Translate

Zoeken in deze blog

dinsdag 20 december 2022

Witte kerst?

Nu de Kerstdagen naderen heeft iedereen het weer over een witte Kerst. Een witte Kerst is eigenlijk een afwijking ten opzichte van normaal. Zo'n afwijking komt ook bij mensen voor. Dat heet albinisme, niet te verwarren met alpinisme:

Alpinisme is het beklimmen van bergen als sport, en kan rotsklimmen en ijsklimmen omvatten. De term verwijst naar een specifieke groep bergen, namelijk de Alpen. De beklimming van de Mont Aiguille in juni 1492 door de Franse kapitein Antoine de Ville is de eerste gedocumenteerde beklimming van een berg met als enige doel om de top te bereiken, en wordt daarom gezien als de geboorte van de discipline. Het alpinisme onderscheidt zich van andere vormen van klimmen als sport door de voldoening niet te zoeken in de fysieke uitdaging maar in het bereiken van de bergtop. Bij het beklimmen van een berg worden meerdere natuurlijke hindernissen bedwongen en beklommen. Dit kunnen rotswanden, ijswanden, gletsjers, puinvelden of alpenweides zijn. Naast de gebruikelijke klimtechnieken zijn hierbij ook kennis van weerkunde, gletsjerkunde, reddingstechnieken, oriëntatie en een uitstekende conditie nodig. In de volksmond wordt de term alpinisme soms gebruikt voor alles wat met klimmen te maken heeft. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Alpinisme)

Albinisme is het aangeboren gedeeltelijk of geheel ontbreken van het pigment melanine bij mensen, dieren of planten, resulterend in een gedeeltelijk of geheel witte huid, veren of schubben en vaak rode ogen. Het tegenovergestelde van albinisme is melanisme: een teveel aan donkere pigmenten (vooral melanine). ... Bij mensen met albinisme is ontbreekt het pigment melanine gedeeltelijk of geheel in het haar en/of de huid, wat resulteert in een gedeeltelijk of geheel witte huid en vaak rode ogen. De rode ogen zijn een gevolg van het ontbreken van pigment in de iris; bij mensen zonder albinisme maskeert het pigment in de iris de bloedvaten. De huid van iemand met albinisme is erg gevoelig voor de zon en verbrandt snel. Albinisme komt voor bij 1 op de 20.000 mensen. Albinisme geeft allerlei oogklachten: verminderde visus (gezichtsscherpte); sommige patiënten zijn praktisch blind, anderen zijn nauwelijks beperkt. onderontwikkelde gele vlek nystagmus: spontane onwillekeurige oogbewegingen lichtdoorlatende iris soms strabisme (lui oog, scheelzien). soms fotofobie: afkeer en/of pijn bij te fel licht. Verder blijken de zenuwbanen bij het chiasma opticum afwijkend te zijn aangelegd. Sommige vormen van albinisme blijven tot de oogklachten beperkt: oculair albinisme. Deze vormen erven X-gebonden over, zodat vrouwen (draagster, geen klachten) de ziekte doorgeven aan zonen (wel klachten). Bij andere vormen van albinisme is pigment ook verminderd of afwezig in huid en haar: oculocutaan albinisme (OCA). Deze erven alle autosomaal recessief over.... Jaarlijks wordt er op 13 juni stil gestaan bij de albinisme op de Internationale Dag van het Albinisme. Deze dag is officieel erkend door de Verenigde Naties.[1][2] In maart 2018 werd in Zimbabwe voor de eerste keer in de wereld een Miss Albino georganiseerd.[3] In Suriname worden de belangen van de albino's sinds 2021 behartigd door het Nationaal Albino's Platform Suriname, dat bekendheid wil geven aan het albinisme in de maatschappij en albino's bij elkaar wil brengen zodat zij steun aan elkaar hebben en kunnen vragen om advies.[4]... In verschillende gebieden in Afrika, zoals in Burundi en Tanzania, schrijven mensen magische krachten toe aan albino's. Dat leidt ertoe dat sommigen van hen daar vermoord en hun lichaamsdelen verkocht worden. Zo werd in Burundi een zesjarig meisje in november 2008 als vierde slachtoffer in korte tijd aan stukken gehakt. In Tanzania waren op dat moment bijna dertig albino's vermoord in de loop van het jaar.[5] Ledematen en genitaliën van albino's zouden voor duizenden dollars verhandeld worden aan "tovenaars". Ook in de huidige tijd (2020) worden nog altijd albino's aangevallen.[6] De Malinese filmmakers Adama Drabo en Ladji Diakite maakten in 2008 de film Fantan Fanga (Engelse titel The Power of the Poor) over dit dramatisch probleem van de behandeling van albino's in Afrika. ... Albino's komen onder andere voor bij konijnen, fretten, ratten, walvissen en vogels. Wanneer het ontbreken van pigment niet gepaard gaat met rode ogen en overgevoeligheid voor zonlicht, spreekt men van leucisme. Veel vogels hebben dankzij deze aandoening een gedeeltelijk wit verenkleed. Een wit dier is geen albino wanneer het een kenmerk is van zijn soort. Zo zijn veel dieren die in de poolstreken leven wel wit, maar geen albino's. Sommige diepzeevissen en troglobieten hebben geen pigment nodig omdat ze in een donkere omgeving leven. Bekende albinodieren de potvis Mocha Dick, die een inspiratiebron was voor Herman Melvilles Moby-Dick. de gorilla Sneeuwvlokje, die in 2003 in de dierentuin van Barcelona overleed.... De albino kustmammoetboom is een voorbeeld van een albinoplant, die dus niet in staat is om bladgroen aan te maken. Daardoor heeft hij witte in plaats van groene naalden en kan ook geen fotosynthese laten plaatsvinden. Om te overleven moeten dit soort planten op andere manieren aan hun voedingsstoffen komen en dit gebeurt via parasitisme: de plant tapt met zijn wortels de voedingsstoffen van andere planten af.[7] Er is maar een handvol albinoplanten bekend, met als oorzaak dat deze nooit lang leven. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Albinisme)

Sneeuwvlokje (Catalaans: Floquet de Neu) (circa 1965 – 24 november 2003) was een albinogorilla die gehouden werd in het Parc Zoològic de Barcelona, de dierentuin van Barcelona in Spanje. Het dier was de enige albinogorilla waarvan het bestaan bekend was. Sneeuwvlokje werd halverwege de jaren 1960 geboren in Equatoriaal-Guinea, destijds de Spaanse kolonie Spaans-Guinea in Afrika. Als jonge aap werd hij op 1 oktober 1966 gevangen in de omgeving van Nko; zijn moeder was door de jager gedood. Op tweejarige leeftijd kwam hij terecht in het Parc Zoològic de Barcelona. Daar werd hij door zijn opvallende uiterlijk een grote bezienswaardigheid en toeristische trekpleister. Zijn beeltenis verscheen op ansichtkaarten en publiciteitsmateriaal en de stad Barcelona gebruikte hem als mascotte. Hij kreeg een eigen standbeeld en een straat in Barcelona werd naar hem vernoemd. Ook verscheen een boek over zijn leven, getiteld Copito para Siempre (Sneeuwvlokje voor altijd). Dit boek werd geschreven door de Catalaanse primatoloog Jordi Sabater Pi, die Sneeuwvlokje destijds ontdekte en naar Barcelona bracht. Sneeuwvlokjes bekendheid werd gebruikt om aandacht te vragen voor de bescherming van de gorilla als bedreigde diersoort. "Als we niets doen zijn er over 30 jaar geen gorilla's meer", zei Sabater Pi in 2003 bij de presentatie van zijn boek. In 2001 werd bij Sneeuwvlokje een vorm van huidkanker geconstateerd, die mogelijk verband hield met zijn albinisme. De laatste maanden van zijn leven nam de bevolking van Barcelona emotioneel afscheid van hem. Op 24 november 2003 liet de dierenarts van de dierentuin hem inslapen. Hij werd tussen de 38 en 40 jaar oud. Sneeuwvlokje heeft bij drie vrouwtjes in totaal 22 nakomelingen verwekt, waarvan geen enkele albino. Zijn enige mannelijke telg, Urko, stierf in augustus 2003. ... De voetballer Ronald Koeman kreeg in de tijd dat hij bij FC Barcelona speelde van de fans de bijnaam Sneeuwvlokje, vanwege zijn lichtblonde haar.[1] (https://nl.wikipedia.org/wiki/Sneeuwvlokje)

Mocha Dick was een mannelijke potvis (Physeter macrocephalus) die vroeg in de 19e eeuw veel in de Grote Oceaan werd aangetroffen, met name in de wateren rond het eiland Mocha, voor de kust van Chili. De potvis was een albino, en bekend bij walvisjagers om zijn vele ontsnappingen. De walvis was een van Herman Melville's inspiratiebronnen bij het schrijven van Moby-Dick.[1] ... Mocha Dick werd waarschijnlijk nog voor 1810 voor het eerst bejaagd nabij het eiland Mocha. Door zijn ontsnapping en zijn opvallende witte verschijning werd hij bekend onder walvisvaarders uit Nantucket. Er werden in de daaropvolgende jaren tal van vergeefse pogingen gedaan om Mocha Dick te doden. Bij nadering was Mocha Dick heel rustig, maar eenmaal aangevallen werd hij uiterst agressief en maakte daarbij hoge sprongen uit het water. Veel vangbootjes werden door zijn staartvin verwoest. Verslaggever Jeremiah N. Reynolds verzamelde verslagen van ooggetuigen en publiceerde deze in mei 1839 in het tijdschrift The Knickerbocker. De potvis werd beschreven als "een oude mannetjeswalvis van wonderbaarlijke grootte en kracht (...), zo wit als wol."[2] De kop was bedekt met zeepokken en het waterspuiten was aanmerkelijk luidruchtiger dan bij een gemiddelde potvis. Mocha Dick wist volgens sommige bronnen minstens honderdmaal te ontsnappen. Volgens Reynolds' verslag verscheen hij in 1838 naar aanleiding van noodsignalen van een vrouwelijke potvis, wier kalf zojuist door walvisvaarders was gedood. De albinopotvis werd gedood. Zijn lichaam mat circa 21 meter en bevatte honderd tonnen walschot. Er werden negentien harpoenen in zijn lichaam geteld. .. In 1849 rapporteerde The Knickerbocker het verschijnen van Mocha Dick in de Noordelijke IJszee.[3] Mogelijk betrof het een andere potvis, daar albinisme bij potvissen geen grote zeldzaamheid is.[1] (https://nl.wikipedia.org/wiki/Mocha_Dick)

Eerder dit jaar schreef ik al over Moby Dick, een legendarisch dier, dus nu eens ingaan op bier dat verwijst naar een ziekte. Het is volgens mij niet zo smaakvol om je bier naar een ziekte te verwijzen. Maar goed, het hoeft ook niet altijd politiek correct woke te zijn, toch?

Dogma Brewery Albino White IPA  7.5 / 10 Een White IPA met tarwe gebrouwen. Daarnaast zitten er Sloveense hoppen in die tonen geven van sinaasappel en mandarijn. Уживајте! (https://www.misterhop.com/products/dogma-brewery-albino-white-ipa)

De Albino is een bier gebrouwen door Dogma Brewery uit Belgrade. Deze Witbier IPA heeft een alcohol percentage van 6.0%. De bierstijl Witbier IPA komt van oorsprong uit Amerika. (https://www.beerinabox.nl/speciaalbier/dogma-brewery-albino)

Dogma is een van de bekendste en lekkerste brouwerijen uit de Balkan! Deze Servische brouwen heeft zijn sporen verdiend met heerlijke hoppige IPA bieren. (https://www.verdins.nl/product/dogma-albino-white-ipa/)

Belgrade (/bɛlˈɡreɪd/ bel-GRAYD, /ˈbɛlɡreɪd/ BEL-grayd;[note 1] Serbian: Београд / Beograd, lit. 'White City', pronounced [beǒɡrad] (listen); names in other languages) is the capital and largest city in Serbia. It is located at the confluence of the Sava and Danube rivers and the crossroads of the Pannonian Plain and the Balkan Peninsula.[10] Nearly 1.7 million people live within the administrative limits of the City of Belgrade.[4] It is the third largest of all cities on the Danube river. Belgrade is one of the oldest continuously inhabited cities in Europe and the world. One of the most important prehistoric cultures of Europe, the Vinča culture, evolved within the Belgrade area in the 6th millennium BC. In antiquity, Thraco-Dacians inhabited the region and, after 279 BC, Celts settled the city, naming it Singidūn.[11] It was conquered by the Romans under the reign of Augustus and awarded Roman city rights in the mid-2nd century.[12] It was settled by the Slavs in the 520s, and changed hands several times between the Byzantine Empire, the Frankish Empire, the Bulgarian Empire, and the Kingdom of Hungary before it became the seat of the Serbian king Stefan Dragutin in 1284. (https://en.wikipedia.org/wiki/Belgrade)

Belgrado (Servisch: Београд, Beograd; letterlijk 'witte stad') is de hoofdstad en grootste stad van Servië. Tussen 1918 en 2003 was het tevens de hoofdstad van Joegoslavië en tussen 2003 en 2006 de hoofdstad van Servië en Montenegro. In 2011 telde de stad Belgrado 1.659.440 inwoners. Belgrado ligt aan de zuidrand van de Pannonische vlakte, waar de Sava uitmondt in de Donau. De stad werd in de twintigste eeuw vijfmaal gebombardeerd. ... De eerste Servische koning die over Belgrado regeerde was Dragutin (1276-1282), die de stad onder de naam Nándorfehérvár ('Nándors witte burcht' cadeau kreeg van de toenmalige koning van Hongarije.[2] In 1456 sloegen de oprukkende Turken, die drie jaar eerder Constantinopel hadden veroverd, beleg voor Belgrado. Ze konden worden afgeslagen, maar in 1521 viel Belgrado alsnog in Turkse handen. Sindsdien werd de stad driemaal door de Oostenrijkers veroverd en door de Turken heroverd. Pas na twee Servische opstanden in de 19e eeuw kwam Belgrado in 1867 definitief in Servische handen. Vanaf 1804 tot 1878 werden duizenden Slavische moslims uit Servië en Belgrado verbannen of gedwongen om de orthodox-christelijke leer aan te nemen. Van honderden moskeeën bleef er maar één over die in 2004 in brand is gestoken tijdens onlusten. In 1918 werd Belgrado de hoofdstad van Joegoslavië, na het uiteenvallen van zowel het Oostenrijks-Hongaarse Rijk als het Ottomaanse Rijk. Van april 1941 tot 1944 werd Belgrado door nazi-Duitsland bezet, waarbij de stad vooral door een bombardement van de Luftwaffe zwaar werd beschadigd; hierbij vielen 2.274 slachtoffers. In oktober 1944 werd de stad bevrijd door het Rode Leger, hoewel de Joegoslavische partizanen deze bevrijding eveneens claimden.[3] Na herstel van Joegoslavië als communistische staat, was Belgrado weer de hoofdstad. In 1992 viel Joegoslavië uit elkaar en werd Belgrado de hoofdstad van Servië en Montenegro; na het zelfstandig worden van Montenegro in 2006 alleen nog van Servië. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgrado)

Dogma Brewery Dogma is in 2018 uitgeroepen als beste Servische brouwer op Ratebeer, dit was tevens het jaar van hun doorbraak. Het verhaal van Dogma begon al in 2016 toen twee jeugdvrienden samen besloten om een brouwerij te beginnen in Belgrado. Één kwam uit de economie & marketing sector en de andere uit de voedsel technologie sector, een combinatie die uiteindelijk perfect bleek! (https://bierwarenhuys.nl/collections/dogma-brewery)

Ze brouwen o.a. :

Dogma Brewery – 6th Anniversary No.1 – Triple Hoptopod

Dogma Brewery – 6th Anniversary No.2 – Apricot & Tarragon Sour

Dogma Brewery – 6th Anniversary No.3 – Mexican Lager

Dogma Brewery – 6th Anniversary No.4 – Zappa White IPA

Dogma Brewery – 6th Anniversary No.5 – Blackberry & Lime Gose

Dogma Brewery – 6th Anniversary No.6 – Talus NEIPA

(https://www.bierenbrouwsels.nl/product/dogma-brewery-6th-anniversary-set/)

Dogma Brewery - 6th Anniversary No.3 - Mexican Lager ... Hombre che pasa!? Dogma Brewery made it easy for this sunshine days. Take a sombrero and smash this crisp and clean festive lager!... BierstijlLager - Mexican Alcoholpercentage 4,8% Land Servië (https://www.beerdome.nl/nl/dogma-brewery-6th-anniversary-no3-mexican-lager.html)

Dogma Brewery / B Bop Fermentory - 6th Anniversary No.2 - Apricot & Tarragon Sour ... B*BOP Fermentory is in da Dogma house! :) They've combined apricot and tarragon in this super delicious sour. Hell yeah! ... BierstijlSour - Fruited Alcoholpercentage 5,5% Land Servië (https://www.beerdome.nl/nl/dogma-brewery-b-bop-fermentory-6th-anniversary-no2.html)

Dogma Brewery - 6th Anniversary No.4 - Zappa White IPA... Zappa hops and white IPA malts. Great combo! ... BierstijlIPA - White / Wheat Alcoholpercentage 6,8% Land Servië (https://www.beerdome.nl/nl/dogma-brewery-6th-anniversary-no4-zappa-white-ipa.html)

Maar daar wilde ik het niet over hebben. Ik wilde het hebben over de Alino IPA van Dogna:

KoVoliAlbino White IPA 0,33 l Albino White IPA 0,33 l 240,00 RSD Zanaska piva. White IPA. Staklena ambalaža. Proizvođač:: Dogma Brewery, Radnička 3, Beograd, Srbija Neto sadržaj:: 0,33 l Sastojci:: Udeo alkohola 6,5%. Gorčina 10,5 IBU. Alergeni:: Proizvod sadrži gluten Nutritivne informacije:: Nepasterizovano i nefiltrirano domaće pivo zadržalo je sve nutritivno bogate sastojke. Način konzumiranja:: Odlično se uklapa sa testeninama i narezanim delikatesom na dasci. craft pivo, domaća proizvodnja, pivo, white IPA, zanaska piva Dostupnost: Nema na lageru (https://www.kovoli.com/proizvod/albino-white-ipa/)

Ja, daar heb ik niks aan. Maar las ik het vertaal wordt het wat duidelijker:

...Ambachtelijk bier. Witte IPA. Glazen verpakking. Fabrikant:: Dogma Brewery, ...Ingrediënten:: Alcohol aandeel 6,5%. Bitterheid 10.5 IBU. ... Voedingsinformatie:: Ongepasteuriseerd en ongefilterd... Wie zich nu afvraagt wat "White IPA" is, het antwoord is dat het een bierstijl is, gecreëerd tussen het Belgische WIT en iedereen die bekend is Pale Ale. Een zorgvuldige combinatie van snikken en tarwemout, met toevoeging van tarwevlokken, kreeg een uitgebalanceerd bier. Maar liefst drie Amerikaanse hopsoorten zijn verantwoordelijk voor het aangename aroma en de bitterheid: Chinook, Simcoe en Cascade. Het epitheton van een echt zomerbier geeft het de toevoeging van een kleine sinaasappelschil. (zie https://www.kovoli.com/proizvod/albino-white-ipa/)

Albino "White IPA" is een bierstijl die ergens tussen het Belgische Wit en het bekende India Pale Ale is gecreëerd. Door gerst en tarwemout te combineren met een zorgvuldig bepaald aandeel tarwevlokken, creëerden we een uitgebalanceerd bier, aangename smaken en bitterheid afgeleid van het gebruik van Amerikaanse hop - Chinook, Simcoe en Cascade. Aan dat alles voegden we wat sinaasappelschil toe en kregen we een verfrissende, zomerse White IPA. (zie https://beerkan.rs/pivo/dogma-albino/)

Das Albino White IPA von Dogma wurde mit dem amerikanischen Hopfentrio Cascade, Chinook und Simcoe gebraut. Äußerst fruchtig mit einer herben Note. (https://www.craftbeer-shop.com/dogma-albino-white-ipa)

Das Albino von Dogma ist ein White IPA mit einem Alkoholgehalt von 6,5% vol., für welches die amerikanischen Hopfensorten Chinook, Cascade und Simcoe verwendet wurden. Fruchtige Aromen von Orangenschale, Mandarine und Zitrus begleitet von einer malzigen Süsse und herben Noten. Man könnte sagen, dass das Albino White IPA geschmacklich irgendwo zwischen einem India Pale Ale und einem belgischen. (https://saufundbraus.ch/produkt/dogma-albino-white-ipa-6-5/)

Het bier komt dus uit Servië. een land dat ik vooral ken van de oorlog in de jaren negentig, maar het land heeft een lange geschiedenis.

De Servische stam heeft zich in de Balkan gevestigd in 6 verschillende groepen c.q. stammen onder leiding van de "onbekende archont", een groot leider:...De Serviërs als volk waren niet meer verenigd tot in de middeleeuwen. De natie was verdeeld in staten die in situaties samen kwamen om een gezamenlijke vijand te bestrijden maar in tijden van vrede verdeeld leefden. De namen van die staten waren: Duklja (Zeta), Zahumlje (het huidige Herzegovina met de stad Ragusa (Dubrovnik)), Travunija (Trebinje, in het huidige Bosnië en Kroatië), Pagania (het huidige Dalmatië), Bosna (het huidige Bosnië) en Rascia (het huidige Sandžak en Kosovo). Raška werd uiteindelijke de sterkste staat en nam later de naam Servië aan. De eerste Servische staat werd gesticht in de 7e eeuw door het Huis van Vlastimirović, ... Rond het jaar 1000 kwam een nieuwe dynastie aan de macht, het Huis van Vojislavljević, die zijn oorsprong had in Zeta (het huidige Montenegro) en later het vorstendom Duklja werd. Mihailo Vojislavljević werd in 1077 door de paus tot koning gekroond. Op dat moment waren Serviërs zowel katholiek als orthodox. Doordat de Serviërs zich gevestigd hadden in een regio waar de lijn van Theodosius liep werd het volk religieus verdeeld. Zijn opvolger Konstantin Bodin stichtte het aartsbisdom Bar, hiermee verkregen de Serviërs religieuze onafhankelijkheid en in 1091 stichtte hij het Groot Prinsdom Servië, dat in 1217 een koninkrijk werd. De titel van "veliki župan ", 'grootžupan', een Zuid-Slavische titel van Avaarse origine, staat gelijk aan 'prins'.... De Nemanjić-dynastie leidde Servië haar Gouden Eeuw in en werd de machtigste staat in die tijd onder leiding van tsaar Stefan Dušan in de 14e eeuw. Later na zijn dood zouden zijn opvolgers niet daadkrachtig genoeg zijn om de staat intact te houden, wat leidde tot de Slag om Kosovo in 1389, en de volledige verovering van Servië door het Ottomaanse Rijk in 1499 waarbij Zeta het laatste bastion was.... Vanaf de 14e eeuw emigreerden vele Serviërs naar wat vandaag de dag bekendstaat als Vojvodina. Dit werd aangemoedigd door het Hongaarse koninkrijk dat Serviërs inhuurde als grenswachters tegen de Ottomanen. ....     Servië was van 1718 tot 1739 een provincie van de Habsburgse monarchie. De provincie gevormd van het territorium ten zuiden van de rivieren Sava en de Donau dat veroverd werd op het Ottomaanse Rijk in 1718. In 1739 kwam het gebied opnieuw onder Ottomaans bewind.... Servië kreeg zijn zelfstandigheid weer terug in 1804 en 1815 (Vorstendom Servië) en verwierf zijn volledige onafhankelijke status opnieuw in 1878 (koninkrijk Servië)... Tijdens het Congres van Berlijn werd in 1878 de onafhankelijkheid van het vorstendom Servië erkend. In 1882 werd dat het Koninkrijk Servië, met Belgrado als hoofdstad. In de eerste helft van de 19e eeuw waren er in Zuid-Servië nog Turkse eenheden gelegerd, maar vanaf 1867 waren deze vertrokken en kon Servië een eigen leger opbouwen. Dit liet aanvankelijk nog te wensen over: opstanden werden onderdrukt, maar het bleek te slecht bewapend en te slecht georganiseerd om buitenlandse vijanden (Turkije, Koninkrijk Bulgarije) te verslaan. Pas in de Eerste Balkanoorlog bleek het Servische leger hier sterk genoeg voor. In de loop der tijd voerde het vorstendom ook steeds meer een buitenlands beleid. Hierbij leunde men sterk op Oostenrijk-Hongarije, tot ongenoegen van een groot deel van de bevolking en de Panslavisten. Zij gaven de voorkeur aan een pro-Russische beleid.... Het vorstendom was een traditionele agrarische samenleving, waarvan de economie draaide op de varkensfokkerij. In Belgrado maakten varkens hun laatste stop voor ze de Oostenrijks-Hongaarse slachthuizen ingingen. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Servi%C3%AB)

De Varkensoorlog was een economische oorlog tussen het koninkrijk Servië en Oostenrijk-Hongarije die zich in 1906 afspeelde. Tot 1903 had in Servië koning Alexander Obrenovic op de troon gezeten. Hij leunde sterk op Oostenrijk-Hongarije. Veel Serviërs waren hier ontevreden mee en zagen liever een oriëntatie op Rusland en eventueel Bulgarije. Dit was een van de redenen voor Alexanders val in 1903. De nieuwe koning, Petar Karađorđevic, voerde een veel zelfstandiger politiek. Dit was niet naar de zin van de Oostenrijkers, en zij kondigden een handelsembargo aan tegen Servië. De Serven besloten hun belangrijkste exportproduct, varkens, rechtstreeks naar nieuwe afzetgebieden in Frankrijk, Duitsland, Italië en Bulgarije te sturen in plaats van Oostenrijk-Hongarije. De economische oorlog duurde jaren, en bracht Servië op korte termijn veel schade toe. Servië gaf echter niet toe zoals Oostenrijk-Hongarije hoopte en wist zelfs af te rekenen met de Oostenrijks-Hongaarse monopoliepositie. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Varkensoorlog)

In 1908 was alleen het door Servië opgeëiste Macedonië nog Turks gebied. In 1912 begon de Eerste Balkanoorlog tussen de Balkanbond (de nieuwe staten Servië, Griekenland, Montenegro en Bulgarije) en het Osmaanse rijk, gevolgd door de Tweede Balkanoorlog tussen Bulgarije en de rest van al deze landen. Na deze oorlogen waren het Osmaanse Rijk en Bulgarije veel grondgebied verloren, en kon Servië Macedonië bezetten. Nu had Servië de huidige omvang, minus de Vojvodina dat nog aan Oostenrijk-Hongarije toebehoorde. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Servi%C3%AB)

In 1914 werd Servië door Oostenrijk-Hongarije beschuldigd van de moord op diens kroonprins Franz Ferdinand in Sarajevo. Uit het onderzoek naar de moord is gebleken dat de gebruikte wapens uit België afkomstig waren. De pistolen (FN Browning mod. 1910) waren onder Servische licentie vervaardigd en de bommen waren afkomstig uit het Servische staatswapenmagazijn in Kragujevac. Bovendien onthulde een van de verdachten Ilić de betrokkenheid van majoor Voja Tankosić een persoonlijk assistent van Dragutin Dimitrijević (beter bekend onder zijn bijnaam Apis) het hoofd van de Servische militaire dienst. Deze Tankosić zou de wapens hebben geleverd en de jongens van het moordcommando hebben getraind (o.m. met schietoefeningen) en hen hebben opgedragen na de aanslag zelfmoord te plegen. Drie andere verdachten (waaronder Gavrilo Princip die de fatale schoten loste) ontkenden eerst Tanković te kennen, maar gaven later toe dat deze bij de voorbereiding van de moord betrokken was.[1] De Servische staat ontkende echter elke betrokkenheid aangezien er geen programma was om de Bosnisch Servische groep te ondersteunen. Oostenrijk-Hongarije stelde een strikt ultimatum, wat er feitelijk op neer kwam dat Servië onder Oostenrijks-Hongaarse controle kwam te staan. Servië kon dit Juli-ultimatum niet accepteren en werd direct door Oostenrijk-Hongarije aangevallen, hetgeen het begin van de Eerste Wereldoorlog betekende. Het Servische leger wist door ervaring en modernisatie in de Balkanoorlogen de vijand tot het einde van 1914 tegen te houden, echter werd het gebied rond stad Sabac in het westen wel bezet evenals het gebied rond de Drina, de westelijke grens van Servië. De Oostenrijks-Hongaarse troepen pleegde daar direct op grote schaal oorlogsmisdaden, welke werden gedocumenteerd door de Nederlandse arts Arius van Tienhoven. Uiteindelijk werd Servië echter veroverd in de winter van 1915-1916 en geannexeerd door Oostenrijk-Hongarije en Bulgarije. Het grootste gedeelte van het Servische leger wist te ontsnappen door terug te trekken naar Albanië. Een ander deel werd krijgsgevangen gemaakt en kwamen in krijgsgevangenkampen terecht in Oostenrijk-Hongarije en Duitsland. Een deel van hen kwam uiteindelijk in het neutrale Nederland terecht: 91 van hen overleden uiteindelijk in Nederland. Een monument is voor hen opgericht te Garderen. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Servi%C3%AB)

Servië hield lang stand tegen Oostenrijk-Hongarije. Zelfs tieners en oude mannen waren in 1914 gemobiliseerd. In totaal werden 400.000 Serven naar het front gestuurd. Zij waren uitgerust met moderne wapens, die waren gekocht voor de Balkanoorlogen van 1912-1913. Het Servische leger verschanste zich in de bergen. ... Eind 1914 gingen de Servische troepen in de tegenaanval. Zij vielen Hongarije binnen en bereikten aan de andere kant van het front zelfs de Bosnische hoofdstad Sarajevo, voordat ze werden teruggedrongen. Op 6 september 1915 ondertekende Bulgarije een militair pact met Duitsland en Oostenrijk. De geallieerden schrokken. Zij dachten dat dit een voorbode was van een nieuwe aanval op Servië en zij kregen gelijk. In oktober begon het offensief tegen Servië. Belgrado werd in oktober 1915 bezet. Er kwam een vluchtelingenstroom naar het oosten op gang. (https://www.geschiedenisextra.nl/wo1/servie-in-eerste-wereldoorlog.htm)

Het Servische leger wat via Albanië teruggetrokken was vocht echter verder, na zich te hebben hergroepeerd op het Griekse eiland Korfoe. Het begon na een paar maanden alweer een offensief om Servië te bevrijden (in september 1916 bij de berg Kajmakčalan). Het trok samen met de geallieerden in 1917 weer verder om Servië uiteindelijk in 1918 te bevrijden. .. Het Koninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slovenen heette sinds 1 december 1918 Koninkrijk Joegoslavië. Koning Alexander I, besteeg op 1 december 1918 de troon. Het doel van dit koninkrijk was, om de zuidslaven te verenigen in één staat, zodat zij gezamenlijk sterker stonden tegenover Oostenrijk-Hongarije en Italië. ..In de jaren 30 van de 20ste eeuw werden de spanningen tussen de Kroaten en Serviërs alsmaar groter. De Serviërs hadden de wens om Noord-Macedonië, Vojvodina en Montenegro bij het koninkrijk te voegen. De Kroaten daarentegen wilde Dalmatië en Vojvodina inlijven. Beiden partijen eisten delen van het territorium van het huidige Bosnië. Koning Pavle benoemde in 1939 Dragisa Cvetkovic tot nieuwe premier, met als doel om tot een compromis te komen met de kroatische oppositie. Dit compromis hield in dat er een autonome provincie Kroatië zou ontstaan, Banovina Hrtvatska, met een eigen Kroatisch parlement. De Serviërs waren hier ontevreden over, omdat zij zich zorgen maakten over de Servische minderheden binnen de provincie Kroatië. De Kroatische nationalisten, ook wel Ustasa partij genoemd, waren tevens ontevreden, omdat zij totale onafhankelijkheid eisten en inlijving van geheel Bosnië en Herzegovina.... Op 25 maart 1941 sluit de Joegoslavische regering een pact met de fascistische Duitsers. De regering deed er namelijk alles aan om oorlog met de Duitsers te voorkomen. In het pact stond geen garantie dat het Koninkrijk Joegoslavië niet zou worden aangevallen. Het volk vond dit pact met de nazi's echter onaanvaardbaar en ging ertegen demonstreren. Er werd een aanval uitgevoerd op de regering, waarbij generaal Dusan Simovic de leiding had. De regering werd omver geworpen ... In de nacht van 5 en 6 april 1941 is er een overeenkomst getekend tussen het Koninkrijk Joegoslavië en de Sovjet-Unie. Deze overeenkomst hield in dat Joegoslavië de Sovjet-Unie erkende en de Sovjet-Unie zou in ruil hiervoor de soevereiniteit van Joegoslavië bewaken. Ook zou de Sovjet-Unie de kant van Joegoslavië innemen, indien Duitsland Joegoslavië zou aanvallen. In de ochtend van 6 april 1941 arriveerden de eerste Duitse bommenwerpers boven Belgrado. Hiermee begon de aanval van nazi Duitsland op Joegoslavië. Naast Belgrado, werden vele andere steden in Servië gebombardeerd. Vele gebouwen werden vernietigd, waaronder de nationale bibliotheek van Servië. De aanval door de nazi Duitsers was onaangekondigd. Er namen ook andere landen aan het bombardement van Servië deel, namelijk Italië, Hongarije, Bulgarije en Albanië. Dezelfde dag werd Kraljevo aangevallen. ... De regering van het Koninkrijk Joegoslavië bood weliswaar weerstand tegen de nazi´s, maar capituleerde op 18 april 1941, omdat de regering en de koning drie dagen daarvoor het land hadden verlaten. Het territorium van het Koninkrijk Joegoslavië werd door de bezetters Duitsland en Italië verdeeld. Het Derde Rijk kende zich delen van Slovenië en Banat toe. Italië annexeerde de Kroatische kust, Dalmatië en de eilanden in de Adriatische zee. Bulgarije kreeg een deel van Macedonië en Kosovo. Hongarije kreeg een deel van Noord-Servië in Vojvodina. Italië gaf Groot-Albanië delen van Montenegro, Kosovo en Macedonië weg. Tijdens de oorlog in april 1941 werd de Onafhankelijke Staat Kroatië opgericht, waarbij Bosnië en Herzegovina en een deel van noord Servië werd toegevoegd. Een paar maanden later begon het moorden van Serviërs, Joden en Roma zigeuners. Zij werden vooral in het concentratiekamp Jasenovac en Stara Gradiška omgebracht....In het voorjaar van 1941 organiseerde een groep Joegoslaven, met onder meer Josip Tito, een communistische partizanenbeweging die uitgroeide tot een antifascistische nationale bevrijdingsraad. Tito werd benoemd tot maarschalk van Joegoslavië en opperbevelhebber van de bevrijdingslegers. De westerse geallieerden erkenden hem in deze functie. Aan het eind van de oorlog was bijna geheel Joegoslavië in handen van Tito. Hij genoot een grote populariteit onder het gewone volk, zoals ook bleek in de verkiezingen van 1945 toen zijn communistische partij 85% van alle stemmen kreeg. Joegoslavië werd een federale staat, waarin Servië een van de deelstaten was, naast Slovenië, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Macedonië en Montenegro.... Servië werd lange tijd bestuurd door Ivan Stambolic, schoonzoon van Tito. In 1987 werd hij echter van zijn troon gestoten door zijn beschermeling Milosevic. Deze president schakelde in de nadagen van het communisme moeiteloos over op het Servisch nationalisme. Hij sprak de Serviërs toe op Vidov dan 1989, de zeshonderdste verjaardag van de 'slag van het merelveld'. Hij stak daarmee de lont in het kruitvat dat de Balkan al de hele 20e eeuw was geweest. Twee jaar later volgde de ontploffing. ... Nadat in het begin van de jaren negentig vier van de zes deelstaten zich hadden afgescheiden, werd Joegoslavië gereduceerd tot een federatie van Servië en Montenegro. In 2003 werd dit een confederatie onder de naam Servië en Montenegro. Deze unie is blijven voortbestaan tot Montenegro zich in juni 2006 na een referendum onafhankelijk verklaarde. Daarmee is Servië als de opvolgersstaat van de confederatie eveneens een onafhankelijk land geworden. Op 17 februari 2008 verklaarde de autonome provincie Kosovo zich onafhankelijk van Servië. De internationale gemeenschap raakte vrijwel direct verdeeld tussen voorstanders van een eigen Kosovaarse staat (onder andere de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk[2]) en tegenstanders daarvan (onder andere Rusland, Servië en China). (https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Servi%C3%AB)

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de communistische Josip Broz Tito de macht in Joegoslavië. Albanezen werden opnieuw vervolgd in deze periode. Dit eindigde snel genoeg nadat hij Kosovo in 1974 enige autonomie gaf. Er kwamen steeds meer Albanezen in Kosovo wonen en de inwoners raakten nog sterker overtuigd dat ze deel wilden worden van Albanië. Tito vond dit geen probleem, omdat Albanië in die tijd communistisch was en dus een bondgenoot. Dit was de tijd dat Albanezen in rust en vrijheid konden leven. Die periode kwam ten einde in 1980 toen Tito overleed. De Albanese Kosovaren wisten een ding zeker; zij wilden hoe dan ook bij Albanië horen. Daarvoor waren ze bereid om in opstand te komen tegen het Joegoslavische regime, waarin de Serviërs nog steeds alle macht hadden. Om dit te voorkomen kwamen er een aantal grondwetswijzigingen in 1989 in opdracht van de Servische leider Slobodan Milošević. Hierdoor is Kosovo haar autonomie weer kwijtgeraakt. De Albanezen gingen door met vreedzaam verzet, maar de situatie in Kosovo veranderde niet. Dat was de reden voor het Bevrijdingsleger van Kosovo om in 1996 in verzet te gaan tegen Milošević. Er volgden aanslagen op Serviërs en Albanezen die vermoedelijk met Serviërs samenwerkten. Om hier een einde aan te maken, stuurde Milošević het Servische leger naar Kosovo, wat begon als de Kosovo-oorlog (1998-1999). (https://deverslaggever.fhj.nl/het-conflict-tussen-kosovo-en-servie/)

In juni 1991 verklaarden Slovenië en Kroatië, de welvarendste delen van het land, zich onafhankelijk. Hierop greep het door Serviërs gedomineerde federale leger (JNA) in; de oorlog met Slovenië duurde tien dagen en die met Kroatië meer dan een jaar. Maar het leger kon de beoogde onafhankelijkheid niet tegenhouden. Op 15 januari 1992 werden beide landen door de EU erkend. In september 1991 verklaarde ook Macedonië zich onafhankelijk. (https://www.kantt.nl/de-navo-bombardementen-op-servi%C3%AB.html)

Enkele maanden later, op 1 maart 1992, organiseerde ook het democratisch gekozen parlement, aangemoedigd door de EU en de V.N., een referendum en hier werd met overgrote meerderheid vóór onafhankelijkheid gestemd. Deze uitslag werd echter ongeldig verklaard door de Bosnische Serviërs, die het referendum als ongrondwettig beschouwden en het hadden geboycot. Vanaf dit moment stevende het land af op een burgeroorlog. Op 5 april werd officieel de onafhankelijkheid van Bosnië en Herzegovina uitgeroepen en op 6 en 7 april werd deze onafhankelijkheid door de EU en de V.S. erkend. De Serviërs ervoeren dit als een oorlogsverklaring en op 7 april riepen zij voor de Servische gebieden van het land de onafhankelijke "Servische Republiek" (Republika Srpska) uit, met Radovan Karadzic als president. (https://www.kantt.nl/de-navo-bombardementen-op-servi%C3%AB.html)

Op 21 maart 1992 riepen de VN een speciale veiligheidsmacht (UNPROFOR) in het leven en om de bevolking van Sarajevo van voedsel en medicijnen te voorzien stelden zij op 3 juli 1992 een luchtbrug in (die tot 9 januari 1996 bleef voortbestaan). Op 6 mei 1993 verklaarde een resolutie van de VN een zestal steden tot “safe areas”, waaronder Sarajevo en Srebrenica. De Bosnisch-Servische troepen trokken zich hier weinig van aan en op 11 juli 1995 veroverden zij onder leiding van generaal Ratko Mladic Srebrenica, dat beveiligd had moeten worden door de Nederlandse troepen van Dutchbat. Na de inname volgde een massamoord op circa 8000 moslims. Op 30 augustus 1995 begonnen bombardementen van de NAVO (die 11 dagen duurden) en voorafgegaan werd door een groot Bosnisch-Kroatisch grondoffensief. De Servische Republiek werd in het defensief gedrongen en op 21 november moest Milosevic, die namens Karadzic onderhandelde, het vredesakkoord van Dayton aanvaarden. (https://www.kantt.nl/de-navo-bombardementen-op-servi%C3%AB.html)

In de loop van de jaren 1990 ontstond uit het meerdere verzetsbewegingen het Kosovaarse Bevrijdingsleger UCK waarvan rond 1995 Thaci de leiding kreeg. Deze ontwikkeling kwetste de Serviërs diep, want volgens hen ging het hier om heilige grond, die de bakermat was geweest van de Servische natie en waarop in 1389 de legendarische slag tegen de Turken op het Merelveld had plaats gevonden. Dit leidde vanaf maart 1998 tot hevige gevechten met het Servische leger en een grote vluchtelingenstroom. Op 24 maart 1999 begon de NAVO, zonder mandaat van de Veiligheidsraad, met het bombarderen van Belgrado en doelen in heel Servië, na enkele weken ook burgerdoelen. Na 88 dagen gaf president Milosevic toe en tekende de overeenkomst van Kumanovo. Hierna werd Kosovo bestuurd door de VN, tot het land op 17 februari 2008 eenzijdig de onafhankelijkheid zou uitroepen. (https://www.kantt.nl/de-navo-bombardementen-op-servi%C3%AB.html)

De onrust is na al die jaren nog steeds niet geheel weg:

Kosovo riep in 2008 eenzijdig de onafhankelijkheid uit van Servië, tien jaar na de oorlog (1998-1999) tussen het Servische leger en Albanese onafhankelijkheidsstrijders van Kosovo. Die oorlog kostte aan meer dan 13.000 mensen het leven. De Kosovaarse onafhankelijkheid wordt door bijna 100 landen erkend. Waaronder de meeste westerse landen (onder wie dus ook België) en Japan. Onder meer Servië en Rusland erkennen het land niet. De Serviërs beschouwen het gebied als een afvallige provincie, die ze ook vaak de "bakermat van de Servische beschaving" noemen. In Kosovo wonen vooral etnisch Albanezen, maar er zijn ook Servische, Bosnische, Turkse, Gorani en Roma minderheden. Het land telt net geen 2 miljoen inwoners. ... Het is onrustig aan de grens tussen Servië en Kosovo. De Kosovaarse politie heeft twee grensovergangen gesloten nadat Servische Kosovaren wegversperringen hadden opgeworpen. De wegblokkades worden nu verwijderd door de Servische autoriteiten. Er zouden ook schoten gelost zijn. De NAVO laat weten dat KFOR - de door hen geleide vredesmissie in het land - paraat staat om indien nodig in te grijpen. De rechtstreekse aanleiding is een aanslepende discussie over nummerplaten. ... Veel Serviërs in Kosovo erkennen de regering in de Kosovaarse hoofdstad Pristina niet en rijden rond met Servische kentekens. Binnenkort gaat dat dus niet meer mogen. Tegelijk moesten vanaf vandaag Serviërs een speciaal document hebben om de grens over te steken. Omgekeerd zijn Kosovaarse bestuurders overigens al vele jaren verplicht om hun nummerplaat te vervangen (of deels af te dekken) als ze Servië willen binnenrijden. Het is niet de eerste poging van Kosovo om zelf dezelfde regel in te voeren. Vorig jaar hebben ze dat uiteindelijk gestaakt na hevig protest van de Servische minderheid in het land. Toen moest de Europese Unie komen bemiddelen tussen beide landen. Nu waagt de regering in Pristina een nieuwe poging en dat lokt meteen nieuw protest uit. (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/07/31/servie-kosovo-onrust/)

De Servische president Aleksandar Vučić maakte van kandidaat-EU-lidstaat Servië een autocratie. De bevriende autocraat Viktor Orbán deed hetzelfde met Hongarije, maar dan in het hart van de EU. Het toeval wil dat belangrijke verkiezingen op 3 april in beide autocratieën tegelijk plaatsvonden.... Vučić staat met Servië nu voor een kruispunt. De historische geopolitieke verschuivingen in Oost-Europa kunnen ervoor zorgen dat hij Servië losweekt van traditionele partner Rusland, en dat hij zich meer zal richten op een steeds assertievere EU. Maar het kan ook de andere kant op gaan. MO* lijst daarom zes zaken op die je moet weten over Servië en de verkiezingen. (https://www.mo.be/analyse/6-dingen-die-je-moet-weten-over-servi-en-de-verkiezingen)

Zo dagge het mar wit!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten