Translate

Zoeken in deze blog

vrijdag 17 september 2021

Bieren in Noord-Nederland 3 'Zwerfkeien'

Na Flevoland reden we Overijssel binnen via Kampen.

Overijssel  is een provincie in het oosten van Nederland. De rivier de IJssel vormt in het zuidwesten grotendeels de natuurlijke grens met Gelderland. Overijssel grenst in het noorden aan Drenthe, in het noordoosten aan Nedersaksen, in het zuidoosten aan Noordrijn-Westfalen, in het zuiden en zuidwesten aan de provincie Gelderland, in het uiterste westen aan Flevoland en in het noordwesten aan Friesland. De stad met de meeste inwoners is Enschede. De hoofdstad van Overijssel is Zwolle. De dialecten die in deze provincie worden gesproken, vallen onder het Nedersaksisch. ... In Overijssel liggen onder andere de volgende grotere steden: Almelo, Deventer, Enschede, Hengelo, Kampen, Oldenzaal en Zwolle. Overijssel wordt gekenmerkt door een sterke concentratie van Hanzesteden. Zwolle, Kampen, Hasselt, Deventer, Ommen en Oldenzaal worden als Hanzestad vernoemd in het Hanzeverbond. Zwolle is de hoofdstad van Overijssel. Enschede is de grootste stad. Hengelo is de enige stad die vroeger geen stadsrechten had. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Overijssel)

Ik bezocht er Hasselt, een -naar mijn mening- klein dorpje met een grote brug. 

Hasselt is een plaats in de gemeente Zwartewaterland in de Nederlandse provincie Overijssel. Hasselt ligt aan het Zwarte Water en de Dedemsvaart. De stad ligt in het noordwesten van de historische landstreek Salland en bij de zuidgrens van de Kop van Overijssel. In de Middeleeuwen was Hasselt een Hanzestad. In de moderne tijd was het een zelfstandige gemeente tot Hasselt in 2001 werd samengevoegd met Genemuiden en Zwartsluis. Sindsdien vormt Hasselt het bestuurlijk centrum van de gemeente Zwartewaterland. Op 1 januari 2021 had het stadje 7.385 inwoners.... Kalkovens; net buiten het centrum van de vestingstad ligt het kalkoventerrein. Deze kalkovens waren in 1990 de enige nog werkende schelpkalkbranderijen in West-Europa.[bron?] In dat jaar werden de activiteiten definitief gestaakt.(https://nl.wikipedia.org/wiki/Hasselt_(Overijssel))

In 2004 en 2008 was Hasselt te zien in televisiereclames van de ministeries van V&W en VROM voor de promotie van Het Nieuwe Rijden. In deze reclames waren de broers Ko en Luuk Doeks (De Doeks uut Hasselt) qua rijstijl de tegenpolen van Bo en Luke Duke uit de Amerikaanse televisieserie The Dukes of Hazzard. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Hasselt_(Overijssel)#Trivia)

Ik zag er geen wegpiraten, maar wel de kalkovens. Meer over de kalkovens is te zien op https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File%3AVervaardiging_van_schelpkalk-33600.ogv

Ik zag er geen brouwerijen en geen bier. En dat terwijl de Belgische Hasselt er bol van staat:

Hasselt, stad van het Bier Tussen 1895 en 1965 waren er in Hasselt acht brouwerijen: de brouwerijen Hoogbrug, Saint Germain, Nijs, Vinckenbosch, Brepoels-Schoofs, Sampermans, Van Russelt en de brouwerij Van der Linden.Alhoewel Hasselt vooral bekend is door zijn jenever, werd er toch lustig op los gebrouwen. (https://www.hbvl.be/cnt/eid120074)

Kuringen, een vredig dorp nabij Hasselt, waar de lokale bewoner in het dorpscafé onder de kerktoren zijn pintje drinkt, waarschijnlijk niet beseffend dat men zich hier in één van de zeldzame gemeenten in Vlaanderen bevindt waar biologische bieren gebrouwen wordt. In de Jessenhofstraat vloeit er al dertien jaar lang biobier uit de brouwketels. De naam van de locatie verklaart meteen waar brouwer Gert Jordens de naam van brouwerij Jessenhofke vandaan gehaald heeft. (https://jessenhofke.be/over-ons/)

Herkenrode is een Belgisch abdijbier. Het bier wordt gebrouwen door Brouwerij Sint-Jozef te Opitter in opdracht van Herkenrode vzw te Hasselt. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Herkenrode_(bier))

Borger 

Borger is een plaats en voormalige gemeente in de provincie Drenthe (Nederland). Borger ligt op de Hondsrug... Borger is onder meer bekend door het grootste hunebed van Nederland, de D27. In de directe omgeving van Borger bevinden zich nog 2 andere hunebedden D28 en D29. In Borger, vlak bij het hunebed D27, is het nieuwe Hunebedcentrum gelegen. Hier vindt men veel informatie over hunebedden in Nederland.... De aanwezigheid van meerdere hunebedden wijst op een vroege bewoning van de omgeving van Borger. Ludolph Smids schreef in 'Schatkamer der Nederlandsche oudheden' (1711) over meerdere hunebedden. Smids vermeldt dat er in Drouwen 16 en in Borger 9 hunebedden te vinden zijn. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Borger_(Nederland))

Het Hunebedcentrum is een archeologisch museum in het Drentse dorp Borger, op een steenworp afstand van het grootste hunebed van Nederland. Het museum beschikt over een museumwinkel, een museumcafé en een kenniscentrum. Op het terrein van het Hunebedcentrum staat een Oertijdpark, onder andere met een reconstructie van een steentijdhuis en een keientuin. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Hunebedcentrum)

Het Hunebedcentrum in Borger op de Drentse Hondsrug zet u op het spoor naar de prehistorie. Naar de tijd dat de eerste boeren zich in Drenthe vestigden. Deze boeren bouwden de indrukwekkende stenen grafmonumenten waarvan de restanten nu nog steeds in het Drentse landschap zijn te bewonderen. Er staan er nog 54 en het grootste staat pal naast het centrum. Naast het museum is het Oertijdpark geopend. Daar kunt u ervaren hoe onze voorouders leefden in hun boerderijen. U kunt hier ook een wandeling maken door 150.000 jaar geschiedenis van Drenthe. (https://www.drenthe.nl/locaties/2560941117/hunebedcentrum, https://www.museum.nl/nl/hunebedcentrum)

In de nieuwe expositie van het Hunebedcentrum beleef je de tijd van de hunebedbouwers. Vlak bij het grootste hunebed, dat met die reusachtige stenen het topstuk van de hunebedbouwers is. Om te weten te komen hoe deze stenen in het Hondsruggebied terecht zijn gekomen en wat de mensheid met het landschap heeft gedaan, bezoek je de poort van Hondsrug UNESCO Geopark. Hier vind je de 150.000 jaar geschiedenis van het Hondsruggebied. De ijstijden, de mammoet, de eerste bewoners, je ziet het allemaal voorbij komen. Om de prehistorie echt te ervaren, bezoek je het Oertijdpark. Beleef hier in de buitenlucht de vroegste mens, ontdek grafheuvels en veenwegen voordat je het prehistorische dorp in wandelt. Hier zijn in de schoolvakanties oermensen aanwezig, die je onderdompelen in hun eenvoudige bestaan. Laat de vonk overslaan, zie hoe je vuursteen bewerkt en ruik de geur van prehistorisch koken. Bezoek tot slot ook de grootste keientuin van Nederland. (https://www.hunebedcentrum.eu/museum/)

Het museum was dicht, maar het hunnebed en de keientuin konden we bekijken, in de motregen. 

In deze grootste keientuin van Nederland liggen, groot en klein naast en door elkaar, vele duizenden Drentse zwerfkeien. Ze zijn allemaal hier gebracht tijdens de voorlaatste ijstijd, zo’n 150.000 jaar geleden. Je treft er een bijzonder grote variatie aan van verschillende gesteentetypen. Bij diverse stenen staan bordjes waardoor je een idee krijgt van de afstanden die de keien hebben afgelegd in de ijstijd en hoe oud ze zijn. Op de bordjes staan ook de namen van de stenen, varierend van helleflint, rapakivi, uppsala graniet, gneis en dergelijke. Het lijken fantasienamen maar zijn dat niet. Het zijn officiele namen door wetenschappers bepaald. De stenen, die je in de Keientuin ziet, zijn verzameld door Jannes van Echten, die twee jaar lang door Drenthe heeft gereisd en alle stenen bij elkaar heeft gezocht. De keien zijn door de mensen uit Drenthe geschonken en is daarmee een tuin die is gemaakt door de Drentse bevolking. Loop er eens doorheen en laat je fantasie werken en bedenk eens wat een ongelofelijke reis iedere individuele steen heeft afgelegd om uiteindelijk in de keientuin terecht te zijn gekomen. (https://www.hunebedcentrum.eu/keientuin/)

Het is al hiel lang een grote vraog waorum der vrij plotseling landbouw ontstun in de stientied. Het was ja veul simpeler um jager-verzamelaar te weden. In het maondblad National Geographic,  februari 2017, stun een artikel met ‘n interessante theorie, namelijk dat het niet um stoet of pap, maar um bier gung. (https://www.hunebednieuwscafe.nl/2017/11/drunken-hunebedbouwers-bier/)

Hunebed Nijstatter Blond is een fris, fruitig en bovengistend speciaalbier, ambachtelijk gebrouwen door de Hunebed brouwerij. Door de lange lagering krijgt het een mooie licht troebele kleur en door een stevige hopgift wordt dit blonde streekbier vol van smaak en krijgt het een licht hopbittere afdronk. (https://www.bierista.nl/hunebed-nijstatter-blond)

Hunebed Nijstatter Tripel is een vol, fruitig, bovengistend speciaalbier, ambachtelijk gebrouwen door de Hunebed brouwerij. Het heeft een moois okerblonde kleur en krijgt een stevige aroma hopgift. Hierdoor wordt dit krachtig blonde streekbier vol van smaak met een subtiele zachte afdronk. (https://www.bierista.nl/hunebed-nijstatter-tripel)

Hunebed Hoppy Blond is een fris onder gistend bier gebrouwen met een o.a. een speciale gist en hop. Dit smaakvolle streekbier heeft een goudkleurige glans, is ongefilterd en heeft daardoor een zeer volle smaak. De ruime hopgift zorgt voor een mooi bittertje in de afdronk. Hunebed Bier, Keigoed Bier! Alcoholpercentage: 6% (https://www.groningsebierbrouwerij.nl/hunebed-bier/)

Hunebed Witter Weizen is heerlijk goudkleurig Tarwebier gebrouwen met een o.a. een speciale gist en hop. Dit smaakvolle tarwe/witbier heeft een zachte afdronk en smaakt zeer verfrissend . Na een mooie fietstocht is het heerlijk genieten van zo’n bijzonder biertje.. Hunebed Bier, Keigoed Bier! Alcoholpercentage: 5% (https://www.groningsebierbrouwerij.nl/hunebed-bier/)

Na 6 jaar bij Siemens in Nederland en 8 jaar in München te hebben gewerkt en daar regelmatig de bekende Huisbrouwerijen bezocht te hebben voor een mooie maaltijd en een goed glas bier, besloot Jaap van der Weide terug te keren naar Nederland en stichtte  in mei 1998 een ambachtelijke brouwerij op Texel. Samen met goede brouwermeesters werd er een pallet aan speciaalbier ontwikkeld en op de markt gebracht. Het Grunn Bier werd er vanaf 2020 met passie gebrouwen. Na 6 jaar werd de productie van Grunn en Hunebed bier verplaatst naar Beieren. Via het oude Siemens netwerk werd er contact gelegd met de middelgrote Bolten brouwerij in Regensburg. Hier was voldoende capaciteit voor verdere groei van deze merken. Het inmiddels geïntroduceerde Kruisheren Kloosterbier werd vanaf toen in België gebrouwen.

MOMENTEEL

Inmiddels zijn er nieuwe merken ontwikkeld voor andere regio’s, Hanze Bier voor Overijssel en Brandaris voor Friesland. Naast het Abdijbier Kruisheren Heilig Kruis wordt ook het Dominikaner Kloosterbier op de markt gebracht. Uiteraard wordt er ook ingespeeld op nieuwe marktontwikkelingen als de opkomst van de speciaalbier soorten Radler, Stout en de Indian Pale Ales I.P.A.

ONZE TROTS

– Grunn Hoagelwit is het 1e in Nederland gebrouwen Weizenbier.

– Grunn Bock Klassiek is meerdere malen onderscheiden met oorkondes voor Beste en Lekkerste Bockbier van Nederland.

– Grunn Dreidubbel is onderscheiden voor de Lekkerste Tripel.

– Augustinus Abdij-Kloosterbier als Beste & Lekkerste Tripel.

– Constantinus Abdij-Kloosterbier ontving de Oorkonde voor bijbehorende 3e Prijs Beste Bokbier (https://www.groningsebierbrouwerij.nl/over-ons/)

De Groningse Stadsbrouwerij B.V. heeft in 2001 in samenwerking met de Nationaal Hunebed Informatie Centrum uit Borger, een serie streekbieren voor Drenthe ontwikkeld, te weten de Huyne Hup Bieren. In 2003 werd overgegaan naar een nieuwe uitstraling met focus op Hunebedbier. Uit marktonderzoek bleek dat de oude naam niet voldoende aansloeg bij zowel de Drenthenaren als bij de toeristen. Ook onder de verkopende groothandels bleek de acceptatie voor Huyne Hup te gering. Met het invoeren van een nieuw logo en een nieuwe etikettenlijn verwacht men een betere positie onder de bierdrinkers te krijgen. De Hunebedbieren zijn, na de introductie op 7 mei 2001 door 'Bierkoning' Dick Wildeman, verschillende keren besproken in artikelen over de bieren of over de brouwerij in de Drentsche & Asser Courant, Dagblad van het Noorden, Metro, Zwolsche Courant en De Telegraaf. Verder heeft RTV Drenthe een reportage over de presentatie van het Hunebedbier gemaakt en besteedde Misset Horeca in de uitgave van 8 juni 2002 aandacht aan deze nieuwe bieren. In het nieuwe logo staat een oermens die een bierton op zijn schouder draagt centraal met op de achtergrond 3 hunebedden. Dit logo komt ook terug op het glaswerk en het ondersteunende promotiemateriaal. Speciaal voor slijters is er ook een sixpack ontwikkeld die met name de toeristische bezoeker van Drenthe zal aanspreken. Hunebedbier is te verkrijgen in flessen van 30 cl en 75 cl en in fusten van 20 liter. De Hunebedbieren worden steeds meer verkocht in de horeca en bij slijterijen in Drenthe. Vanaf 2003 wordt het Hunebedbier (met het nieuwe logo) ook buiten Drenthe verkocht. Met de familie van Hunebedbieren wordt verder ingespeeld op de toenemende vraag naar streekproducten in het algemeen en naar toeristische producten in het bijzonder. "Hunebedbier. Gebrouwen volgens oud-recept van de Hunebedbrouwers uit mout, hop, water en gist. Reuze lekker!". De eerste boeren in Drenthe, de hunebedbouwers, maakten gebruik van de soorten graan die in hun omgeving werden verbouwd. Hiermee werd onder andere bier gebrouwen. De hunebedbouwers brouwden ongefilterde bieren van hoge gisting. De eeuwenoude traditie van brouwen met hoge gisting wordt met deze Hunebedbieren voortgezet. De Groningse Stadsbrouwerij heeft de rechten overgenomen van Stadsbrouwerij Sint Martinus. Deze brouwerij werd in 1995 gesloten. De Grunn-, Hunebed- (behalve de EKO) en de ABnormaal-bieren worden sinds 2004 gebrouwen volgens eigen receptuur bij drie verschillende brouwerijen in België en Duitsland omdat er met drie verschillende giststammen wordt gewerkt en de smaakverschillen nu veel beter te proeven te zijn. (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=973&view=brewery&option=com_senb&d052a27d559c1506ae629e592d877bfa=1)

Ik dronk die avond KEK Koe en Kalf De Voorziening kruidig bier (7,5%) met op het halsetiket een grote steen.

Koe en Kalf zijn twee grote zwerfstenen bij Steenwijk in de gemeente Steenwijkerland in de Nederlandse provincie Overijssel. De zwerfstenen liggen in de Kop van Overijssel ten noorden van Steenwijk in het bos op de helling van de Woldberg. Aan de noordzijde van de Rijksweg 32 loopt er door het bos een asfaltweg waaraan een lage heuvel ligt die De Bult wordt genoemd.[1] Op deze heuvel liggen de twee zwerfstenen die omgeven worden door een halve cirkel van bomen. Volgens de overlevering zou dit een Germaanse gerechtsplaats, zie ook ding (rechtspraak), zijn geweest.[1][2] (https://nl.wikipedia.org/wiki/Koe_en_Kalf)

Zie foto's van de stenen: http://www.hlogtmeijer.nl/fotopagina/foto-home.htm.

De naam KOE EN KALF (kortweg KEK) verbindt het verleden van de brouwer als veehouder met de twee zwerfkeien in de buurt van Baars, die in de volksmond Koe en Kalf heten. Op die plaats zou in de Germaanse tijd recht zijn gesproken, al weet niemand of dat een waarheid als een koe is… KOE EN KALF staat garant voor loei- en steengoed bier in verschillende smaken en stijlen, ambachtelijk en met toewijding gebrouwen. Henk de Vries is de brouwer van al dat lekkers ... Na zo'n 35 thuisbrouwsels besloot Henk begin 2018 om het wat groter aan te pakken. In de omgeving leek wel behoefte te bestaan aan een goed streekbiertje en dat deed Henk besluiten opnieuw de hulp van Jos in te roepen.... Jos Verlaak en Stefan Maats namen in 2015 het initiatief tot het opzetten van de Ambachtelijke Vechtdal Brouwerij in Dalfsen, waar bier wordt gebrouwen met eerlijke grondstoffen en zonder hulpstoffen. Alle bieren zijn bovengistend, met hergisting op de fles, waardoor een pure smaak ontstaat. Vanaf het begin wordt samengewerkt met Leerwerkcentrum Vechtdal van Stichting Philadelphia voor de etikettering en verpakking van het bier. Zo wordt aan mensen met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt een nuttige sociale dagbesteding geboden.... Een brouwerij beginnen is een naam verzinnen… Die werd gauw gevonden. Inspiratiebron: de twee zwerfkeien Koe en Kalf die sinds jaar en dag in buurtschap De Bult (vlak bij Baars) liggen. Omdat Henk ruim dertig jaar zijn leven met koeien en kalveren had gedeeld, lag de connectie voor de hand en was Brouwplaats KOE EN KALF een feit. Niet veel later ontdekte Henk dat de afkorting KEK wel lekker bekt, en dat is kortweg de roepnaam geworden van zijn bieren. (http://www.koeenkalf.nl/)

Okee, dus het heeft niets met hunnebedden te maken maar wel met zwerfkeien. En dat zijn wij ook wel zwerfkeien; keien die door Noord-Nederland zwerven in ons busje.

De Voorzienigheid 'Non-stop drinking forbidden', maar... goed drink'n veur't bidden Fruitig, kruidig en donker bier met een vleugje chocola, 7,5% alcohol. (http://www.koeenkalf.nl/#bieren) 

Pastoor Muiteman van parochie Steenwijkerwold was lang geleden de initiatiefnemer voor de totstandkoming van 'gesticht' De Voorzienigheid in zijn woonplaats, dat door geld van de kerk en diverse schenkingen gerealiseerd kon worden. In augustus 1894 werd de eerste steen gelegd en een jaar later werd het gebouw al in gebruik genomen. Het was aanvankelijk bedoeld als opvang voor arme kinderen en ouden van dagen. Voor de scholing en verzorging werden nonnen vanuit de congregatie De Voorzienigheid in Amsterdam aangetrokken. Al voor 1900 werd De Voorzienigheid uitgebreid met een boerderij, bakkerij, kapel en een grote groente- en kruidentuin. In 1902 bood het aan 505 mensen onderdak, waaronder 276 kinderen. In 1914 werden er 100 Belgische en in 1918 112 Franse vluchtelingen opgenomen. Na WO II verloor het 'gesticht' zijn functie als opvang voor ouderen en voogdijkinderen en deed De Voorzienigheid vooral dienst als school, waar in de loop der jaren steeds meer onderwijsvormen toe behoorden, n.l. een lagere school, huishoudschool, ULO (later mavo/havo) en kweekschool (Pedagogische Academie). De aanwezige nonnen zwaaiden er nog immer de scepter en namen de onderwijs-, bestuurs- en onderhoudstaken grotendeels op zich. Op het hoogtepunt in 1969 telden de scholen samen 1200 leerlingen, waarna de schoolpopulatie steeds verder afnam. In 1978 probeerde men de neergang een halt toe te roepen door een ruimer toelatingsbeleid en de opvang van vluchtelingen in de bij het complex horende Croevinge-flat. Het mocht allemaal niet baten: vanaf de jaren 1980 nam het belang van de scholengemeenschap duidelijk af en verkaste het middelbaar onderwijs naar het naburige Wolvega en ging de PA naar Zwolle. In 1991 werd er brand gesticht in het oude 'gesticht' en gingen de toen leegstaande oudste en mooiste gebouwen van De Voorzienigheid verloren. Daarmee kwam aan een historie van 100 jaar katholiek onderwijs in Steenwijkerwold een einde. Nu resteren alleen nog de straatnamen die herinneren aan de roemruchte onderwijstijden en zijn slechts de in 1964 gebouwde kapel en het gebouw van de huishoudschool (1928) nog intact. De voormalige huishoudschool doet tegenwoordig dienst als ouderenopvang, waarmee de cirkel toch weer min of meer rond is. Een roemrijk verleden, een roemrijk bier: Brouwplaats Koe en Kalf heeft een stichtelijk en kruidig bier gebrouwen, dat herinnert aan de kruiden die in de tuin van De Voorzienigheid waarschijnlijk welig getierd hebben: duizendblad, bijvoet en vlierbloemen. Dat het u wel moge bekomen, amen. (Maar alles met mate, zei vader Ten Cate.) (http://www.koeenkalf.nl/bier_devoorzienigheid.htm)

Wat KEK betreft vond ik in de scheurkalender van Beer Geeks ook een KEK: op dinsdag 31 augustus las ik over KEK!Biertuin in Ouderkerk. Als ik op hun site lees is het wat lastiger:

In de biertuin bij de landijsbaan van de Amstelbocht staat dat wat het Amstelland zo bijzonder maakt centraal. Deze locatie is midden in de groene weilanden van de Amstellandse polder en biedt prachtig uitzicht op de historische Poldermolen de Zwaan. De rivier de Amstel bevindt zich op loopafstand. Het centrum van Ouderkerk ligt om de hoek en in de verte zie je de skyline van Amsterdam, precies ver genoeg van alles om even niets van de alledaagse drukte mee te krijgen.... Het KEK! Proef-Lokaal heeft zich de afgelopen zomers ontwikkeld tot de plek waar mensen van alle leeftijden elkaar ontmoeten. KEK! is dé tuin van Ouderkerk. Het is de plek waar onthaasten, rust en ruimte, buiten zijn en buitenspelen, samen gaan. Ouderen vinden er een plek om in alle rust te genieten van de landelijke en voor vele nostalgische setting. Harde werkers gaan even offline en laten hun drukke bestaan voor even links liggen. Stelletjes en vrienden vinden er de achtertuin die ze in hun appartement missen en voor jonge gezinnen is het Proef-Lokaal een plek waar het kind vrijuit in het weiland kan spelen en de ouders even kunnen bij praten onder het genot van een lekker drankje. (https://kek-bier.nl/kek-toekomst-oud/)

