Wroclaw

Wroclaw is parel van architectuur. Dat heeft het te danken aan de geschiedenis, die teruggaat tot de 10e eeuw. Of eigenlijk gaat hij nog iets verder. Ooit was het een Romeinse nederzetting, genaamd Budorigum. Rond de 10e eeuw begint het zich te ontwikkelen tot een stad. Het maakt deel uit van achtereenvolgens de Piast-dynastie, de Poolse en Tsjechische hertogdommen, de Habsburgse monarchie, het koninkrijk Pruisen en Duitsland. Pas sinds 1945 is Breslau/Wroclaw onderdeel van Polen. https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

Het kasteel, dat in de 10e eeuw op Ostrów Tumski werd gebouwd, heeft de stad doen ontstaan. De gotische kathedraal van Sint-Jan de Doper, de twee verdiepingen tellende bakstenen collegiale kerk van het Heilig Kruis en de Sint-Bartholomeus en het Aartsbisschoppelijk Museum zijn onbetaalbare monumenten. De plek herbergt het Boek van Henryków uit de 13e tot 14e eeuw op met de eerste zin in het Pools (op de UNESCO-wereldherinneringslijst). Het oude stadsplein, dat de historische renaissance- en maniëristische huurhuizen perfect combineert met naoorlogse reconstructies, is een van de grootste in Europa. Dag en nacht weerklinkt het met muziek en verleidt het met de pracht van de omgeving. In het barokke herenhuis Onder de Gouden Zon is het Pan Tadeusz Museum gevestigd met het manuscript van dit meest beroemde gedicht uit de Romantiek van Adam Mickiewicz. Het laatgotische oude stadhuis is de zetel van het Museum voor Bourgeoise Kunst. Een unieke plek is het Kwartier van de Vier Belijdenissen, waar de Orthodoxe Raad, de Rooms-Katholieke en Evangelisch-Augsburgse kerken en een synagoge aan grenzen. Deze charmante wijk is niet alleen een plaats van religieuze verstandhouding, maar ook een ontmoetingscentrum voor de bewoners. https://www.polen.travel/nl/bezoeken/steden/wroclaw-cultuurstad-met-allure

Wrocław ([ˈvrɔtswaf]ⓘ; Duits: Breslau, Silezisch-Duits: Brassel, Jiddisch: Bresle; Tsjechisch: Vratislav; Latijn: Vratislavia) is een stad in Centraal-Europa in het zuidwesten van Polen, gelegen aan de rivier de Oder. In Wrocław kruisten twee handelsroutes: Via Regia en de Barnsteenroute. De stad behoorde tot de Hanze. Wrocław is de belangrijkste historische stad van Silezië en was de hoofdstad van de Pruisische later Duitse provincie Neder-Silezië. Sinds 1999 is Wrocław de hoofdstad van het Poolse woiwodschap Neder-Silezië. Tevens is het een bisschopsstad. Wrocław telt 673.743 inwoners (31.12.2023), waarmee het de derde stad van Polen is. In 1871 was het als Breslau de derde stad van Duitsland, na Berlijn en Hamburg.... Wrocław ligt centraal als verkeersknooppunt en bovendien in een vruchtbare landbouwstreek in Neder-Silezië, het gebied waar als oudste bij naam bekende volken de Germaanse Silingen en Lugiërs woonden. Na hun westwaartse vertrek werden zij in de 6e eeuw vanuit het oosten opgevolgd door West-Slavische volken. Om de belangrijke handelsnederzetting te beschermen en te controleren werd rond het jaar 800 een burcht aangelegd door het adellijke geslacht van de Přemysliden van wie Vratislav I van Bohemen een belangrijke voorvader was. Gelatiniseerd leefde deze naam al die tijd als Vratislavia voort. In de Middeleeuwen werd de stad in het Duits Preßlau, Breslaw en ten slotte Breslau genoemd. In het Pools bleef de naam Vratislav in Wrocław (een verkorting van Wrocisław)... Tot medio 1945 behoorde Breslau tot Duitsland en was het de hoofdstad van de provincie Neder-Silezië (Niederschlesien). ... Direct na het einde van de Tweede Wereldoorlog onderging Duitslands grootste stad ten oosten van Berlijn een complete metamorfose. Het nazistische Breslau veranderde in het communistische Wrocław, de hoofdstad van de nieuwe Poolse woiwodschap (provincie) Neder-Silezië (Dolny Śląsk). ... Ter ere van de actiegroep Oranje Alternatief zijn in Wrocław sinds 2001 kabouterbeelden geplaatst. Het aantal is opgelopen tot ruim zeshonderd. behouden. https://nl.wikipedia.org/wiki/Wroc%C5%82aw

Op https://www.polen.travel/nl/city-breaks/wroclaw-de-stad-van-kabouters zijn een aantal verhalen te vinden over de oorsprong van de kabouters in de stad.

Het marktplein is een waar paradijs voor fijnproevers en liefhebbers van het nachtleven, met talloze bars, cafés, restaurants en clubs. Het is ook een plek vol geschiedenis, met het gotische oude stadhuis dat het plein domineert. Dit is de perfecte plek om je zoektocht naar de 300 kabouters te beginnen, omdat je hier de meeste vindt. Er is zelfs een ingang naar hun ondergrondse wereld. Rondom het marktplein bevinden zich een reeks van 60 kleurrijke historische woonhuizen. Ooit was dit de plek waar de rijke inwoners van de stad woonden en zij hun pracht en praal lieten zien. En eerlijk is eerlijk, zij hadden smaak. https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

Wroclaw, ook wel 'de stad der bruggen' genoemd. Het is de grootste stad in het westen van Polen en is iets minder bekend bij het grote publiek. Je zal hier dan ook niet overrompeld worden met toeristen.... In het hart van de stad vind je het oude, middeleeuwse marktpleintje. Het pittoreske, kleurrijke stadsplein werd in 1241 aangelegd en is een van de grootste pleinen van zijn soort in Europa. Het zal je verbazen dat dit plein niet de oorspronkelijke versie is, maar wel een heel getrouwe replica. ... Het gotische oude stadhuis is een herkenningspunt van de stad. Het werd gebouwd tussen de 13e en 16e eeuw en herbergt nu een kunstmuseum. Natuurlijk is dit niet het enige mooie gebouw op het marktplein, dus neem vooral even de tijd om hier wat rond te kijken. Je kan dat natuurlijk het beste vanop een gezellig terrasje met een kopje koffie in de hand. Er zijn hier namelijk genoeg plekjes om te eten en te drinken als je even wil uitrusten. https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Zo zitten er veel brouwerijen.

De Sint-Elisabethkerk is een van de oudste kerken in Wrocław en een van de meest iconische gotische monumenten van de stad. Er staat al sinds de 12e eeuw een kerk op deze plek, maar het huidige bouwwerk dateert uit de 14e en 15e eeuw. Als je de energie hebt en niet aan hoogtevrees lijdt, beklim dan zeker eens de 91 meter hoge toren. Je wordt hier beloond met een prachtig uitzicht over de stad. Het is de inspanning – en de kleine toegangsprijs - meer dan waard! https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Je zal er tijdens je reis door Wroclaw ongetwijfeld een keer voorbij lopen: een grote, turkoois stalen brug die de gebieden Ostrów Tumski en Wyspa Piaskowa verbindt. Tot aan 1945 heette de Tumski brug de Dombrücke en staat de brug tegenwoordig ook wel bekend als de 'Lovers Bridge'. Zowel inwoners als toeristen hangen slotjes met de initialen van hun geliefde aan de steunpalen van de brug. https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Het Racławice Panorama is dé trots van de stad. Het is als het ware een 360-graden-schilderij dat de Poolse onafhankelijkheidsstrijd van 1794 uitbeeldt. Het 140 meter lange canvas toont de overwinning van de legendarische generaal Tadeusz Kościuszko op de Russische strijdkrachten bij Racławice, die iets meer dan negen maanden in beslag nam. Je vindt hier ook nog kaarten en video's die je helpen om context te geven aan het kunstwerk. https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Kunstenaar Jan Styka bedacht om van deze veldslag een kunstwerk te maken. Dat deed hij ter ere van de Algemene Nationale Tentoonstelling van 1894. Om historische gebeurtenissen zo getrouw mogelijk weer te geven, overlegden de kunstenaars met historici en militaire specialisten. Negen maanden werkten ze aan het stuk. Het schilderij toont de figuren van de Poolse leider Tadeusz Kościuszko, de Poolse held Bartosz Głowacki, vechtscènes, landschappen, lucht en elementen uit het dagelijks leven.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het schilderij overgebracht van Lviv, dat nu Oekraïens was, naar Wroclaw. Het publiek kreeg het echter niet meer te zien, want het mocht van de Russische machthebbers niet meer vertoond worden. Polen die tegen Rusland in opstand komen, dat was not done. Pas sinds 1985 is het museum weer open.

Naast het schilderij kun je in het museum ook een miniatuur van het slagveld zien. Daarnaast zijn er  miniaturen van soldaten en wapens uit die tijd. Oh, ben je op zoek naar alle kabouters in de stad? Hier vind je er ook een.

Adres: Jana Ewangelisty Purkyniego 11

https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

De Centennial Hall,  van gewapend beton staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst. De 28 meter lange koepel wordt bekroond met een lantaarn van staal en glas. Voor de zaal staat de fontein - de grootste van Polen en een van de grootste van Europa - die water uit 300 punten straalt, vanaf drie punten "giert" en vanaf maar liefst 800 plaatsen wordt verlicht. https://www.polen.travel/nl/bezoeken/steden/wroclaw-cultuurstad-met-allure

Op het eerste oog is de Centennial Hall nou niet direct het mooiste gebouw van de stad. Grauw, een beetje lomp, niet bepaald sexy. En toch, dit sport- en cultuurpaleis heeft iets. In 1913, tijdens de bouw, moet dit een wonderbaarlijk staaltje techniek zijn geweest. Bovendien was de geribbelde koepel op dat moment de grootste ter wereld. Tegenwoordig is het zonder twijfel nog altijd de indrukwekkendste evenementenhal van de stad. Door de jaren heen zijn hier talloze evenementen gehouden, van exposities tot het Europees kampioenschap basketbal en volleybal. Tegenwoordig is de hal niet alleen een beurslocatie, maar wordt deze ook gebruikt voor het organiseren van grote evenementen, waaronder opera’s en sportkampioenschappen. Het is zeker een bezoek waard om de rijke geschiedenis en unieke architectuur van Wroclaw te ervaren. Het gebouw staat op de Unesco Werelderfgoedlijst. Adres: Wystawowa 1 https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

De stad beschikt ook over een van de oudste stadhuizen van Polen, met de oudste astronomische klok van het land. Bovendien is deze stad de thuisbasis van Piwnica Świdnicka, het oudste restaurant van Europa, waar persoonlijkheden als Słowacki, Chopin en Goethe te gast waren. Deze stad heeft ook een plaats in het Guinness Book of Records. Ooit speelden hier meer dan 6.000 gitaristen tegelijkertijd “Hey Joe” van Jimi Hendrix, een historisch moment. https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

Opvallende personen uit Breslau:

Fritz Haber (1868-1934), Duits chemicus (uitvinder Zyklon B en mosterdgas) en Nobelprijswinnaar (1918) , Max Born (1882-1970), Duits-Brits wis-, natuurkundige en Nobelprijswinnaar (1954), Manfred von Richthofen (1892-1918), succesvolle jachtvlieger van de Duitse luchtmacht in de Eerste Wereldoorlog. De kleur van zijn toestel gaf hem de bijnaam 'Der Rote Baron' https://nl.wikipedia.org/wiki/Wroc%C5%82aw

Dat rood paste ook goed bij de Sovjets die na de tweede wereldoorlog Polen bezette. Na de val van de muur is Polen heel wat verbeterd. Zou hetzelfde bij Oekraïne reden zijn dat het daar -om het eufemistisch te zeggen- nu zo rommelt?

Max Born (Breslau, 11 december 1882 – Göttingen, 5 januari 1970) was een Duitse Joodse, later, vanaf 1933 Britse wis- en natuurkundige. In 1954 ontving hij de Nobelprijs voor natuurkunde voor zijn waarschijnlijkheidsinterpretatie van de schrödingervergelijking.... Max Born werd geboren in Breslau, destijds de hoofdstad van de Pruisische provincie Silezië (het tegenwoordige Wrocław). Hij was de oudste zoon van Gustav Born (1850-1900), hoogleraar anatomie en amateur-botanicus, en Margarethe Kauffmann (1856-1886). ...Van 1921 tot 1933 was Born hoogleraar in Göttingen, waar hij de leerstoel overnam van Peter Debye. Hier ontwikkelde hij onder andere met Wolfgang Pauli, Werner Heisenberg, Pascual Jordan en Friedrich Hund de formalisering van de moderne kwantummechanica. Later werd aangetoond dat dit formalisme equivalent is aan Schrödingers golfmechanica, een onafhankelijk ontwikkelde manier van noteren. Na de machtsovername van de nationaalsocialisten werd Born in 1933 vanwege zijn Joodse afkomst en zijn pacifistische instelling op grond van een ambtsbericht van de regering Hitler gedwongen op non-actief gezet. Net als zo veel Duitse wetenschappers ontvluchtte Born met zijn gezin Duitsland en emigreerde naar Engeland. ... Born is bekend om zijn werk op het gebied van de kristalstructuur – met name trillingen van atomen in kristalroosters – en van de optica, maar – aangespoord door de bevindingen van de Deense fysicus Niels Bohr – vooral op dat van de kwantumtheorie, de relativiteitstheorie, atoom- en elektronentheorie. In 1921 bood hij de eerste wiskundige formulering aan van de eerste wet van de thermodynamica. Gedurende de jaren 1925-26 publiceerde hij, met zijn studenten Heisenberg en Jordan, hun onderzoekingen naar de grondbeginselen van de kwantummechanica (matrixmechanica, waarvoor Heisenberg in 1932 de Nobelprijs kreeg) en kort daarna, zijn eigen studies naar de statistische interpretatie van de kwantummechanica. https://nl.wikipedia.org/wiki/Max_Born