Translate

Zoeken in deze blog

Posts tonen met het label Davo. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Davo. Alle posts tonen

maandag 8 augustus 2022

Davo in Deventer

Laatst zat ik op terras in het zonnetje te genieten van een lekker bier. Ik was bij Davo bieren in Deventer. Ik dronk er een Buitenpost van Davo en Gulpener van 6,5%. 

DAVO en Gulpener samen terug naar de basis. Dit frisse witbier komt van buiten en is goed voor buiten. Met rechttoe rechtaan ingrediënten uit eigen omgeving gebrouwen. Goed voor de smaak, goed voor de natuur. (https://www.davobieren.nl/bars/deventer/#toggle-id-4)

Verder dronk ik twee IPA's.

Indie IPA; De Indie IPA heeft een gebalanceerd en aangenaam hopkarakter. Daar kun je rustig aan paar glazen van leegdrinken. (https://www.davobieren.nl/bars/deventer/#toggle-id-11)

Tripa; Tripel IPA Alcoholpercentage: 10% EBU: 32 EBC: 32 Een straffe tripel IPA, infused met Kaffir Lime en limoen. (https://www.davobieren.nl/bieren/tripa/)

DAVO Tripel IPA, gebrouwen met kaffir limoenblad. (https://untappd.com/b/davo-tripa-kaffir-lime/4286013)

Ook aten we er wat. Een vleesburger en een vegaburger. Garppig eigenlijk nu ik er zo over nadenk. Waarom heet het ding eigenlijk hamburger? Er zit helemaal geen ham in! De hamburger is gemaakt van gehakt, op een broodje met wat saus, augurkje, gebakken uitjes en daarnaast wat gefrituurde aardappelschijfjes. Het was heerlijk eten.   

Eerst iets over Davo bieren:

Ze zijn gestart vanuit een crowdfundingsactie in een oud bedrijfspand. Daar staat nu hun brouwerij met proeflokaal.

Hallo! DAVO is ontstaan in 2012, vooral om onszelf van bier te voorzien. We brouwden toen, jawel, in pannen. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot een team van 50 gepassioneerde bierliefhebbers, een brouwerij en drie bars: DAVO Deventer, DAVO Arnhem en sinds kort de DAVO Zwolle. Voor de rest is er niets veranderd. Nog steeds werken we elke dag keihard om fijne bieren te maken, te delen en te drinken. Met liefde en nog meer plezier. Zodat we kunnen proosten met lekker bier en leuke mensen. Gegarandeerd. (https://www.davobieren.nl/over-davo/)

Lekker bier, leuke mensen. Dat is waar het om draait bij het DAVO Proeflokaal in Deventer, onze thuishaven. Je bent welkom om een blik te komen werpen op de brouwketels waar de DAVO bieren worden klaargestoomd, woorden te wisselen met iemand van het DAVO Team, die op al je biervragen een antwoord heeft, je dorst te lessen met een Surf Ale, Road Trip of een van onze andere bieren, en je (grote) trek te stillen met een DAVO Hap of een DAVO Diner, binnen in ons door haardvuur opgewarmde Proeflokaal. (https://www.davobieren.nl/bars/deventer/)  

DAVO Bieren Stadsbrouwerij & Proeflokaal .... Bij deze stadsbrouwerij & proeflokaal in hartje Deventer, vind je lekker bier & leuke mensen. Alles bij DAVO Bieren draait om bier. Loop binnen in een oud industrieel pand met een sfeervolle inrichting. Proef met de brouwer, vier je verjaardag of borrel met vrienden. Bij DAVO Bieren Stadsbrouwerij kun je werkelijk van alles. Tijdens 'Proeven met de brouwer' leer je alles over het ontstaan van DAVO, het brouwproces, de dromen en proef verschillende biertjes met brouwer Arnoud. Loop de DAVO Shop binnen voor leuke cadeaupakketten en toffe merchandise. Vier je verjaardag of ga borrelen met uitzicht op de brouwketels of neem plaats op hun fijne terras. Bier en borrelhapjes gaan hand in hand. Bij DAVO Stadsbrouwerij kun je ook heerlijk lunchen, dineren en genieten van een borrelhap. Hun uitgebreide kaart biedt de juiste hapjes voor iedereen. Vlees, vis, vegetarisch en veganistisch.  (https://www.deventer.info/horeca/borrelen-uitgaan/37782-davo-bieren-stadsbrouwerij-proeflokaal/)

Brouwen kost energie. De energie die wij er in steken is van nature al onuitputtelijk. Daarom werd het tijd dat de energie die wij hiervoor uit het stopcontact halen dit ook zou worden. Disselhorst Green Energy heeft het dak van de Brewpub dan ook bekleed met een serie aan zonnepanelen. Deze installatie zorgt ervoor dat brouwen in ons Proeflokaal volledig energieneutraal wordt.... Een lengte van ongeveer 3 meter, een gezonde geel/beige kleur en goed voor de opslag van 5000 liter regenwater en koelwater uit onze brouwerij. Deze nieuwe duurzame toevoeging aan de line-up in onze biertuin zorgt ervoor dat het water dat op ons dak valt of door onze koelinstallatie wordt gepompt voor een tweede ronde mee kan. En aangezien we geen verzameldrift hebben, sproeien we dit water dan ook gewoon weer uit over onze grasmat.... Bierbostel is het spul dat overblijft na het brouwen van een bier. Wij houden van duurzaam en als we iets nog een tweede bestemming kunnen geven, doen we dit graag. Hoe lekker is het dan dat bierbostel lekker wordt gevonden door varkens. Ons bierbostel gaat dan ook door voor varkensvoer!... Niet zomaar een bier, maar een bier met een verhaal. Dat is Migaloo, het nieuwe DAVO bier op blik. Migaloo is ontstaan in samenwerking met het gelijknamige roeiteam, bestaande uit Aidan Scherpbier en Tristan Sim, dat in 2021 de Atlantische Oceaan over zal gaan roeien. Met deze tocht willen zij aandacht vragen voor de plastic soep in de oceaan. DAVO staat volledig achter dit doel en bij elk verkocht Migaloo bier wordt de missie van Team Migaloo, namelijk de strijd tegen de plasticsoep, ondersteunt. (https://www.davobieren.nl/over-davo/duurzaamheid/) 

En dan nog wat over Deventer: 

Deventer (...Nedersaksisch: Dèv'nter of Daeventer, in lokaal dialect: Dèmpter) is een Nederlandse stad in de provincie Overijssel. De stad is de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente en is gelegen aan de rivier de IJssel. Deventer maakte in de middeleeuwen deel uit van het Hanzeverbond, een belangrijk Noord-Duits handelsnetwerk. Deventer is een van de oudste steden van Nederland.[2] De plaats staat al in 9e-eeuwse bronnen van het bisdom Utrecht vermeld. In een oorkonde uit 877 wordt gesproken over zeven hoeven in Daventre portu[3] (de haven Deventer). In 952 wordt Deventer in een schenkingsoorkonde van koning Otto I als stad vermeld.[4] Nadat de plaats in de loop der tijd steeds meer rechten en privileges had verworven, ontving ze in 1123 van keizer Hendrik V de beschikking over de gemeentelijke gronden. Dit wordt door historici beschouwd als het moment van verkrijgen van stadsrechten door de inwoners.[5] De stad heeft het oudste stenen huis, het oudste wandelpark en met de Athenaeumbibliotheek ook de oudste wetenschappelijke bibliotheek van Nederland. ... De naam Deventer wordt etymologisch op verschillende manieren verklaard. Allereerst wordt ze toegeschreven aan een in de 8e eeuw of eerder ontstane samenstelling van twee Oudsaksische vormen. De naam zou dan zijn ontstaan uit deve-treo, wat zoiets betekende als "aan een waterloop gelegen geboomte" of "dode boom". 'Deven' betekende in het Gotisch hetzelfde als gestorven, de Oudengelse of Oudsaksisch naam 'treo' betekende boom.[3][6] Daarnaast wordt weleens verhaald dat Deventer zijn naam dankt aan het stadje Daventry in Engeland, waar de christelijke missionaris Lebuinus (Liafwin) vandaan zou zijn gekomen. Dit kan niet kloppen, want Daventry bestond toen nog niet. Het is echter denkbaar dat Deventer en Daventry dezelfde etymologische oorsprong hebben.[7] In de 10e eeuw schreef de benedictijn Hucbald dat Deventer vernoemd was naar een monnik met de naam Davo, die met Lebuinus meereisde. Ook dit lijkt niet waarschijnlijk. De plaats Davo bestond elders al en in de eeuw oudere tekst die Hucbald als bron gebruikte, wordt niets over deze vernoeming gezegd.[3][6].... Waarschijnlijk is de stad gesticht door de later heilig verklaarde Angelsaksische missionaris Lebuinus (Liafwin), die in 768 de IJssel overstak, en een houten kerkje stichtte op de plek waar nu de naar hem genoemde Grote of Lebuinuskerk staat. Deventer bleef een religieus centrum binnen het bisdom Utrecht en ontwikkelde zich tot de hoofdplaats van het Oversticht. Tussen 1000 en 1500 werd Deventer een bloeiende handelsplaats, die deel uitmaakte van het Hanzeverbond. Met name in de 11e en 12e eeuw vormde het samen met Tiel een zeer belangrijke handelsplaats. Deventer was ook een havenstad. Grote schepen konden aan de kade aanleggen. De Schipbeek mondde vroeger uit aan de zuidkant van het centrum en vormde een natuurlijke haven. In deze periode werd de verdedigingswal tegen Vikingaanvallen, waar de stad al in 882 mee begonnen was, uitgebreid met stadsmuren, torens en poorten. Er waren vijf grote en een groot aantal kleinere stadspoorten. Deventer was een belangrijk centrum voor religieuze hervorming, met name doordat het de geboorteplaats is van Geert Grote, grondlegger van de beweging van de Moderne Devotie die van grote invloed was op Thomas a Kempis en later op Desiderius Erasmus. De destijds wijd en zijd bekende Latijnse School van Deventer, waar zij alle drie les hebben gehad, speelde hierin een belangrijke rol en kende haar glorietijd van 1483 tot 1498 onder het rectoraat van Alexander Hegius, de belangrijkste leerling van Rudolf Agricola. Tot ongeveer 1500 was de stad het belangrijkste humanistische boekdrukcentrum van Noord-Europa..... De Proosdij uit 1130 is het oudste stenen woonhuis van Nederland.....Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd Deventer in 1591 na een tien dagen durend beleg veroverd door Staatse troepen onder bevel van prins Maurits. Het bestuur van de stad kwam toen in handen van protestanten. Na deze reformatie werd de band tussen de Latijnse School en de katholieke kerk verbroken. Daarnaast werd met behulp van een erfenis het Athenaeum Illustre opgericht dat vervolgstudiemogelijkheden bood aan leerlingen van de Latijnse School. Gedurende de middeleeuwen waren Deventer, Zwolle en Kampen uitgegroeid tot de hoofdsteden van Overijssel, die elkaar beconcurreerden maar ook genoodzaakt waren tot samenwerking. Vanaf 1317 was er al sprake van een bondgenootschap. Na de Tachtigjarige Oorlog werd Overijssel een gewest van de Republiek der Verenigde Nederlanden met een eigen bestuur. De Gedeputeerde Staten van Overijssel vergaderden beurtelings in elk van de drie steden. In 1632 werd hiervoor in Deventer het Landshuis gebouwd, dat werd gebruikt totdat in de Franse Tijd Zwolle als hoofdstad van het Departement van den Ouden IJssel werd aangewezen en nadien ook de enige hoofdstad van Overijssel werd.... In 1795 brak de Franse tijd aan, waarmee in heel Nederland de beginselen van vrijheid, gelijkheid en broederschap werden ingevoerd. Op 4 mei 1809 bracht koning Lodewijk Napoleon een bezoek aan Deventer. Deventer werd in 1851 een gemeente in de zin van de gemeentewet uit 1848. Na de invoering van de vestingwet (1874) werden de Nederlands steden ontheven van hun plicht om hun vestingwerken te onderhouden en mocht ook het tot die tijd direct buiten de oude vesting vrij te houden schootsveld bebouwd worden. De eerste wijken die hier eind 19e eeuw ontstonden waren de Molenbelt en de Ossenweerd. De eerste industrie werd gevestigd aan de zuidoostkant van de oude vesting, langs de spoorlijn en de oude haven, en wat later ook aan de noordwestzijde langs de IJssel.... Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Deventer verschillende malen door de geallieerden gebombardeerd, met honderden burgerslachtoffers als gevolg. Van de circa 11.000 woningen bleven er slechts 2500 onbeschadigd.[8] Met name het gebied rond de strategisch belangrijke bruggen werd door bommen getroffen; ook het historisch stadscentrum liep daarbij grote schade op. Veel schade veroorzaakten ook neerstortende Duitse V1-vliegende bommen. Deze werden ten oosten van de stad afgeschoten, waren bestemd voor Engeland, maar verlieten soms defect hun baan. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Deventer)

Wandel door de pittoreske binnenstad en struin lekker rond door de smalle straten. De stad biedt een verrassend groots aanbod van eigenzinnige en unieke winkels en galeries, van hip & trendy tot nostalgisch. Onderweg ontdek je bovendien verrassende plekken voor de nodige versnaperingen tijdens het shoppen. (https://www.deventer.info/)

Vanaf station wandelde we naar de Waag. Hier zit een museum (zie https://museumdewaag.nl/). 

Museum De Waag is gevestigd in het hart van de prachtige Hanzestad Deventer. (https://museumdewaag.nl/plan-uw-bezoek/)

Museum De Waag is gevestigd in het oudste waaggebouw van Nederland dat als zodanig werd gebouwd. Het is een icoon van de stad, gelegen aan de Brink van Deventer. Door de gunstige ligging aan de IJssel groeide Deventer in de Middeleeuwen uit tot één van de belangrijkste Hanzesteden. In 1344 kreeg de stad het recht om jaarmarkten te houden en vanaf 1386 waren er vijf jaarmarkten per jaar. Vanuit allerlei windstreken kwamen handelaren naar Deventer om hun waar te verkopen op de Brink. Eerlijke handel was van groot belang en daarvoor moest toezicht zijn op de maatvoering. In 1528 werd de waag gebouwd als weeghuis. Handelaren brachten hier hun waar en ijkmeesters controleerden de gewichts- en inhoudsmaten. Het waaggeld was een belangrijke bron van inkomsten voor de stad. De hoogtijdagen voor Deventer waren in de 14e en 15e eeuw. Met het aanbreken van de Tachtigjarige Oorlog verloor de stad haar prominente handelspositie. Het laatgotische waaggebouw telt drie bouwlagen, een traptoren, een klok en drie spitstorentjes. In 1643 werd aan de voorzijde een laat-maniëristisch bordes gebouwd met drie zuilen. Aan  weerskanten zijn trappen. Opvallend is de scheve positie van de waag. Het monument staat circa 80 cm uit het lood. Dit heeft te maken met de ingeklonken grond van de oude verdedigingswal die over de Brink liep en waarop de waag werd gebouwd. In de 19e eeuw verdween de waagfunctie en werd het waaggebouw een ‘Teekenschool’. Even was het zelfs een telegraafstation. In 1915 werd het gebouw een museum. Sindsdien kan men nog altijd de oude schatten van de stad bekijken in dit bijzondere monument. (https://museumdewaag.nl/de-waag/)

Het verraad van Deventer. Rampjaar 1672 Precies 350 jaar geleden was het Rampjaar voor Nederland. ... de tentoonstelling ‘Het verraad van Deventer. Rampjaar 1672’, waarin het beleg en de overgave van de stad centraal staat. ... Help! De vijand heeft Deventer ingesloten, schreef het stadsbestuur op 16 juni 1672 aan legerleider Willem III. De Nederlandse Republiek was in het voorjaar van 1672 in oorlog met maar liefst vier vijanden tegelijk: Engeland, Frankrijk en de Duitse bisdommen Keulen en Munster. Omdat in Deventer de vestingwerken flink waren verwaarloosd, was het voor de vijand redelijk eenvoudig om de stad tot overgave te dwingen. Dit jaar is het 350 jaar geleden dat het zelfstandig bestaan van de Republiek op het spel stond en dat wordt dit jaar landelijk herdacht. ... De tentoonstelling toont de belegering van Deventer door de Duits-Franse overmacht. De vorst-bisschop van Munster, Bernard von Galen alias ‘Bommen Berend’, dreigde met zijn gevreesde kanonnen, mortieren en brandbommen de stad in vuur en vlam te zetten. Toen Deventer zich niet overgaf liet hij de stad van drie zijden beschieten. Burgemeester Hendrick Nilant zag daarom geen andere oplossing dan de stad al een dag na belegering over te geven. Eeuwenlang werd de Deventenaren de snelle overgave van 1672 nagedragen als verraad aan de Republiek. Maar het was ook Deventer dat als enige stad in Overijssel überhaupt weerstand bood tijdens de inval. (https://museumdewaag.nl/het-verraad-van-deventer-rampjaar-1672/)

Op de eerste etage vindt u onze topstukkenzaal met beroemde 17de-eeuwse meesters als Gerard ter Borch II en Hendrick ter Brugghen. Uit later tijd zijn er werken van Cornelis Springer, maar ook van de in Deventer geboren meestervervalser Han van Meegeren. Dankzij Vereniging de Waag, Vereniging Rembrandt en particulieren wordt de collectie nog altijd verrijkt met nieuwe stukken. Zo vindt u onder de topstukken bijvoorbeeld ook enkele recente aanwinsten van de in Deventer geboren kunstschilder Bartholomeus Breenbergh. (https://museumdewaag.nl/deventer-topstukken/)

Op de tweede etage, in een vaste opstelling, toont het museum een overzicht van de Deventer geschiedenis in vogelvlucht. Hier komen de ontstaansgeschiedenis van de stad, de Hanzeperiode met zijn handel en markten, maar ook de nijverheden van zilversmeden en de befaamde koekbakkers aan bod. Deventer werd daarna een echte industriestad met onder meer blik en textiel. (https://museumdewaag.nl/deventer-geschiedenis/)

De koppeling tussen een lekkernij en een stad is nergens zo prominent aanwezig als in Deventer. Deze nauwe band laat zich verklaren door enerzijds eeuwenoude historie van de koek en anderzijds de immer goede kwaliteit van Deventer Koek. Deventer Koek wordt nu alleen nog maar gebakken door de koekfabriek van Jb Bussink. In 2018 vierde dit bedrijf haar 425-jarig bestaan. Bakkerij Schutte (in 1886 overgenomen door Bussink) werd in 1593 ingeschreven in het reglement van het Deventer bakkersgilde. Bussink heeft in de loop van de jaren ook andere koekbakkerijen overgenomen, waaronder Klopman Baerselman (opgericht in 1682). Tot 1952 was de fabriek van Bussink nog gevestigd in de Deventer binnenstad. In dat jaar werd de huidige locatie aan de Hanzeweg betrokken. Aan het stadsplein de Brink werd het Deventer Koekwinkeltje geopend. (https://www.deventer.info/winkelen-horeca/etendrinken/deventerkoek/)

Burgers E.N.R. (Eerste Nederlandse Rijwielfabriek) uit Deventer was de oudste rijwielfabriek in ons land. De oprichter, Hendrikus Burgers, bouwde zijn eerste fiets al in 1868 en begin 1869 presenteerde hij zijn Vélocipède-fabriek. De fabriek heeft de hele ontwikkeling van het rijwiel, van houten vélocipède tot moderne sportfiets, mede vorm gegeven. In 1961 is de fabriek gesloten en is de merknaam verkocht aan PON uit Amersfoort. (https://burgers-enr.net/)

De oprichter en naamgever van de Burgers rijwielfabriek is de smid Hendrikus Burgers1. Hij is op 1 januari 1843 geboren in Voorst als zoon van een smid. Op 2 mei 1864 vertrekt hij naar Deventer en gaat daar als smid aan de slag. Over het begin van de rijwielfabrikage door Burgers waren twee verhalen in omloop; een verhaal van Burgers zelf in de ANWB Kampioen van 19012 en een verhaal uit Hogenkamp 3 . Inmiddels is  door recent onderzoek 4 de meest waarschijnlijke versie achterhaald...Eind 1867  of begin 1868 ontmoet Burgers voor zijn smederij een reiziger die hem een reclame afbeelding laat zien van een houten vélocipède. Deze reiziger was waarschijnlijk de Amsterdamse zakenman Timmer, die zelf ook in fietsen is gaan doen 5.  Vélocipèdes waren de eerste fietsen die door trappers werden voortbewogen. Ze werden ook wel Michaux genoemd naar de Franse uitvinder van dit rijwiel. De aandrijving was rechtstreeks op het voorwiel.... Nadat hij de fiets in bezit had ging hij hem samen met zijn vriend Cas van de Beld namaken.  In mei 1868 levert Burgers zijn eerste zelfgemaakte Vélocipède af. ... Toen Burgers zijn eerste vélocipède in bezit had leert hij zichzelf fietsen op de Worp net buiten de stad.6. Al gauw kreeg Burgers het fietsen onder de knie en maakte tochten in de omgeving. Dit prikkelde zodanig de fantasie van Deventer jongelui dat velen ook zo’n machine wilden bezitten. Burgers ging zich specialiseren in het maken van de houten vélocipèdes.... Vanaf de jaren ’20 verliest Burgers de positie als leverancier van luxe fietsen aan de rijkere bovenklasse aan Fongers. Dit blijkt ook wel uit het feit dat de leden van het Koninklijk Huis vanaf de jaren ’20 Fongersfietsen kochten. Dit ondanks het feit dat Burgers het predicaat ‘hofleverancier’ voert. Ook zien we de duurste uitvoeringen met het luxe remsysteem niet meer terug in de catalogi vanaf 1921. Burgers gaat zich dan meer op de middenklasse richten en juist in dat marktsegment is Gazelle veel sterker dan Burgers. Gazelle heeft zich o.a. via uitgekiende marketing een heel sterke positie op de markt van fietsen voor de middenklasse verworven. Gazelle overvleugelt Burgers en groeit vanaf ca. 1915 uit tot de grootste fietsenfabriek van Nederland. (https://burgers-enr.net/artikelen/bedrijfsgeschiedenis/)

Na al die info, liepen we nog wat langs de kerk.

De Grote of Lebuinuskerk is een gotische hallenkerk aan het Grote Kerkhof in Deventer. In de middeleeuwen was het de hoofdkerk van de stad en een van de voornaamste kerken binnen het bisdom Utrecht. De Lebuinuskerk deed tijdens het kortstondige bestaan van het rooms-katholieke bisdom Deventer (1559-1591) dienst als kathedraal. De kerk staat in de 'Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg' uit 1990. De kerk is eigendom van de Protestantse Kerk, terwijl de toren bezit is van de gemeente Deventer. Het bouwwerk moet niet verward worden met de Broederenkerk in Deventer, die officieel de R.K. Sint-Lebuinuskerk genoemd wordt.... De Engelse missionaris Lebuinus stak in 768 de IJssel over met het oogmerk de Saksen te bekeren. Hij bouwde op een rivierduin nabij een nederzetting aan een natuurlijke haven de eerste houten kerk. In de negende en tiende eeuw was Deventer in verband met de veroveringen van de Vikingen langs de grote rivieren lange tijd de residentie van de bisschop van Utrecht. Ook in latere eeuwen behield de kerk een belangrijke status binnen het bisdom. De bisschop had een residentie pal ten noorden van de kerk. Bisschop Balderik bouwde in de tiende eeuw ter plaatse de eerste kerk van steen.... De huidige kerk, een gotische hallenkerk, kwam tot stand tussen 1450 en 1525. Ze was rijk versierd met muurschilderingen en stond vol heiligenbeelden en altaren. Aan deze katholieke praal kwam een einde toen in 1580 de calvinisten de kerk in bezit namen en haar omdoopten tot Grote Kerk.[1] Het interieur werd ernstig vernield en ten slotte witgepleisterd. In de kerk zijn nog op verschillende plaatsen de gevolgen van de calvinistische beeldenstorm zichtbaar.... Muurschilderingen van voor de reformatie zijn tijdens de restauratie van 1927 onder andere teruggevonden in de crypte en in de Magistraatskapel die speciaal voor de stadsbestuurders was gebouwd. De hele kerk is verder voorzien van bepleisterde kruis-, ster-, en netgewelven met profane en religieuze afbeeldingen. Sommige versieringen zijn daar aangebracht in de eerste helft van de 14e eeuw. De overige bepleistering van het interieur is, met uitzondering van de delen die van muurschilderingen voorzien waren, in de jaren vanaf 1927 verwijderd.... Het bovenste gedeelte van de toren, de koepel, wordt ook wel de lantaarn genoemd. Het is een ontwerp uit 1613 van de bekende bouwmeester Hendrick de Keyser in samenwerking met Pieter Adriaensz van Delft. Gualterus Sylvanus, van 1603 tot 1619 rector aan de Latijnse school, kreeg van het gemeentebestuur het verzoek voor een tekst op vier zijden van deze koepel. Deze tekst luidt Fide Deo, Vigila, Consule, Fortis Age, in het Nederlands vertaald: Vertrouw op God, wees waakzaam, ga met overleg te werk, wees sterk.[6] Rondom de voet van de lantaarn is een bewandelbaar dek. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_of_Lebuinuskerk)

En via de kerk, liepen we naar de IJssel. Die we overstaken met een pontje.

De IJssel (Nedersaksisch: Iessel) of Geldersche IJssel (ter onderscheiding van de Hollandsche IJssel) is een Nederlandse aftakking van de Rijn. De rivier takt bij Westervoort (de IJsselkop) ten oosten van Arnhem af van de Rijn bij Kmr 878,6 en stroomt in noordoostelijke en later in noordelijke richting naar het Ketelmeer respectievelijk het IJsselmeer. ... De lengte van de IJssel is 127 km, het is de langste rivier die uitsluitend over Nederlands grondgebied stroomt.[1] Bij Westervoort liggen de zomerkaden zo'n 70 meter van elkaar, bij Kampen is dat het dubbele. Bij hoogwater behoren ook de uiterwaarden tot het stroombedding. De IJssel staat dan tussen de winterdijken en kan plaatselijk vele honderden meters breed zijn. Het maximale verschil tussen de hoogste en de laagste waterstand ter hoogte van de stad Deventer bedraagt zes meter.... De loop van de rivier volgt de vallei tussen de Veluwe in het westen en de Sallandse Heuvelrug in het oosten, die het IJsseldal genoemd wordt. Van Deventer tot voorbij Hattem vormt de rivier de grens tussen Gelderland en Overijssel, maar doordat gedeelten van dat traject geheel op Overijssels grondgebied liggen (bij Deventer, Olst en Wijhe), is er wat Overijssels grondgebied aan de linkeroever. Het traject voorbij Hattem is geheel Overijssels.... De Oude IJssel, die bij Doesburg in de IJssel uitmondt, is de belangrijkste zijrivier. Andere zijrivieren zijn Baakse Beek, Berkel en Schipbeek. Het Twentekanaal, een belangrijke gegraven vaarweg, komt tussen Zutphen en Deventer in de IJssel uit. Het Apeldoorns Kanaal is aan weerszijden verbonden met de IJssel, namelijk te Dieren en te Hattem. Het werd in 1972 voor de scheepvaart gesloten en heeft alleen nog landschappelijke betekenis. Plannen om het weer bevaarbaar te maken bleken economisch niet haalbaar..... De IJssel is een aftakking van de Rijn die tussen 1500 en 2000 jaar geleden is ontstaan na een avulsie, een plotselinge natuurlijke wijziging van de rivierloop. Recent onderzoek zou uitwijzen dat de rivier pas in de vroege middeleeuwen, tussen omstreeks 500 en 950 na Christus, voor het eerst werd gevoed met water uit de Rijn, waardoor ze veel breder en dieper kon worden.[3][4] Daarvoor waterde het gebied ten zuidoosten van Zutphen via de Oude IJssel en de Berkel naar het zuiden af. Door een in de loop der tijd verslechterende afvoer zou een barrière bij Zutphen zijn doorbroken waardoor de stroomrichting van de IJssel zich naar het noorden verplaatste. Archeologen wijzen er op dat Deventer omstreeks 800 al een belangrijke handelsplaats was met een vrije doorvaart naar het zuiden. Er werden immers op grote schaal Rijnlandse producten verhandeld en in 896 neemt Deventer de positie van de rivierhandelsplaats Dorestad over.[5] De IJssel is in ieder geval een betrekkelijk jonge rivier die een al veel langer bestaand dal tussen Veluwe en Salland volgt..... Een oude naam van de IJssel is Isala, wat net als de streek Salland is afgeleid van de Salische Franken of Saliërs. Dit was een belangrijk stammenverbond van Germanen in het IJsseldal en Salland, dat zich in reactie op de macht van het Romeinse Rijk gevormd had. Later waren zij onderdeel van het Frankische Rijk. De naam Isala/IJssel zou ook refereren aan het Latijnse woord voor 'stroom'. In een schenkingsakte uit 797 na Chr. is er sprake van bossen langs de Hisla. Het noordelijk deel van de Gelderse IJssel wordt in 814/815 ook aangeduid als Salahon, hetgeen betekent daar waar de IJssel uitmondt.[8] Reeds in de vroegste middeleeuwen kwamen de steden Zutphen (als machtscentrum) en Deventer (als handelscentrum) dankzij hun ligging aan de IJssel tot grote bloei. Ook de Vikingen konden de nederzettingen via de IJssel bereiken en plunderen. Een gedocumenteerde plundering vond plaats in 882. Archeologische sporen ervan zijn in Zutphen en Deventer opgegraven. Later, in de tijd van de Hanze (+/- 1250-1450), was de IJssel een belangrijke internationale handelsroute; De steden langs de IJssel: Doesburg, Zutphen, Deventer, Hattem, Zwolle en Kampen waren dan ook bij de Hanze aangesloten. Overijssel is (via de Heerlijkheid Overijssel) vernoemd naar de IJssel en plaatste in 1948 een symbolische weergave van de rivier in de Overijsselse provincievlag. ... Hoewel de naam steeds vaker met dubbel-s geschreven werd hanteerde de gemeente Deventer lang de traditionele schrijfwijze met slechts een s. Reden hiervoor was dat in archieven de rivier steeds IJsel genoemd werd. De Deventer' gemeenteraad bevestigde in 1964 deze schrijfwijze officieel. In 1991 besloot ze echter toe te geven aan het feit dat spelling levend is en de meeste mensen niet IJsel maar IJssel schrijven.[11] Een voorbeeld van de oude spellingswijze in Deventer was zichtbaar in de naam van de Hogeschool IJselland (tegenwoordig Saxion). (https://nl.wikipedia.org/wiki/IJssel)

Aan de overkant van de IJssel liepen we door het Worpplantsoen langs een muziekkoepel van Nering Bögel. 

Onder de firmanaam Nering Bögel was een sinds 1756 bestaande ijzergieterij tevens machinefabriek actief, van 1850 tot 1932 in Deventer. Na het faillissement van het productiebedrijf in 1932 is een handelsfirma in gietijzeren artikelen onder dezelfde naam verdergegaan, oorspronkelijk in Wassenaar en vanaf 1955 in Weert. Ondanks enkele naamsveranderingen stond het bedrijf in de volksmond bekend als ‘Nering Bögel’, een naam die bij het publiek vooral bekend is vanwege de opschriften op putdeksels.... De oorsprong van het bedrijf ligt in 1756 toen Hendrik Lindeman in Deventer een ijzermolen voor de verwerking van ijzeroer oprichtte. Deze werd na diverse malen van eigenaar verwisseld te zijn in 1825 verkocht aan H. Nederburgh en zijn schoonzoon Johan Laurents Nering Bögel (1795-1865) die de zaak uitbreidden en moderniseerden onder de firmanaam Nederburgh, Nering Bögel en Comp.. In 1849 bracht Johan Laurents het bedrijf met zijn twee oudste zonen Johann Frederik en William Laurens onder in de Firma J.L. Nering Bögel & Comp. In 1902 werd het bedrijf omgezet in een naamloze vennootschap met als naam Deventer IJzergieterij en Machinefabriek voorheen J.L. Nering Bögel en Co. Als gevolg van de crisis ging de onderneming in 1932 failliet, maar de laatste directeur J.A.C. Nering Bögel (1883-1964) liet de naam voortbestaan via een handelskantoor in Wassenaar, dat gietstukken elders liet produceren. In 1950 verkocht hij zijn bedrijf aan ijzergieterij De Globe in Weert, waarnaar in 1955 ook het kantoor werd verplaatst. Vanaf 1965 was Nering Bögel NV, later Nering Bögel BV eigendom van diverse investeerders en enige tijd gelieerd aan Buderus. In 2006 werd het overgenomen door de huidige algemeen directeur Richard Janssen die vanaf 1995 in dienst is gekomen. In het Worpplantsoen in Deventer is nu de Nering Bögel Muziekkoepel gebouwd als ode aan de Deventenaren die generaties lang (1756 tot 1932) in deze gieterij gewerkt hebben.... Nering Bögel exploiteerde oorspronkelijk een hoogoven tevens gieterij. In 1831 ging het bedrijf, als eerste in Nederland, over tot de plaatsing van koepelovens, waar ijzer als halffabricaat omgesmolten werd tot eindproduct. In dezelfde periode ontstond een machinefabriek: 1837 de eerste stoomketel, in 1840 de eerste stoommachine. In 1870 werd de hoogoven opgeheven. De onderneming groeide uit tot de grootste gieterij in Nederland met op het hoogtepunt meer dan duizend werknemers. Het bedrijf had grote klanten als de Nederlandse Spoorwegen en de Nederlands-Indische Spoorweg Maatschappij. Nering Bögel paste al vroeg stoomkracht toe, in 1831 werd de eerste stoominstallatie geplaatst. In 1853 ontwierp en bouwde Nering Bögel een van de eerste stoommachines met oscillerende cilinder (30 pk) in Nederland.... Naast het algemene gietwerk dat ijzergieterijen vanouds produceerden maakte Nering Bögel onder meer brievenbussen, hekken, lantaarnpalen, grafmonumenten, fonteinen. Verder was zij in Nederland de belangrijkste leverancier van gietijzeren vuurtorens: in Nederland die van Ouddorp, Ameland, Westkapelle Laag en Scheveningen en in Nederlands Indië die te Edam, Mendanau en West-Bangka. Ook de pilaren in Het Concertgebouw in Amsterdam zijn van dit bedrijf afkomstig. De machinefabriek vervaardigde onder meer naast stoomketels en stoommachines locomotieven, wielen, walsen, motoren, pompen, cilinders, overkappingen en machinerieën voor suikerfabrieken en voor papier- en strokartonfabrieken (strokokers was een unieke specialiteit). Na het faillissement in 1932 heeft de laatste directeur van Nering Bögel (J.A.C. Nering Bögel) een handelsfirma in Wassenaar opgericht die zich specialiseerde in straatriolering en afdekkingen in licentie voor Elkington (Engeland). Hiermee legde J.A.C. Nering Bögel de basis voor het huidige Nering Bögel in Weert dat marktleider werd in straatriolering. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Nering_B%C3%B6gel)

In het parkje genoten we van de zon en dronk ik een Migaloo.


Help ons te laten zien hoe lekker een schone oceaan zwemt. Drink Migaloo.– Voor elk verkocht bier doneren wij aan de missie van Team Migaloo – ... Plastic flessen, verpakkingsmaterialen en andere afvalmaterialen; ook al kun jij je het niet voorstellen, ze belanden voor een groot gedeelte in de oceaan. Net als de oceaan verteren wij dit slecht.... Team Migaloo bestaat uit twee gasten die aandacht voor dit probleem creëren door de Atlantische Oceaan in 2021 over te roeien. Los van spierkracht, kost de aanloop naar dit doel tijd, geld en energie. Bij het roeien kunnen wij niet helpen, bij de voorbereiding wel!... MIGALOO “Een albino bultrug walvis die zich voornamelijk aan de kust bij Australië laat zien.” Dat is het antwoord op de vraag die jij jezelf waarschijnlijk al hebt gesteld: Waarom de naam Migaloo? Deze zeldzame walvis is het boegbeeld voor het doel dat wij ondersteunen!... Migaloo is het DAVO bier, vernoemd naar de witte walvis, waarmee wij het gelijknamige roeiteam steunen. Migaloo is fris, wit en heeft veel weg van een Weizenbier. Bij elk blik Migaloo dat over de toonbank gaat, wordt er bijgedragen aan het doel van Team Migaloo. (https://www.davobieren.nl/davo-migaloo/)

Soort: White (Wh)ale Alcoholpercentage: 5,2% EBU: 17 EBC: 12 Fris, wit en heeft veel weg van een Weizenbier. Dat is Migaloo, het DAVO bier waarmee wij de strijd tegen de plastic soep ondersteunen. Bij elk blik dat wordt verkocht dragen wij bij aan dit doel! (https://www.davobieren.nl/bieren/migaloo/)

Davo Migaloo White (Wh)ale is een frisse White Ale. Het bier is gebrouwen voor het goede doel en is vernoemd naar de witte walvis. Bij elk blik dat over de toonbank gaat, wordt er bijgedragen aan het doel van Team Migaloo. (https://www.bierista.nl/davo-migaloo-white-whale)

DAVO Migaloo is een Weizen met 5,2% alcohol. DAVO Migaloo wordt gebrouwen door DAVO Bieren in Deventer.... Het bier werd samen met het roeiteam Migaloo ontwikkeld om samen te strijden voor een schonere oceaan. (https://www.biernet.nl/bier/merken/davo-migaloo)

Eenmaal terug in Deventer namen we plaats aan een terrasje. We bestelden een Davobiertje en aten er wat. Het eten viel wat tegen, na die smaakvolle hamburgers bij Davo bieren. Dus dat geeft wel aan hoe goed het is.  

maandag 19 oktober 2020

Boktober 2020

Het is weer oktober en dat is traditioneel het seizoen voor bockbier. Zie o.a. Bierburo: https://www.bierburo.com/bockbier-aan-tafel/ , Bierista: https://www.bierista.nl/actueel/bockbier-in-trek-bij-bierista, Bierfamilie: https://www.bierfamilie.nl/biersoorten/bokbier/ en Bier &Co https://www.bierenco.nl/bockbier/.

Bockbier, ook wel bok bier of bokbier, is een bekend seizoensbier. Er zijn zowel bovengistende als ondergistende bockbieren. Oorspronkelijk werden er alleen ondergistende bockbieren gebrouwen. Tegenwoordig wordt ook bovengistend bockbier gebrouwen. De bierstijl wordt elk jaar in oktober gevierd met verschillende bockbierfestivals over heel het land. (https://www.bierenco.nl/bockbier/)

Sinds 1869 brouwen we in Nederland al bokbier. De Nederlandse brouwerijen maken 7 miljoen liter herfstbok per jaar. Er valt genoeg te proeven en te proberen.  (https://proefhetzuiden.nl/bokbier-seizoen-begonnen/) 

Een overzicht van bokbieren is te vinden op https://www.bokbier.nl/:

Bokbier is de verzamelsite van alle in Nederland beschikbare Bokbieren. Bokbier is onafhankelijk en onbevooroordeeld. Wij streven naar een compleet overzicht van alle jaarlijks beschikbare bokbieren. (https://www.bokbier.nl/)

Eind april 1843 duikt het ‘Munichner Bockbier’ voor het eerst op in Amsterdam bij het Bayerisches Bierhaus van J.G.C. Friedr. Camphuynder in de ‘Reguliersbreestrasse’, dat het de volgende twintig jaar zou blijven importeren. Verder werd in die jaren hier en daar in andere Nederlandse steden bokbier uit Duitsland rond 1 mei geïmporteerd, op bescheiden schaal. De primeur van het eerste echte Nederlandse bokbier was voor brouwerij De Struisvogel in Groningen, die er in 1854 en 1857 mee adverteerde. Daarna bleef het lang stil, terwijl zich intussen een revolutie in brouwend Nederland voltrok: de eerste ondergistende ‘Beierse’  bierbrouwerijen doken op. Het was dan ook een daarvan, de Koninklijke Nederlandsche Beiersch Bierbrouwerij in Amsterdam, die half maart 1868 als eerste bokbier op de markt bracht. In april 1872 volgde het twee jaar daarvoor opgerichte Amstel, en in februari 1874 kwam ook Heineken met bokbier. (https://verlorenbieren.nl/verloren-bieren-8-het-verschuivende-bokbierseizoen/)

Leuk genoeg moeten we kijken naar die andere ondergistende bierstijl: bock. Zo kwam Heineken in februari 1874 met een bockbier. In februari, want het was toen nog een typisch lentebier (zie dit artikel). In 1992 is het gewone Heineken bockbier echter vervangen door Heineken Tarwebok, zodat we, andere receptuur, andere naam, tegenwoordig niet van hetzelfde bier kunnen spreken.[11] Nee, het oudste nog bestaande Nederlandse bier is: Amstel Bockbier. In april 1872 werd er voor het eerst mee geadverteerd.[12] De productie ervan heeft tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog een tijdje stil gestaan, maar dat geldt ook voor de pilseners. In de jaren dertig was Amstel verder een van de drijvende krachten achter de ‘landelijke’ bockbierintocht in Amsterdam, compleet met echte bokken.[13] In de jaren zestig was het nogal low-profile, maar na de overname van Amstel door Heineken in 1968, kwam er in 1972 een restyling van het Amstel Bock-etiket. Toch moet de productie ervan weer een paar jaar hebben stilgelegen, want in 1980 werd het opnieuw gelanceerd, ‘aangezien dit type bier zich de laatste jaren in een toenemende belangstelling mag verheugen.’ Dat was waarschijnlijk ook het moment waarop het alcoholpercentage omhoog werd geschopt van 6,5 naar 7%. Hoe dan ook, na een korte pauze was het ‘diep-rode bier dat zich kenmerkt door een krachtige, rijke smaak en een mooie schuimkraag’ weer terug, in 1983 ook op fust.[14] (https://verlorenbieren.nl/wat-is-het-oudste-bier-van-nederland/)

In Nederland wordt al sinds 1869 bokbier gebrouwen. Herfstbok is altijd boven de 6% alcohol en daarmee onderscheidt het zich van de "gewone pils". Dit komt doordat er in bokbier twee keer zoveel mout zit als in een pilsje. Vind je ook dat bokbier altijd een heerlijk zoete en kruidige smaak heeft? Dit komt doordat het mout op 150 graden Celcius wordt gedroogd. De suikers gaan hierdoor karameliseren. Samen heffen we 't glas op de herfst! (https://www.janlinders.nl/bokbier.html)

De herfstbok onderscheidt zich van de “gewone pils” doordat het twee keer zoveel mout bevat en het alcoholpercentage altijd boven de 6% is. De heerlijke zoete en kruidige smaak ontstaat doordat het mout op 150°C wordt gedroogd. De suikers gaan hierdoor karameliseren. (https://proefhetzuiden.nl/bokbier-seizoen-begonnen/)

De redenen hiervoor zijn divers, uiteindelijk komt het erop neer dat bockbier nu eenmaal het lekkerste smaakt in de herfst en winter. Dan kan je als brouwer dat bier natuurlijk het beste ook aan het begin van de herfst uitbrengen. Door de jaren heen is de introductiedatum van het bockbier dan ook verschoven van december in 1950, naar begin oktober in 1975 tot uiteindelijk de huidige 21 september: het begin van de herfst. Toch begint ook die datum te verschuiven, want veel bockbieren zien we al voor de herfst verschijnen. Overigens drinken we ook bockbier in de lente, dit is een soort sub-traditie geworden in Nederland. Het zijn dan vaak lichter gekleurde bieren, die we lentebock noemen.  (https://www.beerwulf.com/nl/artikelen-over-speciaalbier/bock-of-bok-zes-vragen-over-bockbier)

Oorspronkelijk werd bokbier gemaakt voor de koude winterdagen. Tegenwoordig luiden wij dit seizoen al in oktober in. Er zijn begin oktober dan ook veel bokbierfestivals waar je oneindig veel soorten kunt proeven. Het seizoen van de herfstbok loopt van oktober tot en met februari. Van maart tot en met juni is het tijd voor de lentebok (soms ook meibock genoemd).  (https://www.bierfamilie.nl/biersoorten/bokbier/)

Het eerste op grote schaal gebrouwen bokbier was dat van de Koninklijke Nederlandsche Beiersch Bierbrouwerij in Amsterdam, die het in maart 1868 introduceerde. Oorspronkelijk was het, in navolging van Duitsland, een voorjaarsbier maar de introductiedatum van het bokbier schoof door de jaren heen op naar het najaar; in de jaren dertig werd het bokbier de tweede donderdag van december uitgebracht en later werd dit vervroegd naar oktober.[2] Bokbier bleef in het assortiment van de grote Nederlandse brouwerijen, maar mede door de inspanningen van de vereniging PINT en hun jaarlijkse bokbierfestival (sinds 1978) werd het bokbier in de jaren tachtig en negentig weer echt populair in Nederland. In 1982 brouwde de Arcense Bierbrouwerij het eerste bovengistende bokbier. Tegenwoordig zijn er meer dan 50 bokbieren op de markt. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Bokbier)

In 1978 wordt de ommekeer ingezet met het eerste Bokbierfestival in Amsterdam. De aandacht voor bockbier werd pas echt groter vanaf 1980, in dat jaar wordt bierconsumentenorganisatie PINT opgericht en nemen zij de organisatie van dit festival op zich. Bockbier is misschien wel het grootste succes van PINT, zij hebben zichzelf immers opgericht met als doel vergeten bierstijlen vernieuwde aandacht te geven. Het is een van de bewijzen dat consumentenverenigingen invloed hebben op de geschiedenis van bier. Zoals CAMRA in Groot-Brittannië zorgde voor het voortleven van traditionele Engelse bierstijlen, lukte PINT in Nederland dit met bockbier! (https://www.beerwulf.com/nl/artikelen-over-speciaalbier/bock-of-bok-zes-vragen-over-bockbier)

In 1982 kwam het eerste bovengistende bokbier op de markt, gebrouwen door de Arcense Bierbrouwerij. In 1983 was Amstel Bokbier het eerste bokbier dat op vat verkrijgbaar was. Tegenwoordig zijn er meer dan 50 bokbieren op de markt. ... Sinds 2001 wordt elk jaar in de maand oktober, en in elk geval vóór het PINT Bokbierfestival door het onafhankelijke organisatiecomité Lekkerste Bockbier.nl de verkiezing georganiseerd van "Het Lekkerste Bockbier van Nederland". Dit betreft uitsluitend bokbieren die op fles verkrijgbaar zijn. Sinds 1996 wordt in Zutphen in de maand oktober de Nationale Bokbierdag georganiseerd, een evenement met diverse activiteiten die in het teken staan van het bokbier en dat inmiddels zeer grote bezoekersaantallen trekt. (https://bokbier.nl/geschiedenis.html)

WAT IS BOKBIER?
Bokbier is een biersoort met een herfst- en een lentevariant. De herfstbok is donkerder van kleur en bevat meer alcohol dan de lentebok. Bokbier heeft over het algemeen zoetige tonen en een vrij lage bitterheid. https://www.gall.nl/bier/soorten/bokbier/#:~:text=Bokbier%20onderscheidt%20zich%20van%20pils,zorgt%20voor%20een%20steviger%20bier.

Er zitten 183 kilocalorieën in 1 flesje (300 gram) bokbier. (https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoeveel-calorieen-zitten-erin-/caloriechecker/bokbier.aspx)

Bockbier is wel één van de weinige bierstijlen die wordt genoemd in de Nederlandse Warenwet: om een bier Bock of Bok te mogen noemen, moet het stamwortgehalte (percentage vaste stoffen voor de vergisting) minimaal 15° Plato zijn. Voorheen was dit overigens 15,5°Plato. (https://www.beerwulf.com/nl/artikelen-over-speciaalbier/bock-of-bok-zes-vragen-over-bockbier)

Bokbier is de enige bierstijl in Nederland die wettelijk beschermd is en wel in de Bierverordering. Vroeger stonden hier verplichtingen in over alcoholpercentage, kleur, smaak en lage gisting, maar deze zijn al enige tijd verdwenen. De enige verplichting waar bokbier aan moet voldoen is dat het een minimale Plato van 15.5 moet hebben. (https://www.sfbhoreca.nl/bavaria/nl/home/5-weetjes-bokbier.html)

Bokbier is een biersoort die twee varianten kent, namelijk de hersft- en de lentevariant. De kleur van de herfstvariant, de zogeheten herfstbok, is donkerder van kleur en bevat meer alcohol dat de lentevariant, die ook wel de lentebok wordt genoemd. Over het algemeen heeft Bokbier zoetige smaken en een vrij lage bitterheid. (https://www.bierfamilie.nl/biersoorten/bokbier/)

Het valt me op dat op veel sites dezelfde teksten staan, en dan zonder bronvermelding... wat een schandaal. :p

Het bockbier is ontstaan in Duitsland. Daar ontstond het als een bier dat een ‘sterkere’ versie was van het reguliere bier dat een brouwerij maakte. Bockbier is in Duitsland nu het hele jaar door verkrijgbaar. In Nederland ontwikkelde het zich tot een seizoensbier, en bockbier heeft lang gegolden als de enige unieke biertraditie van Nederland. In België brouwt men bockbier speciaal voor de Nederlandse markt, deze kunnen zowel ondergistend als bovengistend zijn. Andere landen kennen bockbier nauwelijks; het wordt er dan ook nauwelijks geproduceerd. (https://www.bierenco.nl/bockbier/)

Er gaan verschillende verhalen rond over het ontstaan van bokbier. Om een antwoord te krijgen op de vraag: wat is bokbier? is het verstandig om op zoek te gaan naar het ontstaan van de naam. Het meest geloofwaardige verhaal is dat de naam een verbastering is van Einbecker Bier en dat het aan het begin van de 17e eeuw is ontstaan in Beieren. Einbeck was een erg beroemde bierstad waar op dat moment één van de betere bieren werd gebrouwen. In het begin van de zeventiende eeuw werd Elias Pilcher, een brouwer uit Einpecker naar Beieren gehaald om dit bier te brouwen. Het dialect in Beieren was iets anders waardoor men ‘Einbecker bier’ uitsprak als Ainpockisch Bier, dat later verkort werd tot Ainpock. Uiteindelijk vroeg men simpelweg om Ein Bock. Hoewel veel mensen anders denken heeft bokbier dus helemaal niets met een bok te maken. Toch hebben veel fabrikanten en brouwerijen van die gedachtegang gebruik gemaakt door een bok op het etiket af te beelden. (https://menfacts.nl/wat-is-bokbier/)

Bokbier stamt oorspronkelijk uit het eind van de 17e eeuw. Het bier is ontstaan in Beieren, Duitsland, om precies te zijn in de beroemde Middeleeuwse bierstad Einbeck. Einbecker bier werd op z’n Beiers uitgesproken als “Ainpöckisch bier”, verkort werd dat weer Ainpöck wat eindigde in “ein bock”. Dit is de naam waaronder wij het tegenwoordig nog steeds kennen: bokbier. Oorspronkelijk schrijf je bockbier met ‘ck’, maar in Nederland ook vaak als ‘bokbier’ geschreven. Beide zijn correct. Nederland is overigens niet het enige land waar bokbier zo populair is. Duitsland, Noorwegen, Oostenrijk en Tsjechië brouwen ook maar wat graag dit seizoensbier. Opmerkelijk: België brouwt bokbier dat soms juist bedoeld is voor de Nederlandse markt. (https://www.bierfamilie.nl/biersoorten/bokbier/)

Bokbier[1] of bockbier (naar het Duits: Bockbier) is een sterk seizoensbier. Oorspronkelijk zijn bokbieren ondergistend, maar de laatste jaren zijn er in Nederland meer en meer bovengistende bokbieren op de markt gekomen. Een donkere variant wordt tussen oktober en februari verkocht (met een verkooppiek rond oktober en november) en wordt herfstbok genoemd. Vanaf de vastentijd tot mei wordt ook bokbier verkocht dat meestal blond of amberkleurig is en lentebok of meibok wordt genoemd.
Bokbier is van oorsprong een Duitse biersoort. Andere landen waar bokbier wordt gebrouwen, zijn Nederland, Noorwegen, Oostenrijk en Tsjechië. Het Nederlandse bokbier heeft zich vanaf de jaren 80 van de twintigste eeuw tot een afzonderlijke stijl ontwikkeld met zo z'n eigen tradities en als opvallendste kenmerk dat bokbieren zowel onder- als bovengistend kunnen zijn. Ook in België worden bokbieren in Nederlandse stijl gebrouwen, maar die zijn uitsluitend bestemd voor de Nederlandse markt. België zelf kent geen bokbiertraditie. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Bokbier)

De verklaring voor Bock met Bee-Oo-Cee-Kaa ligt in het meest gangbare verhaal over de oorsprong van bockbier. Die ligt namelijk in de Noord-Duitse stad Einbeck, met CK dus. In Beieren (zuid-Duitsland) wilde men ook dat smakelijke bier uit Einbeck brouwen: Einbecker bier. Dat werd in het Beiers Ainpockisch bier, wat uiteindelijk werd verbasterd tot Ein Bockbier.  ... Aangezien bock heel erg lijkt op de Nederlandse naam voor een mannelijke geit, ligt het voor de hand een kop van een bok af te beelden als men het over dit bier heeft. Dan is het net zo logisch de C te laten vallen en het Bokbier te noemen, een gebruik dat zeker teruggaat tot begin 20e eeuw.
Kortom: Bock is het meest gebruikt en ligt het dichtste bij de oorspronkelijke naam, maar Bok zonder C kent inmiddels zo’n lange geschiedenis, dat we dat ook goedrekenen.(https://www.beerwulf.com/nl/artikelen-over-speciaalbier/bock-of-bok-zes-vragen-over-bockbier)

Bokbier heeft niets met het mannelijke geslacht van de geit (Capra aegagrus hircus) te maken. Maar waarom noemen we dit typische herfstbier dan bokbier?
Daar bestaan verschillende theorieën over, maar de meest aannemelijke heeft te maken met de locatie waar voor het eerst het bier werd gebrouwen dat veel gelijkenissen vertoont met het huidige bokbier. In 1614 slaagde een brouwer uit de plaats Einbeck erin om het typische Einbecker bier te brouwen voor de Hertog van Beieren in München. Einbecker bier werd al snel verbasterd tot Ainpöckisch bier dat uiteindelijk zou worden uitgesproken als Ein Bockbier. 
Desondanks hanteren veel merken in Nederland een bok op hun etiketten, verpakkingen en andere marketing-uitingen. Zo ook Bavaria, zoals te zien is op dit oude Bavaria Bokbier etiket uit de 19e eeuw. (https://www.sfbhoreca.nl/bavaria/nl/home/5-weetjes-bokbier.html)

Het verhaal gaat dat de naam aan het begin van de 17e eeuw in Beieren ontstaan is en een verbastering zou zijn van Einbecker Bier. Einbeck was in de Middeleeuwen een beroemde bierstad in Nedersaksen.
Het bier werd tot ver buiten de stadsgrenzen geëxporteerd. Het werd onder meer geleverd aan de Hertogen van Beieren, die het buitengewoon lekker vonden, maar ook veel te duur vanwege de hoge accijnzen. Hertog Wilhelm V besloot een eigen brouwerij op te richten om het Einbecker bier na te laten maken.
In 1591 werd daarmee begonnen in het Münchner Hofbräuhaus. Maar hoe goed de Beierse brouwers ook hun best deden, hun bier haalde het niet bij het Einbecker bier. Rond 1612 werd een brouwer, Elias Pilcher, uit Einbeck naar Beieren gehaald om het Einbecker bier te brouwen. Hij slaagde erin een bier "nach Einbecker Art" te brouwen.
"Einbecker Bier" werd op z'n Beiers als "Ainpöckisch Bier" uitgesproken, verkort "Ainpöck" en ten slotte vroeg men in het gewone spraakgebruik om "Ein Bock". Met een bok heeft de naam dus niets te maken, maar op etiketten wordt wel vaak een bok afgebeeld.
Er zijn nog meer verhalen over de oorsprong en naamgeving van het bokbier, waarin wel een verband met de bok wordt gelegd. Het zou te maken kunnen hebben met de Germaanse god Donar (soms afgebeeld als half mens, half bok) die op een bokkenwagen langs de hemel rijdt, en tegelijkertijd de vruchtbaarheid symboliseert. En vruchtbaarheid werd altijd geassocieerd met de lente, en dus werd de nieuwe gerst- of tarweoogst gevierd met het zojuist bereide nieuwe bier: bokbier dus. Maar dat verklaart niet het bestaan van 'herfst'-bok. (https://bokbier.nl/geschiedenis.html)

De stad Einbeck was in de middeleeuwen een beroemde bierstad. Tot ver buiten de stadsgrenzen werd het bier geëxporteerd. De Hertogen van Beieren genoten hier erg van, maar zij moesten ook diep in hun portemonnee graaien. Door de hoge accijnzen betaalde je namelijk de volle prijs voor het Einbecker bier.
In 1591 werd onder leiding van Willem V een brouwerij in München opgericht om het bier na te maken. Hij wilde niet langer het heerlijke bier importeren van buiten München. Ondanks het vele werk en tijd dat hier werd ingestoken proefde het bokbier niet als het originele recept. Daarom werd in 1612 een brouwer uit Einbeck uitgenodigd. Hij slaagde erin om het bier wél hetzelfde te laten smaken. Tot op de dag van vandaag danken wij nog altijd een feest aan de brouwerij. Het bedrijf was namelijk bier leverancier voor de bruiloft van Lodewijk I van Beieren en Theresa van Saksen. Dat zegt je niet zo veel, maar wel als we zeggend die datum is uitgegroeid tot het Oktoberfest wat we nu kennen.
Om terug te komen op de benaming van bokbier: Einbecker Bier werd in Beieren uitgesproken als ‘Ainpöckisch Bier’. De afkorting ‘Ainpöck’ werd al snel in het leven geroepen. In de volksmond ook wel uitgesproken als ‘Ein Bock’. Et voilà, daar is de naam bokbier geboren. Toch gaan er nog andere verhalen rond over de oorsprong van de naam. Zo kan het te maken hebben met god Donar. Deze half mens, half bok rijdt met zijn bokkenwagen langs de hemel en symboliseert de vruchtbaarheid. De oogst van de tarwe of gerst werd nadat het gemout was gebruikt om bier van de brouwen: bokbier! (https://www.manify.nl/bokbier-tien-voor-bier-4/)

Of het verhaal over Einbeck waar is weet ik niet, maar het wordt vaak aangehaald. Ik moet dan denken aan Roel Mulder die allerlei bierfabels heeft ge-onmythisifseerd.   

Als ik één ding heb geleerd van het schrijven over Nederlands en Belgisch bier de afgelopen jaren, is dat je eigenlijk alles moet checken en nooit iets zomaar voor zoete koek moet aannemen. ... als iets eenmaal op Wikipedia staat, dan gaat het pas echt rondzingen: dankzij vrolijk knip- en plakwerk van allerlei andere websites die het daar weer vandaan plukken, kun je het verhaal overal op het wereldwijde web tegenkomen. (https://verlorenbieren.nl/factcheck-de-belgische-bierwet-van-1852/)

Het lijkt dit keer echter wel rechtte doen aan de mythe....

Volgens Gall&Gall (https://www.gall.nl/bier/soorten/bokbier/#:~:text=Bokbier%20onderscheidt%20zich%20van%20pils,zorgt%20voor%20een%20steviger%20bier.) is het als volgt:

Bokbier stamt oorspronkelijk uit het eind van de 17e eeuw. Het bier is ontstaan in Beieren, Duitsland. Om precies te zijn in de beroemde Middeleeuwse bierstad Einbeck. Einbecker bier werd op z’n Beiers uitgesproken als “Ainpöckisch bier”, verkort werd dat weer Ainpöck wat eindigde in “ein bock”. Dit is de naam waaronder wij het bier tegenwoordig kennen: bokbier. 
Oorspronkelijk schrijf je bockbier met ‘ck’, maar in Nederland ook vaak als ‘bokbier’ geschreven. Beide schrijfwijzen zijn correct. Nederland is overigens niet het enige land waar bokbier zo populair is. Duitsland, Noorwegen, Oostenrijk en Tsjechië brouwen ook maar wat graag dit seizoensbier. 
(https://www.gall.nl/bier/soorten/bokbier/#:~:text=Bokbier%20onderscheidt%20zich%20van%20pils,zorgt%20voor%20een%20steviger%20bier.)

In 19e-eeuws Parijs zorgde het zelfs voor een rage: nadat daar in 1855 het eerste Duitse bockbier werd gesignaleerd, riep al snel heel de stad ‘Garçon, un bock!’ Waar in Nederland de donkere bockvariant inburgerde, nam Frankrijk juist de blonde versie over. Voor Franse begrippen was het een sterk luxebier. Het werd daarom geserveerd in kleinere glazen, een formaat dat ook al snel de naam ‘bock’ kreeg. Er bestonden zelfs flessen van het formaat ‘bock’. Het was inmiddels allang geen seizoensbier meer: de Franse brouwerijen, met name die in de Elzas en Parijs, produceerden het het hele jaar.[1]
Door de jaren heen devalueerde het Franse bockbier nogal: in 1904 was het de stevigste categorie bier, maar tegen 1938 zat het stamwortgehalte op het niet bijster sterke 10,6 tot 11,6 graden Plato, en na de Tweede Wereldoorlog was dat officieel nog 8,48 à 10,04 graden.[2] Het was in feite de benaming geworden voor slap ondergistend blond bier, van het soort dat je tegenwoordig in Nederland bij de Aldi koopt. Andere bieren, pilseners, werden in Frankrijk inmiddels als ‘bière de luxe’ verkocht. In de jaren zeventig en tachtig verdwenen de Franse bocks dan ook geruisloos van de markt. Een laatste herinnering eraan is nog het woord ‘sous-bock’ voor ‘bierviltje’. (https://verlorenbieren.nl/tigre-bock/)

Wie in de geschiedenis van bokbier duikt, stuit algauw op een hele berg legendes en fabeltjes. Alleen al rondom de oorsprong van de naam vond ik meer dan twintig lezingen: het zou vernoemd zijn naar de bokken van de Germaanse god Donar, het zou de naam dragen van sterrenbeeld Steenbok, het zou geschonken zijn in herbergen met een bok als uithangbord, het zou vernoemd zijn naar boekweit, en om zijn vrouw te genezen zou hertog Maximiliaan van Beieren in 1623 Buckinghammer bier uit Engeland (!) hebben laten komen.
Allemaal onzin natuurlijk. Het enige consistente verhaal is dat het oorspronkelijk uit het stadje Einbeck in Nedersaksen zou komen, waarna het bier van ‘Einbeck’ in München bekend werd als ‘Ein Bock’. Het is ook verder niet relevant, want het is duidelijk dat München de bakermat is van het bokbier zoals ze dat nu in Duitsland kennen. En het was ook vanuit München dat het bokbier naar Nederland kwam. (https://verlorenbieren.nl/verloren-bieren-8-het-verschuivende-bokbierseizoen/)

FABELS OVER BOKBIER
Er zijn veel fabels te vinden over de naamgeving van bokbier. Zo zou de naam:
Afkomstig zijn van de Germaanse god Donar die op een bokkenwagen langs de hemel rijdt
Iets te maken hebben met het sterrenbeeld steenbok
Een verband hebben met het gelijknamige dier
HET BROUWPROCES
Bokbier is een van oorsprong ondergistend seizoensbier met een relatief hoog alcoholpercentage. Het begint bij 6% en loopt op tot wel 9%. Bokbier onderscheidt zich van pils doordat er twee keer zoveel mout wordt gebruikt tijdens het brouwproces. Dit levert meer suikers op en zorgt voor een steviger bier. Daarnaast is de mout in bokbier op hoge temperatuur gedroogd. Dit zorgt ervoor dat een deel van de mout karameliseert met als resultaat die karakteristieke, zoete karamelsmaak van bokbier. 
De enige echte eis die in Nederland aan bokbier wordt gesteld is dat het een stamwortgehalte van minimaal 15,5 Plato heeft. Dit geeft de dichtheid van het bier aan en zegt daarmee iets over hoe zwaar het bier is.
België brouwt soms bokbier dat gek genoeg uitsluitend bedoeld is voor de Nederlandse markt.
BOKBIER: SEIZOENSBIER
Oorspronkelijk werd bokbier gemaakt voor de gure, koude winter. Tegenwoordig luiden wij dit seizoen al in oktober in. Er zijn begin oktober dan ook erg veel bokbierfestivals waar je oneindig veel soorten bokbier kunt proeven. Het herfstbok seizoen loopt nu van oktober tot en met februari. Van maart tot en met juni is het tijd voor de lentebok (ook wel meibock genoemd).
SOORTEN BOKBIER: HERFSTBOK VS. LENTEBOK
Een herfstbok heeft vaak een donkere robijnrode kleur, bevat wat meer alcohol en is zoeter van smaak dan een lentebok. Een lentebok is lichter van kleur en heeft een verfrissende, fruitigere smaak vergeleken met herfstbok. https://www.gall.nl/bier/soorten/bokbier/#:~:text=Bokbier%20onderscheidt%20zich%20van%20pils,zorgt%20voor%20een%20steviger%20bier.

Naast herfstbok, vaak 'gewoon' bokbier genoemd, bestaat er in Nederland ook nog lentebok. Lentebok, ook wel meibok genoemd, is een frisse, lichtere variant van bokbier dat vaak tussen februari en juni te koop is. Het bier lijkt qua kleur en smaak tussen een blond en een amber in te vallen en zit het dichtste bij het orginele bier uit Einbeck.
Dan is er nog dubbelbock, of doppelbock, dat lijkt op herfstbok maar wordt gebrouwen met meer mout, vandaar dubbel in de naam. Doordat er meer mout wordt gebruikt zijn er meer suikers aanwezig die door het gist kunnen worden omgezet in alcohol. Het resultaat is een donker bokbier met een hoger alcoholpercentage.
Als laatste heb je Eisbock. Eisbock wordt vaak gemaakt van een dubbelbock, die vervolgens tot net onder de 0 graden celcius wordt gebracht. Alcohol bevriest bij een lagere tempratuur dan water. Hierdoor kan men het alcoholpercentage van het bier verhogen door de ijskristallen, het water dus, uit het mengsel te halen. Deze techniek is, hoe kan het ook anders, ontstaan in Duitsland rond 1890. Het verhaal gaat dat een knecht in de avond vergeten was om de vaten met dubbelbok binnen te zetten. Door de nachtvorst kwamen de brouwer en zijn knecht de volgende ochtend tot de ontdekking dat al hun vaten kapot gesprongen waren. In het ijs zat echter een donkere vloeistof die best goed te drinken was. (https://www.sfbhoreca.nl/bavaria/nl/home/5-weetjes-bokbier.html)

Grolsch introduceert als eerste grote bierbrouwer in Nederland een alcoholvrij alternatief voor bokbier. Met de introductie speelt de van oorsprong Achterhoekse brouwer in op de groeiende vraag naar alcoholvrije bieren in Nederland.  De brouwerij spreekt niet van ‘bokbier’ maar van ‘Herfstbier’ dat ‘verwarmend’ van smaak is. Vorig najaar was Grolsch Herfstbier 0.0% bij wijze van test exclusief verkrijgbaar in proeverijcafés verspreid over het land en tijdens de Military in Boekelo, één van de grootste bokbierevenementen in Nederland. Grolsch Herfstbier 0.0% heeft een diepe robijnrode kleur en een stevige, mokka kleurige, schuimkraag. „Meesterbrouwer Guy Evers is, dankzij een unieke gistsoort en de modernste brouwtechnieken, geslaagd in zijn missie om volle smaken als karamel en rozijnen te creëren. Precies wat de consument zoekt in het najaar”, meldt Grolsch. Evers werkte aan de balans tussen zoet en bitter en optimaliseerde het verwarmende effect: „Door de toevoeging van een natuurlijk chili-extract worden de smaakpapillen geprikkeld en proef je warme tonen.”(https://www.gelderlander.nl/enschede/grolsch-komt-met-alcoholvrij-herfstbier-als-alternatief-voor-bokbier~a8a78efe/)

Vind hier nog wat bier & spijs recepten: https://proefhetzuiden.nl/bokbier-seizoen-begonnen/, zoals gestoofd rundvlees, sukkade, stoofvlees en kaassoep. Ook op https://www.smulweb.nl/recepten/bokbier staat een recept voor stoofpot. Zelfs op Fonq staat een gerecht voor stoofvlees met bokbier.  Overigens vind je bij La Chouffe een recept voor flensjes met bokbier (zie https://chouffe.com/nl/biers/chouffe-bok/#).

Nou ik heb geen stoofpotje of flensjes gegeten, maar wel wat bokbier gedronken.

Davo
Weizenbock | 8,8% | Weizenbock
ZICHT/KLEUR
Robijnrood.
GEUR
Aroma van noten, banaan en rozijn.
SMAAK
Subtiele combinatie van banaan met hints van rozijnen en kandij.
AFDRONK
Vol en aromatisch.
CULINAIR
Heerlijk in combinatie met chocolade of een sukadelapje.
BIJZONDERHEDEN
Winnaar van de Beste Bockbier competitie 2019 in de categorie Special Bock. #bestebockbier
(https://www.mitra.nl/product/davo-weizenbock-33cl)

DAVO Weizenbock is het smakelijke bockbier van Davo Bieren. Typische smaken zoals karamel en koffie zijn mild maar duidelijk aanwezig. Het frisse en lichtzurige wat we gewend zijn van een Weizen komt ook in dit bier naar boven. De combinaties maken dit een mooie bock om te beginnen maar ook een echte smaakmaker om ook als gevorderde bierdrinker van te genieten. Deze Weizenbock ontving in 2016 een zilveren medaille als de Beste Speciaalbock van Nederland en in 2017 een zilveren medaille voor Beste Dubbelbock van de wereld. In 2019 kreeg dit bier een gouden medaille voor de Beste Dubbelbock van de wereld en won het de Beste Bok van het Oosten Bokaal (https://www.bierista.nl/davo-weizenbock)

Soort: Weizenbock
Alcoholpercentage: 8,8%
EBU: 24
EBC: 70
BESTE SPECIAALBOCK VAN NEDERLAND
Lekker zwaar bockbier, diep robijnrood van kleur, met de frisse smaak van een Weizen.
Uitgeroepen tot de beste speciaalbock van Nederland! In 2016 & 2017 zilver ontvangen voor beste speciaalbock van Nederland en beste dubbelbock van de wereld. In 2019 verkozen tot beste speciaalbock van Nederland! (https://www.davobieren.nl/bieren/weizenbock/)
“WAT EEN STERSPELER. ALLES WAT JE VERWACHT VAN EEN WEIZEN EN EEN BOCK, INEEN.” Dennis, CEO & Chef Verkoop (https://www.davobieren.nl/bieren/weizenbock/)

Ik kan in mijn beschrijving niet echt veel meer vertellen dan deze sites, al kan ik me voorstellen dat ik een onpartijdiger mening heb dan de CEO Chef Verkoop van Davo. 

CHOUFFE BOK 6666 is een seizoenbier dat speciaal voor Nederland wordt gebrouwen. Bieren van het 'Bok'-type verschijnen traditioneel eind september op de Nederlandse markt. CHOUFFE BOK 6666 onderscheidt zich door een koperkleurige tint, een frisse en fruitige neus en een aangenaam volle smaak die op een bittere toets eindigt.
6.6% ALC./VOL (https://chouffe.com/nl/biers/chouffe-bok/#)

Chouffe Bok 6666 is speciaal gebrouwen voor de Nederlandse markt. Het is een seizoensbier, verkrijgbaar vanaf eind september. Dit bokbier onderscheidt zich door zijn frisse en vooral ook fruitige smaak. Het beetje bitterheid bespeur je aan het eind. Chouffe Bok 6666 smaakt heerlijk in combinatie met lam, varkenshaas en kip. Ook niet te versmaden bij tonijn, mosselen en zeeduivel.
Details
Brouwerij Achouffe Brouwerij
Bierstijl Bockbier
Alcohol6.7%
CategorieDonker en Rijk
KenmerkenBockbier Herfstbier Seizoensbier
SpijzenGekruide gerechten, Vleesgerechten, Pittige en belegen kazen, Zoete desserts
Drinktemp.8 °C
Volume33 cl
Drinkmoment Haardvuur, Bij het eten, Voor het slapen gaan
GistingBovengistend
(https://www.bierista.nl/chouffe-bok-6666)

Ik zal niet zo veel sites kopiëren dan is mijn mening wellicht wat origineler... maar helaas gewoon bokbiersmaak.

Wat me wel opvalt is dat ik vroeger (toen ik jong was) bokbier niet lekker vond, maar de laatste tijd merk ik dat ik de moutige smaak van bokbier wel kan waarderen. Is mijn smaak verander of is de smaak van het bokbier aangepast?