KEK! heeft er de afgelopen vijf jaar alles aan gedaan om ‘De Tuin van Ouderkerk’ tot een plek te maken waar Ouderkerk trots op is. Of. Nee. Het is andersom. Ouderkerk heeft van het KEK! Proef-Lokaal zijn tuin gemaakt! Een plek om te ontmoeten, ontdekken, onthaasten en ontspannen. Voor jong en oud, van luier tot scootmobiel. Voor lokaal en toerist. Laagdrempelig. Rust en Ruimte. Vrijheid. Vrij zijn. Een vakantiegevoel in eigen dorp. Het buitenleven. Amstelland op zijn best. Easy going. Een nostalgisch plekje, in een KEK! jasje. Het gras waar je in de zomer van de zon geniet en waar je in de winter kunt schaatsen bij onze Amstelbocht. Een plek waar je welkom bent. Een plek voor iedereen. Dat is de Tuin van Ouderkerk. Ja! Ouderkerk heeft van KEK! zijn tuin gemaakt. Bottom-up. Vanuit de gemeenschap ontstaan. Uit creativiteit geboren. Vóór en dóór het dorp, maar net zo lief voor de wijde omgeving. De Tuin van Ouderkerk is niet ‘bedacht’, ‘gepland’ of ‘geknutseld’, maar spontaan, vrij en eigenzinnig. Ondernemend. Zeker, dat ook. Maar lokaal en met een Ouderkerks hart. Soms komen ontwikkelingen niet voort uit planologische ontwerpen vanaf de tekentafel van een gemeentehuis, maar vanuit de gemeenschap zelf. Het is uitgebreid in de praktijk getest, positief geëvalueerd en een verrijking gebleken voor Ouderkerk en omgeving. Met 12 stemmen voor en 2 tegen werd in 2019 de motie ‘KEK! Proef-Lokaal moet behouden blijven’ in de gemeenteraad aangenomen. Nu zou er geen toekomst mogelijk zijn? Hoe kunnen we er samen (gemeente, belanghebbenden en jonge ondernemers) voor zorgen dat Ouder-Amstel een gemeente is waar verandering, vernieuwing én verbetering mogelijk is ten behoeve van het algemeen belang? Door het raadsbesluit van Gemeente Ouder-Amstel op 29 april jl. is KEK! als de Tuin van Ouderkerk per direct ten dode opgeschreven. Echter, de reacties vanuit inwoners geven wel aan hoezeer het leeft en daarom volgens ons alle recht heeft op leven. Wij denken dat dit besluit zeker niet de mening vertegenwoordigt van het dorp en nabije omgeving en dat het bestaansrecht de afgelopen jaren is aangetoond. We concluderen dat het besluit voortkomt uit een onduidelijk proces wat zich grotendeels achter de schermen heeft afgespeeld, waarin de gemeenteraad niet weet wat de gevolgen zijn van vóór- of tegen stemmen. KEK! is van goede wil en staat open voor elke conversatie. Laten we in oplossingen denken, in plaats van problemen. KEK! en de landijsbaan kunnen tot in de eeuwigheid naast elkaar bestaan. De ‘Tuin van Ouderkerk’ kan bloeien als nooit tevoren, in de prachtige groene polder en met behoud van bestaande waarden. Dit is dé perfecte ‘Plek voor KEK!’ Een plek waar we trots op kunnen zijn als dorp. Hierbij onze toelichting, totdat nadere actie volgt. (https://kek-bier.nl/kek-toekomst/)

Erwin van Wieringen (31) van Kek!-bier begrijpt niet waarom hij en zijn broer hun biertuin ‘Tuin van Ouderkerk’ hebben moeten verlaten. Dylan Van Eijkeren16 juni 2021, 07:00 U had een biertuin op een landijsbaan, begrijpen we dat goed? “Ja, bij De Amstelbocht, daar zaten we elke zomer vanaf 2016, van mei tot oktober. Het was een pilot, maar we werden telkens positief geëvalueerd. We haalden in 2019 nog 3500 handtekeningen op voor behoud van de tuin, de gemeenteraad van Ouderkerk nam een motie aan. Nu de wethouder onze plek daar permanent wilde maken, ging het mis en stemde de raad tegen.” U wist dat uw plek tijdelijk was? “We kregen telkens een tijdelijke vergunning. Maar een ondernemer bouwt niet op iets tijdelijks, we hoopten dat we mochten blijven. Als je een tijdelijke verblijfsvergunning krijgt, denk je ook niet: ik moet weg.” We, dat zijn u en uw broer? “Ja, Marcel en ik zijn heel kleinschalig begonnen met bierbrouwen, in de bijkeuken van onze oma en opa in Ouderkerk. Vanaf 2015 zijn we het wat professioneler gaan aanpakken.” Wat maakte uw biertuin tot meer dan een biertuin? “De Tuin van Ouderkerk was echt een plek waar mensen samenkwamen, waar je heen fietste of wandelde, waar kinderen konden spelen, waar je buiten was, en ja, waar je een biertje kon drinken. Wat ons als lokale brouwers onderscheidt, is dat wij echt iets kunnen betekenen voor een gemeenschap. En dat deden we dus ook. Maar we geven niet op, hoor, want eigenlijk hebben we nog geen goed argument gehoord waarom we moeten stoppen. Desnoods halen we weer 3500 handtekeningen op.” (https://www.parool.nl/ps/de-biertuin-van-kek-in-ouderkerk-moest-weg-maar-we-geven-niet-op~b8494499/?referrer=https%3A%2F%2Fduckduckgo.com%2F)

Bijzonder. Veenhuizen heeft ook een bijzondere geschiedenis:

Veenhuizen boeit! Welkom in de grootste Kolonie van Weldadigheid, waar de ambities van het enorme experiment het meest naar voren komen. Welkom in de historische gebouwen en het prachtige landschap! En in Veenhuizen valt ook nog eens van alles te beleven. (https://www.kolonienvanweldadigheid.eu/bezoek/Veenhuizen)

Als je in Veenhuizen bent, zie je meteen dat hier iets bijzonders is gebeurd. Het ziet er anders uit dan welke plek in Drenthe of Nederland dan ook. Statige lanen en prachtige Koloniehuizen met opschriften als Orde en Tucht en Werk en Bid. Overal vind je de unieke historie van dit dorp terug. Veenhuizen was één van de zeven Kolonién van Weldadigheid en de grootste onvrije kolonie. Gezinnen, wezen, bedelaars en landlopers verbleven hier onder 24-uurs bewaking. Zij werden door de vele plaatselijke afdelingen van de Maatschappij van Weldadigheid vanuit tientallen grotere plaatsen in Nederland opgezonden. Nadat de moderne verzorgingsstaat kwam, met werkloosheidsuitkeringen en gezondheidszorg voor iedereen, was armoedebestrijding met het systeem van landbouwkoloniën niet langer nodig. Na 1953 werden er geen nieuwe kolonisten meer naar Veenhuizen gestuurd. En de gestichten werden geleidelijk in gebruik genomen als gevangenissen. (https://www.drenthe.nl/cultuur-erfgoed/kolonien-van-weldadigheid/veenhuizen) Zie ook https://www.gevangenismuseum.nl/

Aan het begin van de negentiende eeuw vindt in de Verenigde Nederlanden een grootschalig maatschappelijk experiment plaats. Doel: een einde maken aan de armoede. De Maatschappij van Weldadigheid koopt vanaf 1818 grote, onontgonnen stukken land op. Daar worden in zeven jaar tijd zeven Koloniën van Weldadigheid opgericht: vijf in de Noordelijke Nederlanden en  twee in de Zuidelijke Nederlanden, wat nu de Belgische Kempen zijn. Uit het hele land worden grote aantallen mensen en families in armoede ernaartoe gestuurd: om aan landbouw te doen, school te lopen en discipline aan te leren. Landlopers, bedelaars en ook weeskinderen worden gedwongen opgenomen. Aan de basis van dit ambitieuze initiatief ligt enerzijds een groot maatschappelijk probleem (armoede) en anderzijds het geloof in de maakbaarheid van de mens en het landschap. Zowel privépersonen als overheden zijn erbij betrokken. De Koloniën krijgen veel internationale belangstelling. Meer informatie over de geschiedenis van de Koloniën vind je hier..... De Koloniën van Weldadigheid leverden een zeer typisch landschap op dat tweehonderd jaar na hun ontstaan nog altijd herkenbaar is. Dat is het resultaat van een doelgerichte ontginning door de mens. Ook belangrijke onderdelen van twee eeuwen bebouwing bleven bewaard. Nog altijd vervullen de voormalige Koloniën sociale, justitiële en welzijnsfuncties, en doen mensen er aan land- en bosbouw. Sinds enkele decennia erkennen wij als samenleving meer en meer de waarde van de Koloniën als erfgoed. In juli 2021 werd deze unieke waarde internationaal erkend en werden de Koloniën van Weldadigheid ingeschreven op de UNESCO Werelderfgoedlijst. (https://www.kolonienvanweldadigheid.eu/geschiedenis)

Veenhuizen is een plaats in de gemeente Noordenveld in de Nederlandse provincie Drenthe. Tot 1 januari 1998 behoorde Veenhuizen tot de gemeente Norg. Het dorp bestaat uit verschillende verspreid van elkaar gelegen onderdelen en telt ongeveer 1.265 inwoners, inclusief een wisselend aantal langgestraften. De plaats heeft voor een belangrijk deel haar bestaan te danken aan de voormalige kinderkolonie Veenhuizen. Een groot deel van Veenhuizen maakt sinds 2021 onderdeel uit van de Unesco-Werelderfgoedlijst als één van de Koloniën van Weldadigheid. Het zuidelijk deel van Veenhuizen beslaat het hoogveengebied Fochteloërveen dat deel uitmaakt van het Nationaal Park Drents-Friese Wold.[2]... Veenhuizen vormde oorspronkelijk een veenontginningsdorp[3] dat reeds wordt genoemd in 1381 als Veenhuysen. ... In 1823 veranderde het aanzien van het dorp volledig toen er drie grote gestichten voor weeskinderen werden gebouwd.[4] De Maatschappij van Weldadigheid wilde de armen door middel van arbeid op het land en in de vervening heropvoeden. Het aantal beschikbare plekken voor wezen kon niet worden gevuld waarna besloten werd een gesticht her te bestemmen voor bedelaars en landlopers. Ieder gebouw leverde onderdak aan gemiddeld 1200 verpleegden. Ze werden ondergebracht in slaapzalen van 80 mensen, die overdag werden omgebouwd tot werk- en eetzalen. Van de drie gestichten is het Tweede Gesticht bewaard gebleven. Het Eerste Gesticht heeft plaatsgemaakt voor een gevangenisgebouw, het Derde Gesticht raakte in verval en is rond 1925 afgebroken en omgezet in landbouwgrond. De contouren van het Derde Gesticht worden door middel van bloemenstroken aangegeven.[5] ... In 1859 nam de rijksoverheid de gestichten over en maakte er in de jaren zeventig van de negentiende eeuw rijkswerkinrichtingen van. Justitie bouwde rond 1900 vervolgens twee nieuwe gevangenissen, ontworpen door Johan Frederik Metzelaar en zijn zoon Willem Cornelis Metzelaar: Norgerhaven en Esserheem. ... In Veenhuizen staan meer dan 100 rijksmonumenten, waaronder de elektriciteitscentrale, het oude hospitaal en het Tweede Gesticht dat als enige gesticht de tand des tijds heeft doorstaan, al is een van de vier vleugels verdwenen. In dit gesticht, waarin lange tijd gedetineerden te werk waren gesteld, is tegenwoordig het Gevangenismuseum gevestigd. Een deel van het dorp is een beschermd dorpsgezicht.... In Veenhuizen bevindt zich ook het munitiecomplex Veenhuizen van het Ministerie van Defensie. Dit munitiecomplex is een van de grootste in Europa.[6] (https://nl.wikipedia.org/wiki/Veenhuizen_(Noordenveld))

Gevestigd in een oude graanmaalderij is bierbrouwerij Maallust de uitgelezen plek om te genieten en te onthaasten onder het genot van onze bijzondere bieren, met toewijding gebrouwen. Een select gezelschap van 25 liefhebbers, zichzelf de Zware Jongens noemend, maakte zich sterk voor een bierbrouwerij in de historische maalderij op het Maallust complex. Hier worden in de koperen ketels bieren gebrouwen van hoge en lage gisting, die met hun naamgeving en unieke smaak de geschiedenis uitademen. (https://www.veenhuizenboeit.nl/winkels-en-bedrijven/bierbrouwerij-maallust/)

Op het industriecomplex Maallust vond vroeger de verwerking van landbouwproducten plaats in het gevangenisdorp Veenhuizen. Nu is er een bierbrouwerij gevestigd in de graanmaalderij. De bierbrouwers Gert en Carina Kelder brouwen met toewijding en passie de smaakvolle, authentieke bieren. Bieren met de smaak van vroeger. Geïnspireerd door oude biertypen worden in de koperen ketels bieren van zowel hoge als lage gisting gebrouwen. ... De brouwerij is ook open voor publiek. Breng eens een bezoek en geniet van een heerlijk biertje. Vanaf april t/m september is de brouwerij geopend voor het publiek van dinsdag t/m zondag tussen 11.00 en 18.00 uur. Vanaf oktober t/m maart zijn de openingstijden van vrijdag t/m zondag tussen 11.00 en 18.00 uur. (https://www.drenthe.nl/locaties/2347309564/bierbrouwerij-maallust-b-v)

Lange tijd was gevangenisdorp Veenhuizen een zelfvoorzienend dorp. Naast de gevangenissen waren er ook scholen, kerken, een spinnerij en boerderijen. Op het industriecomplex werden de landbouwproducten uit de omgeving verwerkt. In wat ooit de graanmaalderij was is nu bierbrouwerij Maallust gevestigd. Onder de oude dakspanten en de restanten van de droogmachines staan onze koperen ketels. Hierin brouwen we sinds 2011 op ambachtelijke wijze ons heerlijke bier. ... In de oude graanmaalderij is niet alleen de brouwerij gevestigd, maar ook ons proeflokaal. Wandel tussen onze koperen ketels en ontdek hoe ons bier wordt gebrouwen. Op deze locatie, waar de geschiedenis van gevangenisdorp Veenhuizen bijna voelbaar is, smaakt ons ambachtelijke bier misschien wel het allerbeste. (https://www.maallust.nl/bierbrouwerij-maallust/)

Het hart van onze brouwerij wordt gevormd door onze koperen ketels, waarin we al onze bieren brouwen. Deze Rolls-Royce onder de brouwinstallaties is geleverd door Kaspar Schulz uit Bamberg. Dankzij onze prachtige koperen ketels en het vakmanschap van onze brouwmeesters kunnen we de kwaliteit garanderen die onze bieren zo speciaal maakt. Authentieke smaken en tijdloze kwaliteit; niet voor niets vallen onze bieren geregeld in de prijzen en is Maallust één van de tien grootste speciaalbierbrouwers van Nederland. (https://www.maallust.nl/bierbrouwerij-maallust/)

In 1818 richtte Generaal Johannes van den Bosch de Maatschappij van Weldadigheid op. Hij wilde de verpauperde en allerarmste inwoners van de grote steden een beter leven bieden. Door hard te werken in de gezonde buitenlucht zouden deze armoedzaaiers worden heropgevoed tot betere mensen. In 1823 werd in het verafgelegen Veenhuizen grond gekocht en er verrezen drie grote, vierkante gebouwen. Duizenden bedelaars, wezen en landlopers werden naar de kolonie gebracht, om er onder een strikt regime te wonen en te werken. Onze quadrupel is een eresaluut naar het jaartal dat voor Veenhuizen alles veranderde. Veenhuizen werd een strafkolonie, waarin landlopers en bedelaars verplicht te werk werden gesteld. Nog strenger werd het regime toen de kolonie in 1859 werd overgenomen door de staat. Veenhuizen was van de buitenwereld afgesloten en volledig zelfvoorziend: er waren boerderijen, scholen, kerken en een electriciteitscentrale. Vlakbij de drie gestichten stonden de woningen voor het personeel. In de grote huizen langs de vaart woonden de directieleden. Alles werd met elkaar verbonden door kaarsrechte wegen. Iedereen in het dorp had zijn eigen plaats en eigen functie. Veenhuizen was Siberië in Holland. Her en der in Veenhuizen staan spreuken op de huizen, in het lettertype dat terugkeert op de etiketten van ons bier. Vaak waren ze bedoeld om de gevangenen het goede voorbeeld te geven, maar soms zeiden ze iets over de bewoner van het huis. ‘Leerling door Voorbeeld’ was het huis van de schoolmeester en ‘Bitter en Zoet’ stond op het huis van de apotheker. ‘Maallust was de naam van het huis waar de molenaar woonde.  Achter het huis is het terrein waar de molen en de graanmaalderij, de melkfabriek en de graansilo stonden. In deze historische graanmaalderij wordt tegenwoordig weer graan verwerkt, door onze brouwmeesters die er het mooiste bier van het Noorden mee maken. In 2011 werd brouwerij Maallust opgericht. Het waren 25 initiatiefnemers die zich de Zware Jongens noemen. Ze namen niet alleen het initiatief om bier te brouwen in Veenhuizen, maar ook om het vervallen Maallustcomplex nieuw leven in te blazen. Na een ingrijpende opknapbeurt opende de brouwerij haar deuren. Vandaag de dag ligt het Maallustcomplex er prachtig bij en is het bier door heel Nederland verkrijgbaar. Maallust is de perfecte toevoeging aan een dorp met een unieke geschiedenis. (https://www.maallust.nl/bierbrouwerij-maallust/)

We reden met ons busje even langst, maar de brouwerij en museum was gesloten. We waren niet de enige die even langsreden. Ik heb al meerdere bieren van ze op, maar deze vakantie even niet. Wl een bier van een andere brouwer van ze: 

Hendrik 1 Meibock zoals die oorspronkelijk bedoeld is met veel hop en iets meer alcohol, om zo de gehele zomer lekker te blijven. Licht zoet, moutig en iets bitterder. (https://mommeriete.nl/bieren/mommeriete-meibock/)

In 2004 is bierbrouwerij Mommeriete opgericht door Gert en Carina Kelder. De brouwerij dankt zijn naam aan het vroegere moerasgebied gelegen tussen Gramsbergen en Coevorden. In 1227 werd hier de Slag bij Ane uitgevochten. De brouwerij was aanvankelijk gevestigd op het daarbij gelegen landgoed de Groote Scheere. Sinds 2008 is de brouwerij gevestigd in het oude huiskamercafé aan de brug, in Gramsbergen. Het brouwhuis is een Kaspar Schulz installatie. In de koperen ketels worden diverse verschillende type bieren gebrouwen, zowel van hoge als lage gisting. De koperen ketels geven een ambachtelijke uitstraling die past bij de manier waarop de authentieke bieren gebrouwen worden. Het brouwhuis is klein, maar de brouwers streven naar perfectie en exclusiviteit. Hierdoor is ieder bier uniek in zijn soort, zowel de seizoensgebonden bieren en het vaste assortiment. (https://mommeriete.nl/over-mommeriete/)

Toen Gert en Carina Kelder elkaar leerden kennen deelden ze al snel  hun passie voor bier. In de eindjaren 80 gingen ze voor het eerst samen bierbrouwen. Ze werden steeds fanatieker en begin 2000 begon het gemis aan een mooie brouwerij in Gramsbergen, al waar zij woonden, steeds groter te worden. En omdat niemand het deed, trokken ze zelf de stoute schoenen maar aan en kochten een brouwhuis van Kaspar Schulz. Onderdak vonden ze op het landgoed de Groote Scheere in Holthone, slechts 7 km van hun woonplaats. De belangstelling was groot, ondanks dat de bekendheid met speciaal bier in deze omgeving klein was. Ze brouwen Blond, Tripel, Weizen en Quadrupel, maar ook een rookbier wat totaal onbekend was. De Rookbock viel vaak in de prijzen.  Aangezien de brouwerij te klein was om van te leven en het proces heel arbeidsintensief, besloten ze een eigen ruimte aan te kopen waar ze d.m.v. een eigen proeflokaal het rechtstreeks aan hun gasten konden uitschenken. In 2008 werd huis en haard verkocht om een eeuwenoud schipperscafé aan te kunnen kopen alwaar ze ook gingen wonen met hun kinderen. (https://mommeriete.nl/over-ons/)

Assen 

Assen is een gemeente en stad in het noorden van de Nederlandse provincie Drenthe, waarvan het de hoofdstad is. De oppervlakte van de gemeente is 83,5 km². Op 1 juli 2021 telde de gemeente 69.011 inwoners (bron: CBS). Een inwoner van Assen wordt een Assenaar genoemd.[2] Assen is onderdeel van het samenwerkingsverband regio Groningen-Assen. ... In opdracht van Lodewijk Napoleon, die Assen als zomerresidentie koos, werd het in 1807 een zelfstandige gemeente en in 1809 een stad. Daarmee is het een van de jongste steden met stadsrechten in Nederland. Het grootse stedenbouwkundige plan dat hij liet maken door de Italiaanse architect Carlo Giovanni Francesco Giudici bleef nagenoeg onuitgevoerd. In 1814 werd Assen hoofdstad van Drenthe. De plaats telde in 1840 3.613 inwoners, wat opliep tot 5.948 in het jaar 1900. Na 1900 is de ontwikkeling van Assen in een stroomversnelling geraakt. In de periode voor de Tweede Wereldoorlog groeide de werkgelegenheid en daarmee het inwonertal tot ongeveer 22.000 mensen in 1940. Na de Tweede Wereldoorlog werd een aantal grote woonwijken gebouwd. ... Het bekendste sportevenement van Assen is de TT, de sinds 1925 jaarlijkse motorrace op het TT-Circuit Assen. De TT hoort al sinds 1949 bij het Wereldkampioenschap motorsport. Het is tevens het grootste eendaagse sportevenement van Nederland. Traditioneel werd de motorrace altijd in het laatste weekend van juni verreden. Daaraan voorafgaand: het TT Festival (met van vrijdag op zaterdag de TT Nacht, waarin bezoekers uit de regio en uit allerlei landen de Asser binnenstad bezoeken). Met ingang van 2016 worden de races op de laatste zondag in juni verreden.(https://nl.wikipedia.org/wiki/Assen)

In maart 2018 is de Stadsbrouwerij Assen opgericht door Assenaar en ondernemer Alex de Vries. Met de hulp van Richard Hillenga van de gelijknamige Albert Heijn Supermarkt in de wijk Peelo werden de eerste flesjes verkocht aan de inwoners van Assen. ‘t Wapen bleek aan te slaan bij de speciaalbierdrinkers in de stad en sindsdien probeert de Stadsbrouwerij Assen een afwisselend scala aan varianten aan te bieden. Van de favorieten zoals Blond, Weizen, IPA en Tripel tot aan wat minder bekende bieren zoals Dunkelweizen, Porter, Saison, Gemberblond en Koffiebier. Voor zowel de beginnende speciaalbier drinker als de mensen die van Untappd hun leven hebben gemaakt is er volop keuze.(http://wapenbier.nl/stadsbrouwerij-assen/)

Craft Beer Brewery

Nam aliquet tincidunt ante, ac tempus quam faucibus vel. Cras volutpat interdum mi at sodales. Morbi posuere, magna at finibus feugiat, ex ipsumante. (http://wapenbier.nl/)

Tja, zo kan ik ook een website vullen... Het lijkt nep, maar er zijn etiketten van: zie https://bieretiketten.nl/?p=brouwerij&e=1050

Bierbrouwerij de Elfen. Speciaalbieren voor en door de bierliefhebber. CITADEL 82 – 9401 BZ, ASSEN (https://www.de-elfen.nl/de-oorsprong/)

Brouwerij De Toekomst, in 2014 begonnen in Atelier’99... (http://brouwerijdetoekomst.com/)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten