Translate

Zoeken in deze blog

vrijdag 5 oktober 2018

Openlucht Dubbel

Ik drink nu een Dubbel van het Arnhemse Openluchtmuseum. Het bier is bovengistend gebrouwen in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem, met -volgens het etiket- een link naar de historische brouwerij 'De Roskam' van brouwer Henry Nooren.

Het is een smaakvol bier. Volgens het etiket is de smaak natuurlijk, krachtig, bitter en zoet, licht aromatisch met een vleugje karamel. Ik herken de bitterheid en zoetheid niet zo afzonderlijk, want ze zijn goed in balans. Het is een vol bier, met een fluweelachtige afdronk, waarbij de 8% stevig is. 

Het wordt gebrouwen in het brouwerijmuseum:

Openluchtmuseum Arnhem:de bierbrouwerij!met biermuseum!
schiedamsglorie Gepubliceerd op 15 jun. 2015

In het museum is een dialoog waarbij een brouwerijmedewerker zijn ongeloof uit over het teloorgaan van hun bruine bier tegenover het nieuwe pilsner. Wat de link is met de brouwerij wordt niet duidelijk van het etiket.

Dan zelf maar even Google raadplegen:

Bierbrouwerij de Roskam
Bierbrouwerij de Roskam uit Ulvenhout is een bouwwerk in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem.
Geschiedenis
De bierbrouwerij werd omstreeks 1750 gebouwd in Ulvenhout. De laatste eigenaar, Henri Nooren (1875-1967), sloot in 1925 de brouwerij, wat in die tijd met vele kleine brouwerijen gebeurde.
Enkele jaren bleef het gebouw leeg staan, maar werd in 1938 door het Nederlands Openluchtmuseum aangekocht. In 1940 werd het gebouw gesloopt en in 1942-1943 herbouwd op het museumterrein in Arnhem. De bierketel was afkomstig uit Ulvenhout, de verdere inventaris kwam van Bierbrouwerij de Valk uit Sint Oedenrode.
In 2007 werd een moderne aanbouw aan de oude brouwerij toegevoegd. Sinds 20 december van dat jaar wordt er door het museum een eigen soort bier gebrouwen, genaamd: 't Goeye Goet. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Bierbrouwerij_de_Roskam)

Overigens is die moderne nieuwbouw -wat mij betreft- foeilelijk.

Bierbrouwerij De Roskam in Ulvenhout
Gegevens brouwerij
Land Nederland
Provincie Noord Brabant
Actieve brouwerij Nee (93 jaar geleden gestopt)
Opgericht in Onbekend
Gestopt in1925
Biermerken van Bierbrouwerij De Roskam in Ulvenhout
Geen biermerk bekend van Bierbrouwerij De Roskam in Ulvenhout.
Achtergrond informatie
Brouwersfamilie
Rond 1900 had elk dorp wel minimaal één brouwerij. De brouwer hoorde ook vaak tot de notabelen van het dorp. Henri Nooren, brouwer van De Roskam, stamde uit een echte brouwersfamilie. Al in 1791 brouwde Adriaan Nooren in Princenhage aan de Liesboslaan en kreeg van hem de naam De Koe. Vier generaties later (in 1889) kocht Nicolaas Nooren, broer van de Princenhaagse brouwer Jacobus De Roskam in Ulvenhout. Toen hij acht jaar later stierf, volgde broer Henri hem op en brouwde bovengistend donker bier.
...
Doodsteek
Dat de Brabantse brouwerijen in ras tempo verdwenen, had in eerste instantie te maken met de veranderende smaak van de consument. Die gaf steeds meer de voorkeur aan pils boven donker bier. De traditionele brouwerijen waren niet ingericht op het brouwen van ondergistend pils. Toen tijdens de eerste wereldoorlog de aanvoer van mout en graan stopte, sloten nog meer brouwerijen de deuren. Het afgekondigde bierbesluit van 1926 betekende voor de meeste nog overgebleven brouwerijen de doodsteek. Er werden hogere eisen gesteld aan kwaliteit en bereidingswijze van het bier. De brouwers moesten daartoe flink investeren en voor de meeste was dat onmogelijk. Een dochter "Wij waren thuis met drie meisjes. Omdat er geen zonen waren om het bedrijf op termijn over te nemen, heeft mijn vader niet geïnvesteerd en is hij gestopt met het brouwen. Mijn vader heeft nog heel wat jaren bier van De Koe afgenomen en gebotteld, zelfs nadat het brouwhuis werd afgebroken. Daarom is bij de sloop ook één van de bierkelders bewaard gebleven beugelflessen te bewaard." Het is in Ulvenhout het enige dat herinnert aan de tijd toen haar opa Henri Nooren bier brouwde.
Stoppen en doorgaan
In 1922 stopte brouwer Henri Nooren van Brouwerij de Roskam uit het Brabantse Ulvenhout met zijn brouwerij. Kleine bierbrouwers kregen zware klappen te verduren tijdens de eerste wereldoorlog toen de aanvoer van graan en brandstof. Ook was het heldere Beierse bier (pils) sterk in opkomst en ook schroefde het Bierbesluit van 1926 de kwaliteitseisen op. Deze 3 ontwikkelingen deden veel brouwerijen de das om. Brouwerij de Roskam staat vanaf de jaren 50 van de vorige eeuw in het Openluchtmuseum waar vanaf de winter van 2008 weer eindelijk echt bier gebrouwen. Arnhems bier welteverstaan!
De geschiedenis van De Roskam is representatief voor de ontwikkeling van brouwerijen in Brabant en Limburg. Daarom kocht het Nederlands Openluchtmuseum het gebouw en de bierketel. Het gebouw werd in 1940 steen voor steen afgebroken en weer opgebouwd in Arnhem.
(https://www.biernet.nl/bier/brouwerijen/nederland/noord-brabant/ulvenhout/roskam-de)

Leuk weetje±

Adriaan van Campen destijds berucht als; "De schrik van de Baronie"heeft in 1773 gepoogd de eigenaar van De Roskam af te persen door te dreigen zijn boerderij in brand te steken. Hij is in zijn opzet niet geslaagd. Adriaan is in 1787 in Breda in het openbaar onthoofd, na eerst gruwelijk te zijn gemarteld. Hij was de laatste inwoner van Nederland die met het zwaard om het leven werd gebracht. (https://www.biernet.nl/bier/brouwerijen/nederland/noord-brabant/ulvenhout/roskam-de)

Brouwerij De Roskam
Brouwerij De Roskam illustreert fraai de ontwikkelingsgang van veel Brabantse brouwerijen op lokaal niveau. Als zovele andere plaatselijke brouwerijtjes, is ook De Roskam uiteindelijk afgebroken. Maar het bijzondere is dat hij niet is verdwenen! Sterker nog: er wordt zelfs weer gebrouwen bij De Roskam, al is dat niet meer in Brabant.
De oude brouwerij is namelijk in 1940 overgebracht naar het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. In 2007 is daar een hypermodern brouwhuis aan de oude brouwerij gebouwd, waar men nu 21e-eeuws bier brouwt.
Dat had Nicolaas Nooren niet kunnen vermoeden, toen hij in 1889 de achttiende-eeuwse brouwerij De Roskam in Ulvenhout kocht. Vermoedelijk rond 1700 in bedrijf genomen, was de brouwerij eerst in handen van de familie Bastiaansen en daarna van de familie Karstens. Nooren zelf kwam ook uit een echte brouwersfamilie. Zijn betovergrootvader Adriaan Nooren brouwde al in 1791 in De Koe aan de Liesboslaan te Princenhage. Nicolaas stierf in 1907 en zijn broer Henri nam het bedrijf over.
In De Roskam werd het traditionele, bovengistend donker bier gebrouwen. Rond 1900 waren er meer dan 200 van dit soort brouwerijtjes in Noord-Brabant. In 1930 waren er daar nog maar 23 van over. De Roskam hoorde daar niet bij. Henri Nooren was met brouwen gestopt in 1925. Dat had alles te maken met het Bierbesluit van 1926, dat veel strengere eisen stelde aan onder andere de hygiëne in de brouwerij. Veel kleine brouwers konden de benodigde investeringen niet opbrengen en sloten de poort.
Maar het Bierbesluit was hoogstens de laatste druppel. Veel belangrijker nog was de veranderende smaak van de consument, die de voorkeur gaf aan pils boven donker bier. De traditionele brouwerijen waren niet ingericht op het brouwen van ondergistend pils en een omschakeling was bedrijfseconomisch vaak niet haalbaar.
Zo ook bij De Roskam: dochter Cor Elst-Nooren legde dat in 2008 in BN/De Stem uit: "Wij waren thuis met drie meisjes. Omdat er geen zonen waren om het bedrijf op termijn over te nemen, heeft mijn vader niet geïnvesteerd en is hij gestopt met het brouwen."
Brouwerij De Koe investeerde wel en bleef brouwen. Cor weer:  "Mijn vader heeft nog heel wat jaren bier van De Koe afgenomen en gebotteld. Zelfs nadat het brouwhuis was afgebroken, is hij daar mee doorgegaan. In één van de bierkelders werden de beugelflessen bewaard." 
Omdat de geschiedenis van De Roskam zo representatief is voor de ontwikkeling van brouwerijen in Brabant en Limburg kocht het Nederlands Openluchtmuseum het gebouw en de bierketel. Het gebouw werd in 1940 steen voor steen afgebroken en later weer opgebouwd in Arnhem.
(https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/brouwerij-de-roskam)

Vrijdag 1 juni [2018] vond de eerste Bierista rondleiding door de brouwerij van het Nederlands Openluchtmuseum plaats. Als Bierista profiteer je van een heleboel toffe voordelen. Zo ook gratis bezoekjes aan bijzondere brouwerijen in Nederland. Dit keer de ambachtelijke bierbrouwerij van het Openluchtmuseum in Arnhem. 
Traditie en vakmanschap
Wie wel eens in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is geweest, weet dat er hier verschillende ambachtelijke vakmanschappen trots in ere worden gehouden. Dit geldt ook voor bierbrouwen. Achterop het terrein vind je naast een heuse eigen hoptuin, het oude brouwhuis en de nieuwe brouwerij. Met gevoel voor traditie en vakmanschap brouwt men hier in moderne ketels zeer smaakvol bier. Natuurlijk wordt er naast aangeleverde hoppen ook gebrouwen met de eigen (Magnum) hop uit de tuin naast de brouwerij.
...
Het oude brouwhuis 
Sinds de jaren 50 staat brouwerij De Roskam uit Ulvenhout in Noord-Brabant in het Nederlands Openluchtmuseum. De laatste bierbrouwer, Henri Nooren, brouwde er tot in de jaren twintig van de vorige eeuw vooral bovengistend bruin bier. Het gebouw werd steen voor steen afgebroken en daarna weer opgebouwd op het terrein in Arnhem. Omdat de geschiedenis van brouwerij De Roskam representatief is voor de ontwikkeling van brouwerijen in Brabant en Limburg heeft het Openluchtmuseum het gebouw en de bierketel destijds gekocht. 
Rond 1920 stagneerde de aanvoer van graan en brandstof door de Eerste Wereldoorlog. Kleine bierbrouwers kregen in die tijd zware klappen te verduren. In 1922 sloot brouwerij De Roskam haar deuren. Net zoals vele andere kleine brouwerijen, waaronder ook de Arnhemse bierbrouwerij De Kroon, konden zij het hoofd niet boven water houden. In 1940 werd brouwerij De Roskam weer opgebouwd in het Openluchtmuseum en was de historische brouwerij met brouwketel te bekijken. 
De nieuwe brouwerij
Na een halve eeuw puur als attractie te hebben gefunctioneerd, is de brouwerij nu al weer ruim 10 jaar in bedrijf. Sinds 2007 wordt er weer bier gebrouwen in de museumbrouwerij. De eerste bieren die de ketels verlieten waren ’t Goeye Goet Witbier en de eigen Pilsener. Deze bieren werden gebrouwen door (toentertijd) Nederlands Amateurkampioen Bierbrouwen Rob Meijer. 
Tegenwoordig bestaat het assortiment van deze brouwerij uit een heel aantal meer bieren en zijn de recepten gemoderniseerd. En dan hebben we het meer over de smaken en ingrediënten dan de manier van brouwen. Ambacht en traditie staat hier natuurlijk hoog in het vaandel. Maar het bovengistende Witbier van de brouwerij bevat tegenwoordig ook vlierbloesem. En ook de andere core bieren: Dubbel, Tripel en Pilsener zijn mooi op smaak.
Leven in de brouwerij
Er wordt ook geëxperimenteerd met vernieuwende smaken. Zo krijgen de Bierista’s een Barley Wine van het vat te proeven. Dit bier is vanaf 13 juli 2018 verkrijgbaar en is ter ere van een jubileum gebrouwen. Ook werd er voor het 10-jarig jubileum van de brouwerij eerder een jubileumbier gebrouwen. Er is dus volop leven in de brouwerij in Arnhem!
De rondleiding door het oude brouwhuis en de nieuwe brouwerij eindigt in het mooie proeflokaal, aangekleed met bierinfo op de wanden en video’s op de achtergrond. Hier worden de bieren van de brouwerij geproefd door de Bierista’s. Fijne reacties en feedback voor de brouwers en een belevenis voor de Bierista’s. (http://www.bierista.nl/biernieuws/actueel/rondleiding-openluchtmuseum-bieristas/)

Bierbrouwerij de Roskam
De bierbrouwerij werd omstreeks 1750 gebouwd in Ulvenhout. De laatste eigenaar, Henri Nooren , sloot in 1925 de brouwerij, wat in die tijd met vele kleine brouwerijen gebeurde.
Enkele jaren bleef het gebouw leeg staan, maar werd in 1938 door het Nederlands Openluchtmuseum aangekocht. In 1940 werd het gebouw gesloopt en in 1942-1943 herbouwd op het museumterrein in Arnhem. De bierketel was afkomstig uit Ulvenhout, de verdere inventaris kwam van Bierbrouwerij de Valk uit Sint Oedenrode. (https://www.routeyou.com/nl-nl/location/view/48087659/bierbrouwerij-de-roskam)

Bierbrouwerij uit Ulvenhout met moderne aanbouw, circa 1750
In De Roskam brouwde bierbrouwer Henri Nooren tot in de jaren twintig van de twintigste eeuw vooral bovengistend bruin bier. Brouwers combineerden hun beroep vaak met een ander beroep, zoals boer of herbergier. Deze brouwerij hoorde bij de pleisterplaats 'De Roskam'. De brouwer was dus tegelijkertijd herbergier. Net als vele andere dorpsbrouwerijen raakte De Roskam in de jaren na de Eerste Wereldoorlog in verval. Moordende concurrentie door schaalvergroting en een toenemende voorkeur voor ondergistende pils deden de brouwerijen de das om. Nu wordt in de aanbouw van het brouwhuis opnieuw bier gebrouwen. De brouwerij is in 1940 afgebroken en in 1941-1942 in het museum herbouwd. In 1995 is rechtsachter de brouwerij een expositieruimte aangebouwd. (https://www.openluchtmuseum.nl/collectie/object/198135)

Bierbrouwerij Nederlands Openluchtmuseum
Provincie: Gelderland
Opgericht: 2007 
KvK-nummer: 41050671
Brouwerijtype: Brouwerij
...
Vestiging Bierbrouwerij Nederlands Openluchtmuseum
Bezoekadres 
Schelmseweg 89 
6816 SJ Arnhem
Proeflokaal: Nee 
Rondleidingen: Nee 
Aangesloten bij [CRAFT]
Geschiedenis
Bron: www.openluchtmuseum.nl
Datum: donderdag 20 december 2007
Openluchtmuseum brouwt zijn eigen bier
Witbier en pilsener van 't Goeye Goet 20 december feestelijk ingewijd
Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem brouwt sinds deze maand zijn eigen bier. Op 20 december werd tijdens een feestelijke bierproeverij het eerste vat officieel aangeslagen door directeur Jan Vaessen. Daarmee ging een lang gekoesterde wens in vervulling. Het Arnhemse museumbier wordt gebrouwen in de voormalige Brabantse bierbrouwerij De Roskam uit Ulvenhout die al meer dan een halve eeuw geleden werd overgeplaatst naar het Openluchtmuseum. De brouwerij was in het museumpark nog niet eerder in bedrijf. Zware klappen In 1922 stopte brouwer Henri Nooren van brouwerij De Roskam uit het Brabantse Ulvenhout met zijn bedrijf. In diezelfde tijd sloot ook de Arnhemse bierbrouwerij De Kroon' haar deuren. Kleine bierbrouwers kregen zware klappen te verduren toen de aanvoer van graan en brandstof in de eerste wereldoorlog stagneerde. Arnhems bier Bovendien was het heldere Beierse bier (pils) sterk in opkomst en ook schroefde het Bierbesluit van 1926 de kwaliteitseisen belangrijk op. Deze ontwikkelingen deden veel brouwerijen de das om. In Brouwerij De Roskam wordt na meer dan een halve eeuw in het Openluchtmuseum vanaf deze winter weer eindelijk echt bier gebrouwen. Arnhems bier welteverstaan. Leven in de brouwerij Naast de historische brouwerij met originele bierketel, is in de afgelopen maanden een kleinschalige maar professionele bierbrouwerij ingericht. Niemand minder dan de Nederlands amateurkampioen bierbrouwen Rob Meijer (foto boven, met zijn glas) bereidt daar het smakelijke 'museale' gerstenat op eigentijdse wijze.  (https://www.nederlandsebiercultuur.nl/databank/brouwerij?brouwerij_id=1085&task=display&controller=brewery&view=brewery&option=com_senb&d052a27d559c1506ae629e592d877bfa=1)

De Roskam, afgebroken maar niet verdwenen
18 mrt 2008, 07:23 - De achttiende-eeuwse Ulvenhoutse brouwerij De Roskam is één van de vele brouwerijen die ooit in Brabant stonden.
Redactie 18-03-08, 07:23 Laatste update: 03-04-17, 18:56 
(https://www.bndestem.nl/breda/de-roskam-afgebroken-maar-niet-verdwenen~ad15d6c9/)

Nederlands Openluchtmuseum brouwt eigen bier
ARNHEM - Arnhemse bieren vloeien rijkelijk in het Nederlands Openlucht Museum in Arnhem. Liefhebbers konden afgelopen donderdag happen in de schuimkragen van de diverse bieren van 't Goeye Goet, de in Arnhem op ambachtelijke wijze geproduceerde bieren van het Openluchtmuseum.
Redactie 17-07-09, 12:02 Laatste update: 30-03-17, 05:18 
Die zijn nu voor het eerst te koop buiten het museum in wijnhandel en slijterij Barrique aan de Pauwstraat in Arnhem. Daar werd donderdag in brouwerij De Roskam, die sinds 2007 weer in gebruik is, op gedronken, onder andere door Peter Lambregts van Barrique en bierbrouwer Rob Meijer, die verantwoordelijk is voor het bekroonde 't Goeye Goet Dubbel, een stevig bovengistend bruin bier. (https://www.gelderlander.nl/arnhem/nederlands-openluchtmuseum-brouwt-eigen-bier~accb3848/)

Arnhems bier beste van Gelderland
ARNHEM - In Arnhem wordt het beste bier van Gelderland geschonken. Het stevig bovengistend bruin bier van het Nederlands Openluchtmuseum kwam als beste uit de bus bij de verkiezing van de Gelderse 'Held van de Smaak'. Deze jaarlijkse, door de plaatselijke afdeling van Slow Food Rijnzoet gehouden verkiezing, stond dit keer in het teken van ambachtelijk en streekgebonden bier.
Redactie 02-07-09, 11:31 Laatste update: 30-03-17, 01:56 
(https://www.gelderlander.nl/arnhem/arnhems-bier-beste-van-gelderland~a035a77c2/)

Het Nederlands Openluchtmuseum is een openluchtmuseum in Arnhem en was tot 1991 een rijksmuseum. De gebouwen en voorwerpen bleven echter in eigendom van het Rijk.[4] Het museum geeft een beeld van het leven in Nederland gedurende de laatste eeuwen. Wonen en werken van de Nederlanders worden aan de hand van veelal verplaatste originele gebouwen zoals diverse soorten boerderijen, een aantal molens, een Zeeuwse kerk en een stoomzuivelfabriek in beeld gebracht,... Het openluchtmuseum kwam tot stand mede dankzij de historicus Frederic Adolph Hoefer, die in april 1912 het plan opperde om een openluchtmuseum te bouwen, in navolging van soortgelijke musea die hij in Scandinavië had bezocht. ...Het Brouwhuis uit Ulvenhout heeft sinds 1937 een plek in het Openluchtmuseum. Wat is nog mooier dan vertellen over bierbrouwen? Zélf brouwen! Sinds 2007 stroomt het museumbier rijkelijk en blijkt een groot succes. In de moderne aanbouw wordt het bier gebrouwen op eigentijdse wijze.
Op 13 mei 2014 openen de brouwers het seizoen vanachter hun nieuwe brouwmeubel. In het oude brouwhuis beleef je met vernieuwde presentaties hoe het brouwen er in het jaar 1910 in Brabant aan toe ging. Deze herinrichting is mogelijk gemaakt dankzij de deelnemers van de BankGiro Loterij. U bent van harte uitgenodigd om te komen kijken. En proeven!
Het vrijgekomen stuk grond naast de brouwerij vraagt om de aanplant van een hoppetuin. En geheel in stijl: op een traditionele wijze (vgl. oude brouwerij) en op de moderne wijze (vgl. museumbierbrouwerij). Het Openluchtmuseum plaatst tien rijen 'modern'; rijen van 20 meter lang en met palen van 5 meter. De palen zijn inmiddels gearriveerd, nu nog de 600 meter draad en de hopplanten. Niet zomaar hopplanten maar rassen die we in de brouwerij zouden kunnen gebruiken. Deze zijn besteld in Duitsland (Gaat u deze maand nog naar Beieren? Laat even weten!).
Er komen ook vier rijen 'traditioneel'; met wilgen staken tot een meter of 3 in een wigwamvorm. Tussen de staken wordt een flink gat gegraven, de zogenaamde hoppekuil, waarin een flinke hoeveelheid mest wordt ondergespit. Of dit allemaal dit voorjaar gaat lukken? Ach, het genot zit in het verlangen (www.openluchtmuseum.nl/win-lentebier/).
(http://biervat.blogspot.com/2016/02/t-goey-goet-de-roskam-arnhem.html)

Bierbrouwer Meijer neemt afscheid van Openluchtmuseum
Datum: 05-03-2013
Bierbrouwer Rob Meijer van het Nederlands Openluchtmuseum is op 1 maart met pensioen gegaan. Zijn opvolger is Patrick Leenders. Rob Meijer kwam in 2007 in dienst toen het Nederlands Openluchtmuseum besloot bier te gaan brouwen in de Brabantse bierbrouwerij De Roskam. Deze brouwerij was meer dan een halve eeuw eerder al overgeplaatst van Ulvenhout naar het museumpark te Arnhem. In de museumbrouwerij worden nu acht bieren gebrouwen onder eigen merk ’t GoeyeGoet.
Ambachtelijk brouwen
In 2007 begon Meijer met het ambachtelijk brouwen van pils en witbier van het eigen museummerk ’t GoeyeGoet. Inmiddels bestaat het brouwersteam uit elf gemotiveerde vrijwilligers en is de productie gestegen van 15.000 liter in 2008 naar 32.000 in 2012. Het assortiment van ’t GoeyeGoet is uitgebreid met dubbel, tripel, lentebier, oogstbier, herfstbock en winterbier.  (https://biermagazine.nl/bier/22/52/bierbrouwer_meijer_neemt_afscheid_van_openluchtmuseum.html)

Tja ik kan nog niks vinden over een link tussen de dubbel en de historische brouwerij. Wel interessant om te zien dat de brouwerij al in de jaren veertig is verplaatst, tijdens de tweede wereldoorlog!? Hoe gaat dat in z'n werk? Hebben de Duitsers dat laten gebeuren? Duitsers en bier is natuurlijk een goede combinatie, maar was er niet zoiets als Arbeitseinsatz (dwangarbeid in Duitsland, zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Arbeitseinsatz)? Wie zou dan die brouwerij hebben verplaatst? En hoe? Auto's waren er toen nog niet...Ik ben geïntrigeerd door dit feitje. Misschien toch een keertje het museum bezoeken om dat te vragen...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten