde. Wanneer resten van granen werden aangetroffen, was dit evengoed in combinatie met honing en vruchten. Vermoedelijk dronken de Kelten het liefst een gekruid honingbier. Kruiden en vruchten die in combinatie met granen zijn gevonden, zijn: moerasspirea, lindebloesem, witte klaver, gagel, rode bosbes, cranberry, hop, wilde peen, bijvoet en bilzekruid. De Keltische remake voor onze Journey of Beer is gemaakt van half om half tarwemout en gerstemout. We hebben iets donkerder mouten geselecteerd, zoals geroosterde tarwe en viennamout, omdat ook de Kelten hun mouten roosterden. Dit kon indertijd een rooklucht hebben gegeven, zodat we een deel met beukenhout geroosterde gerst hebben toegevoegd. Met het drinken van dit bier ruik je het houtvuur van een Keltisch dorp. Natuurlijk mocht honing niet ontbreken. Tegen het einde van het koken zijn vier volle emmers in het brouwsel gegaan. Als smaakmakers uit de natuurlijke omgeving zijn 150 kilogram bramen en 1,5 kilogram jeneverbes gebruikt en als bierkruiden moerasspirea en hop. Het bier is zacht, heeft karameltonen en bij de afdronk proef je een licht zuurtje vanwege de bramen. Dit bier streelt de tong als een toverdrank van Keltische druïden. (https://deleckere.nl/shop/celtic-ale/)

Nou, daar ben ik het wel mee eens. Het is een zoet bier, maar met ook wat gebrande bitterheid. De smaak is complex. En erg intrigerend. Is dit marketing of zit er ook iets van waarheid in?

Early Celtic rulers of a community in what’s now southwestern Germany liked to party, staging elaborate feasts in a ceremonial center. The business side of their revelries was located in a nearby brewery capable of turning out large quantities of a beer with a dark, smoky, slightly sour taste, new evidence suggests. (https://www.wired.com/2011/01/ancient-celtic-beer/)

Early Celtic rulers of a community in what’s now southwestern Germany liked to party, staging elaborate feasts in a ceremonial center. The business side of their revelries was located in a nearby brewery capable of turning out large quantities of a beer with a dark, smoky, slightly sour taste, new evidence suggests. Six specially constructed ditches previously excavated at Eberdingen-Hochdorf a 2,550-year-old Celtic settlement, were used to make high-quality barley malt, a key beer ingredient, says archaeobotanist Hans-Peter Stika of the University of Hohenheim in Stuttgart. Thousands of charred barley grains unearthed in the ditches about a decade ago came from a large malt-making enterprise, Stika reports in a paper published online Jan. 4 in Archaeological and Anthropological Sciences. Stika bases that conclusion on a close resemblance of the ancient grains to barley malt that he made by reproducing several methods that Iron Age folk might have used. He also compared the ancient grains to malt produced in modern facilities. Upon confirming the presence of malt at the Celtic site, Stika reconstructed malt-making techniques there to determine how they must have affected beer taste. The oldest known beer residue and brewing facilities date to 5,500 years ago in the Middle East, but archaeological clues to beer’s history are rare (Science News: Oct, 2, 2004, p. 216). At the Celtic site, barley was soaked in the specially constructed ditches until it sprouted, Stika proposes. Grains were then dried by lighting fires at the ends of the ditches, giving the malt a smoky taste and a darkened color. Lactic acid bacteria stimulated by slow drying of soaked grains, a well-known phenomenon, added sourness to the brew. Unlike modern beers that are flavored with flowers of the hop plant, the Eberdingen-Hochdorf brew probably contained spices such as mugwort, carrot seeds or henbane, in Stika’s opinion. Beer makers are known to have used these additives by medieval times. Excavations at the Celtic site have yielded a few seeds of henbane, a plant that also makes beer more intoxicating. “These additives gave Celtic beer a completely different taste than what we’re used to today,” Stika says. Heated stones placed in liquefied malt during the brewing process — a common practice later in Europe — would have added a caramelized flavor to this fermented Celtic drink, he adds. So far, no fire-cracked stones have been found at Eberdingen-Hochdorf but they may have been used to heat pulpy malt slowly, a practice documented at later brewing sites, Stika says. He suspects that fermentation was triggered by using yeast-coated brewing equipment or by adding honey or fruit, which both contain wild yeasts. Celts consisted of Iron Age tribes, loosely tied by language and culture, that inhabited much of Western Europe from about the 11th to the first century B.C. In the same report Stika describes another tidbit for fans of malt-beverage history: A burned medieval structure from the 14th century A.D., recently unearthed in Berlin during a construction project, contains enough barley malt to have brewed 500 liters of beer, the equivalent of nearly 60 cases. (https://www.wired.com/2011/01/ancient-celtic-beer/)

Archaeobotanist Hans-Peter Stika of the University of Hohenheim in Stuttgart has published a paper in which he discusses the results of chemical analysis of some of the thousands of charred grains of barley found in the six ditches. The paper, published on January 4, 20 in Archaeological and Anthropological Sciences is titled “Early Iron Age and Late Mediaeval malt finds from Germany—attempts at reconstruction of early Celtic brewing and the taste of Celtic beer.” (https://www.digitalmedievalist.com/2014/01/19/celtic-beer/)

Early Iron Age and Late Mediaeval malt finds from Germany—attempts at reconstruction of early Celtic brewing and the taste of Celtic beer Profile image of Hans-Peter StikaHans-Peter Stika (https://www.academia.edu/2289733/Early_Iron_Age_and_Late_Mediaeval_malt_finds_from_Germany-attempts_at_reconstruction_of_early_Celtic_brewing_and_the_taste_of_Celtic_beer)

Classics professor Max Nelson of the University of Windsor in Canada, an authority on ancient beer, largely agrees with Stika’s conclusions. Malt-making occurred at Eberdingen-Hochsdorf, and malt was probably stored in the medieval Berlin building, Nelson says. Other stages of brewing occurred either at these sites, as suggested by Stika, or nearby, in Nelson’s view. “Stika’s experiments go a long way toward showing how precisely barley was malted in ancient times,” he remarks. Beer buffs today would regard Celtic beer as a strange brew not only for its flavor but because it would have been cloudy, contained yeasty sediment and been imbibed at room temperature, Nelson notes. Stika’s insights into the range of techniques and ingredients available to Celtic beer makers should inspire modern “extreme brewers” to try out the recipe that he describes, says anthropologist Bettina Arnold of the University of Wisconsin–Milwaukee. Perhaps they’ll find out whether Roman emperor Julian, in a 1,600-year-old poem, correctly described Celtic beer as smelling “like a billy goat.” (https://www.wired.com/2011/01/ancient-celtic-beer/)

When the ancient Greek writer Herodotus made mention of the ancient Celts “fondness” for the drink he was noting what most of us now know as truth; Celts, past and present, are renown for enjoying a wee adult beverage now and again. This is, perhaps, more evident today than ever, with many distilleries across the Celtic nations, and around the world, supplying patrons with a selection of savoury spirits – the numbers of which we have never seen before. .... According to Classical Civilization scholar Dr. Max Nelson – author of The Barbarians Beverage: A History of Beer in Ancient Europe – it is the third most consumed drink on planet Earth, surpassed only by water and tea. Beer’s history in Europe is fascinating, and its relationship to the Celts is especially compelling. Unlike many of their neighbors who considered beer a “low brow” beverage, the Celts treated it with great sophistication. According to the peer-reviewed journal PLOS One, beer was often served in beautiful pottery (usually imported from Greece, but often made locally) and enjoyed by men and women alike. The Celtic connection to beer runs so deep that the Celtic deity Braciaca – considered to be the god or goddess of intoxication – is often referred to as the “Goddess of Beer.” (https://celticlifeintl.com/celtic-craft-beer/)

Bieren die op deze wijze worden gebrouwen, staan overigens doorgaans bekend onder de Duitse naam Steinbier. De stenen die op zaterdag 10 april de hele ochtend in een houtvuur waren opgestookt, zorgden ervoor dat het wort aan de kook werd gebracht en de wortsuikers werden gekarameliseerd. Hierdoor zou er ook een rooksmaak aan het bier moeten komen. ... Tijdens het zakken kwamen er dikke rookwolken vanaf die enorm naar karamel roken, wanneer je in de rook stond. Na een uur roken, teruggekoeld met een platenkoeler tot 11 graden en vergist als lager. De smaak is duidelijk gerookt (als eikengerookte mout) en karamel. ... Het gebruik van gloeiende stenen om bier te brouwen, is niet nieuw. Het stamt uit een tijd waarin er nog geen metalen potten en pannen waren. Het was vanzelfsprekend geen optie om houten kuipen boven een houtvuur te plaatsen, maar gelukkig werden er andere manieren gevonden om de maisch en/of het wort te verwarmen. De brouwers verhitten brokken steen in een houtvuur en lieten de gloeiende stenen één voor één in de maisch en/of in het wort zakken. ... De meest bekende gebieden in Europa waar deze brouwmethode werd toegepast en waarvan overblijfselen tijdens archeologische opgravingen zijn teruggevonden, zijn Oostenrijk, Duitsland, de Britse eilanden, de Baltische Staten, Rusland en Scandinavië. In Karinthië (Zuid Oostenrijk) waren tot halverwege de 19e eeuw nog enige Steinbier-brouwerijen actief. Daar werd veel gebruik gemaakt van grauwacke, een donkerkleurig gesteente dat minder gevoelig is voor grote temperatuurschommelingen. Bij uitstek geschikt dus om vanuit het vuur rechtstreeks in de maisch of het wort te worden gedompeld zonder dat het in kleine stukjes uit elkaar spat. De Steinbiertraditie werd echter verdrongen door de opkomst van efficiëntere en goedkopere moderne, metalen brouwapparatuur. De laatste twee Oostenrijkse Steinbier-brouwerijen, Brauerei Holzleger en Brauerei Ure in Weidmannsdorf hielden het rond 1917 voor gezien. ... Een andere, alternatieve, maar voor hobbybrouwers zeer interessante methode om de restsuikers in bier te karamelliseren, is met behulp van een ‘Stachel’. Een Stachel is metalen staaf met aan het einde een metalen kogel, welke bij diverse (online) winkels te koop is. Deze kogel wordt verhit totdat het (bijna) gloeit, waarna deze in het – zo schuimloos mogelijk ingeschonken – bier wordt gestoken. De hete kogel zal de restsuikers karameliseren en er ontstaat een warme, maar zeer fijne schuimlaag. Het bier zal zachter en romiger worden en er ontstaan intensere smaken. De smaakervaring wordt nog eens versterkt door de temperatuurverschillen tussen het bier en de schuimkraag. Vooral zware, donkere bieren met veel restsuikers zijn zeer geschikt om te stachelen. Denk bijvoorbeeld aan Barley Wines, Quadrupels en Bockbieren. (https://www.twortwat.nl/t-n/hete-stenen)

In café-brouwerij De Schieve aan de Oosthamse Steenweg in Balen-Olmen kan je een nieuw biertje proeven: 'De Schieve Rockbrewed'. Frank Mannaerts produceert het biertje op eeuwenoude wijze: zijn brouwsel wordt halverwege het proces opgewarmd met kasseien die hij eerst op een temperatuur tussen 800 en 1.000 graden Celsius brengt.... Het procédé waarmee de Rockbrewed gebrouwen wordt, is geen uitvinding van Frank, maar gaat heel ver terug in de tijd. Frank: "Al sinds eeuwen wordt bier gebrouwen in Europa. Uiteraard werd vroeger het bier niet in inoxen of koperen ketels gebrouwen, maar in houten tonnen. Deze tonnen kan je niet op een houten vuur kan zetten om het brouwsel te koken. De techniek bestaat erin dat een vuur gemaakt wordt met eiken blokken en houtskool om porfiere kasseien te verwarmen tot 800 à 1.000 graden. Deze rotsstukken worden toegevoegd aan het bier, om zo de temperatuur van het bier te laten stijgen en te laten koken. Op het einde van het brouwproces werden de rotsen uit het bier gehaald en is het bier klaar om te gisten." Brouwerij De Schieve wil deze authentieke manier van brouwen herwaarderen. Het resultaat is een bier met een lichte carameltoets die ontstaat doordat de suikers op de hete kasseien neerslaan en verbranden. Je proeft ook een een vleugje houtaroma. (https://www.hln.be/balen/frank-brouwt-bier-met-hete-stenen~a25d1583/)

Dat steinbier is een intrigerende browtechniek. Eens kijken of ik er wat meer van kan vinden.