Scorpions lager

Our Gilde Scorpions Lager is a tasty companion for all beer connoisseurs. With its hop aroma, which is noticeable from the very first sip, it tastes full-bodied and yet retains its refreshing character. https://gilde-brauerei.com/en/beers/scorpions-lager-en/

Facts Lager Category 4,8 % vol Alcoholic strength 11,4 °P Wort content https://gilde-brauerei.com/en/beers/scorpions-lager-en/

De band ken ik vooral van de leren pakjes en het gefluit op Wind of Change:

Ze hebben nu ook een bier?

Het bier heb ik gedronken en het smaakt als een degelijke pils. Biergeur, mondgevoel iets gelaagder dan water en smaakt naar bier. Al met al een smaakvol pils, met hierbij een summiere beschrijving. 

SCORPIONS x GILDE – das rockigste Bier Hannovers ist da! Unser Gilde Scorpions Lager ist ein schmackhafter Begleiter für alle Bier- genießer. Mit seinem Hopfenaroma, das sich bereits ab dem ersten Schluck bemerkbar macht, schmeckt es voll- mundig und behält dennoch seinen erfrischenden Charakter. Zum 60-jährigen Jubiläum der legendären Scorpions haben wir uns mit der Band zusammengetan, um ein ganz besonderes Bier zu brauen – mit Signature Hopfen, Easy-to-drink-Charakter und exklusivem Dosendesign. Die Scorpions waren nicht nur bei der Gestaltung dabei, sondern haben auch mit unseren Braumeistern an Geschmack und Stil gefeilt. Das Ergebnis ist ein Lager, das genauso unverwechselbar ist wie die Band selbst. https://www.beertasting.com/en/beers/gilde-brauerei-gilde-scorpions

Wablief?? 60 jaar?

The Scorpions was een beatgroep/rock-'n-roll-band uit Manchester in Engeland, die vooral populair en bekend werd in de Benelux en met name in Nederland dankzij de hit Hello Josephine (1965).... De band ontstond in het begin van 1964 en bestond toen uit zanger Peter Lewis, sologitarist Tony Postill, diens neef Rodney op slaggitaar, bassist Tony Briley en drummer Mike Delaney. Hoewel de groep plaatselijk enige bekendheid kreeg en zelfs in de beroemde Cavern Club in Liverpool optrad, zat er in eigen land geen platencontract in. Net als veel andere Britse bands, probeerden The Scorpions hun geluk over de grens. Niet in Duitsland, maar in Nederland, waar op dat moment de concurrentie niet groot was.... De goede verkopen van Hello Josephine rechtvaardigden het uitbrengen van een lp, die de titel Scorpions kreeg en in het najaar van 1965 in de winkels lag. ... In het voorjaar van 2011 werd een nieuw album opgenomen. Het kreeg de titel The End of the Tail. De titel verwees naar het naderende afscheid van het podium. De band bleef nog tot 2014 in het clubcircuit optreden. https://nl.wikipedia.org/wiki/The_Scorpions

Nee, die is het niet.

Scorpions is een Duitse hardrockband uit Hannover.... De band werd opgericht in 1965, een jaar na hun naamgenoot uit Engeland. Het eerste album van Scorpions kwam echter pas uit in 1972. OOR's Pop-encyclopedie[1] noemt als kenmerken 'het uit duizenden herkenbare stemgeluid van Klaus Meine en het spetterende gitaarwerk ... De band werd internationaal bekend in 1984 met het album Love at First Sting. Op dit album stond de bekende single Still Loving You. Met het nummer Wind of change haalde de band in 1991 een nummer 1-hit in Nederland. Wind of Change werd geschreven over de veranderingen in Oost-Europa in die tijd. Scorpions was na Uriah Heep een van de eerste westerse bands die in de voormalige Sovjet-Unie mocht optreden. Op 21 juli 1990 was Scorpions samen met veel andere bands bij de voorstelling The Wall van Roger Waters in Berlijn. In 2010 besloten ze om hun laatste album op te nemen met de naam Sting in the Tail. Daarna volgde een drie jaar durende afscheidstournee. In 2013 hebben ze echter hun pensioenplannen afgezegd en besloten ze om door te gaan. 

Het bier wordt gebrouwen bij Gilde brauerei uit Hannover. 

As the oldest company still in existence in Hanover, the Gilde Brauerei has deeply rooted links to the city and people of the region. Brewer and local hero Cord Broyhan developed his top-fermented beer in 1526, which led to Hanover experiencing an economic boom. Today, the liquid gold is an indispensable part of regional events. It is found everywhere, whether in restaurants or people’s fridges at home, and the so-called “Broyhan-Taler” coin is a trademark of the city. https://gilde-brauerei.com/en/history/

1546 In 1546, Hanover’s brewers founded their own guild in the city. ... 1609 In 1609, the brewers’ guild was recognised as an independent legal entity. This meant that it oversaw the official rights and duties of the brewers who belonged to it.... 1868 In 1868, the brewers’ guild developed from a cooperatively organised association into a company. ... 1870 In 1870, the Gilde Brauerei moved to its current site on Hildesheimer Strasse. Over the next five years, it built a neo-Gothic factory building on the site, which was largely destroyed in the Second World War. https://gilde-brauerei.com/en/history/

Dit is altijd zo bijzonder de Duitse brouwerijen in de tweede wereldoorlog. De brouwerijen hebben als symbool een Davidsster, maar in de tweede wereldoorlog werd dat symbool ook voor andere doeleinden gebruikt. 

Het valt op dat veel oude brouwersemblemen en -symbolen bevatten naast de klassieke gereedschappen zoals moutschep, beslagvork en biertuimelaar ook het hexagram (de zespuntige ster), de zogenaamde bier- of brouwster (ster dus, niet een vrouwelijke brouwster), die in de literatuur vaak wordt aangeduid als oudste gilde embleem van brouwers. ... De verklaring is wellicht terug te vinden in het feit dat de hexagram of zespuntige ster vaak als een beschermingssymbool werd beschouwd.  Het hexagram was in de middeleeuwen een teken tegen ongeluk, demonen, wapens en vuur. Het afschermen van demonen was heel belangrijk voor brouwers. Er waren vaak ongelukken met brandwonden tot gevolg of zelfs het afbranden van een brouwerij kwam voor. Een hexagram was een teken dat je moest beschermen tegen brand. Daarom misschien dat sommigen kerken ook een hexagram in glasramen verwerkt hebben. D eironie wil wel dat het hexagram dat ook gekend is als de Davidster als herkenningsteken voor de Joden gebruikte. Veel bescherming heeft het symbool tijdens WO II niet geboden...https://visitlissewege.be/monniken-bier-brouwen-en-het-hexagram/

...oe laat je je buren weten dat je een vat hebt aangeslagen en er bier is? Dat doe je door aan je huis een stok op te hangen. Met daaraan een symbool als teken dat iedereen die wil, er bier kan komen drinken. In sommige plaatsen gebruikten de thuisbrouwers hiervoor een bundel dennentakken of een takkenbezem. In de Zoigl-traditie ontwikkelde zich de traditie van de kenmerkende ster. ... Wat moeten Duitse brouwers met die Davidster? Vooropgesteld: ze zijn niet de enige brouwers die de zespuntige ster gebruiken als embleem voor hun ambacht. Ook in de Lage Landen wordt hij zo gebruikt. Als je het wapen van brouwerij Duvel Moortgat eens goed bekijkt, weet je wat ik bedoel. ... Ook de Zoigl-ster verdient het om eens nader en onbevooroordeeld te bekijken. Wie dat doet, ontdekt dat de stervorm bestaat uit twee elkaar overlappende driehoeken. De ene driehoek verwijst naar de drie elementen die nodig zijn zodat er bier kan ontstaan: vuur, water en lucht. In de andere driehoek vind je verwijzingen terug naar de drie hoofdingrediënten waarmee brouwers bier maken: water, mout en hop. Je begrijpt dat deze symboliek stamt uit een tijd ver voor dat mensen wisten dat ook gist nodig is bij het brouwen. Men associeerde het wonder van de vergisting met het element lucht. Wat natuurlijk niet verwonderlijk is, aangezien ieder bier lange tijd werd vergist met gistorganismen die van nature voorkwamen in de lucht in en om de brouwerij.... De Zoiglstern verwijst naar de drie elementen en de drie hoofdingrediënten die sinds mensenheugenis een rol spelen voor het brouwen van bier. ... De ‘brouwster’ is een symbool uit de alchemie dat al in de vroege Middeleeuwen in gebruik was. Mensen pasten het toe om ongunstige invloeden af te wenden, bijvoorbeeld bij de versiering van hun huis. Vergelijkbaar dus met een symbool als het ‘boze oog’ in Griekenland en Turkije. In het bijzonder namen Middeleeuwers hun toevlucht tot de ster om de dreiging van de ‘vuurdemon’ buiten de deur te houden. Zijn oorsprong vindt de zespuntige ster als een van de centrale symbolen in de tantra. De eerste sporen ervan dateren uit de 8e eeuw voor het begin van onze jaartelling. Vanaf de 15e eeuw komt het gebruik op door de brouwersgilden: zo ontwikkelde zich het begrip ‘brouwersster’. ... Ook in het Jodendom is de zespuntige ster al eeuwenlang in gebruik. Historici kwamen hem voor het eerst tegen in Joodse teksten uit de 14e eeuw. In de daarop volgende eeuw begonnen Joodse uitgevers het symbool te gebruiken. De Joodse gemeente in Praag beeldde een Davidster af op een banier dat werd gemaakt voor feestelijke plechtigheden die plaatsvonden in die stad in het jaar 1490. https://www.bierschrijver.nl/2021/10/06/ontdek-het-unieke-bier-van-de-zoigl-traditie/

De zespuntige ster op het oud etiket is een symbool van de alchemisten ; men noemt ze ook de brouwersster. Ze bevat vier elementen, gesymboliseerd door driehoeken in de cyclus van het bier. Het vuur staat symbool voor de brouwketel, de aarde voor de granen, de lucht voor de gisten en dan is er nog het water.  https://www.cantillon.be/vigneronne-nl?lang=fr

Maar goed, ik dwaal af. Dit is geen symboliekblog, maar een bierblog. Op de foto (https://gilde-brauerei.com/wp-content/uploads/2024/08/gilde-historie-1888-768x432.webp) bij 1870 van de Gilde brouwerij staat een foto met een groot vat met een brouwersster, vandaar.

In 1925 werd Lindener Aktien Brauerei (LAB) eigendom van de Gilde Brauerei. De bedrijven fuseerden in 1968 tot Lindener Gilde-Bräu AG en in 1985 kocht Gilde Brauerei een meerderheid in Hofbrauhaus Wolters AG en in 1990 nam Gilde Brauerei de Hasseröder Brauerei in Wernigerode over. In 2003 nam Interbrew (later Inbev) de Gildegroep over, maar deze verkocht het in 2016 (zie https://gilde-brauerei.com/en/history/).

1996 In 1996, the Gilde Brauerei celebrated its 450th birthday and that of its trademark, the Broyhan-Taler coin. This makes it the oldest company still in existence in Hanover. ... 2016 In 2016, the Gilde Brauerei became a newly founded German limited liability company (GmbH) in the hands of two private entrepreneurs. The reason for this was the sale of the brewery by the Inbev-Gruppe (formerly Interbrew) to a medium-sized brewery group that already includes the Frankfurter Brauhaus (Frankfurt/Oder), the Feldschlösschen Brauerei (Dresden) and the French brewery Brasserie Champigneulles. ... 2022 In 2022, Gilde opened a small brewery with adjacent restaurant in the American city of Charlotte. Supplies for retailers and other catering establishments are provided from Germany. https://gilde-brauerei.com/en/history/. Dat is nog eens een internationaal bedrijf!

Ze hebben sinds 2025 ook een restaurant aan de Hildesheimer Strasse, gezien op https://gilde-brauerei.com/en/brewery-restaurant/. 

Op https://gilde-brauerei.com/en/the-brewing-process/ wordt het brouwproces uitgelegd, maar ook kun je bij de brouwerij een rondleiding krijgen, gezien op https://gilde-brauerei.com/en/brewery-tour/

Ze brouwen een Ratskeller(?), een pils, een 'lager' en een radler, zie https://gilde-brauerei.com/en/beers/

AC/DC did it, Iron Maiden too - now the rock band Scorpions from Hanover has launched its own beer! Together with the Bavarian Aktienbrauerei Kaufbeuren they have developed a Pale Lager. ... The Pale Lager, which was personally presented by the band at the Hard Rock Café in Hamburg, impresses with its typical golden color, medium hop drive and has a mild yet soft taste. It contains water, barley malt and hops, combined with 4.8% vol. to create a slightly drinkable taste. The hops used are Hallertauer Herkules and Hallertauer Select. The master brewer Bernd Trick personally supervised the development of the beer, which was brewed in accordance with the German Purity Law. ... The Scorpions have opted for a pale, bottom-fermented lager. This type of beer has been around since the 14th century and was developed in Bavaria, as brewing was banned in 1539 due to an increased risk of fire, but at the same time beer was becoming scarce. The beer was now brewed at low temperatures and with bottom-fermenting yeast and then stored. Bottom-fermenting yeast is yeast that works at cold temperatures between 4 and a maximum of 9 degrees, i.e. it brews the beer.... Kaufbeuren stock brewery The Aktienbrauerei Kaufbeuren brewery has been in existence since 1308 and was recognized as the world's best beer in 2018 (Supreme Champion Beer). The brewery has been based in Kaufbeuren since the Middle Ages and is the last brewery that is representative of Kaufbeuren's brewing tradition. It has been owned by the Walch family since 1799. The combination of tradition and modernity, of a delicious beer that is reinterpreted and packaged in modern bottles, is the philosophy of this traditional company. https://www.selection-prestige.de/en/scorpions-beer-0-5l-4-8-vol.html 

??? Dit is een andere brouwerij dan Gilde?

Overigens staat op de website https://www.selection-prestige.de/en/scorpions-beer-0-5l-4-8-vol.html meer bands met bier. Wat te denken van Iron Maiden, Motörhead, Behemoth, Opeth, en Saxon?  Het gaat me te ver om die ook nog eens allemaal na te gaan. Wel bijzonder dat er geen house-DJ's met een eigen bier op de markt komen? 

Fruitbier

Deze week wat fruitige bieren op: Jopen No sleep till Haarlem (4,5%).  Van Moll Lips like sugar (5,5%), Lighttown Brewers Jolie Very cherry (4,5%). Twee hebben helaas een sleeve (daar ben ik mee gestopt om te verzamelen omdat ze zo lastig vouwen) . Enkel die van Jopen heeft een sticker om te verzamelen (helaas passen die niet in de fotoboekjes die ik gebruik om de etiketten in te verzamelen. Laast weer een lading in bad gelegd en het blijft bijzonder dat de Duitse etiketten er zo vanaf gaan, maar de Nederlandse brouwers steeds meer over lijken te gaan op een sticker-etiket of andersoortige lijmlaag.

Ik heb niet echt goed aantekeningen gemaakt dus ik weet dat er 2 rood waren en ik twijfel eigenlijk of ze het niet alle drie waren? 

Het etiket van Jopen is door de bijzondere kleurkeuze met gebrek aan contrast tussen tekst en achtergrond helaas zo goed als onleesbaar.  Er staat iets als Oslo meets Haarlem? Gelukkig is er de website:

Jopen x Sleeping Village Brewing: No Sleep Till Haarlem Fruited Sour Sour, 4,5% - 33cl blik Fruited Sour | 4,5% | 33cl Oslo meets Haarlem. Voor deze zomerse knaller sloegen we de handen ineen met onze vrienden van Sleeping Village. Het resultaat? Een fruited sour die fris, tropisch en verrassend zacht is. Perfect voor lange avonden waarop slapen geen optie is. Smaakomschrijving: Scherp, sappig en super doordrinkbaar. Verwacht frisse zuren met een tropische mix van ananas en limoen, afgerond met een vleugje vanille voor een zachte twist. Dit blondje barst van het fruit, met een lichte body en een dorstlessende finish. Jopen Craft Collisions – 12 Friends. 12 Beers. Twaalf vriendschappen. Twaalf collabs. Elke maand een unieke smaaksensatie uit een samenwerking met een internationale brouwerij. Verwacht lef, creativiteit en ongewoon lekkere craft bieren. (J)Open Up. https://www.jopenbier.nl/product/jopen-x-sleeping-village-brewing-no-sleep-till-haarlem-fruited-sour/

Jopen No sleep till Haarlem (4,5%) is een fruited sour. Het smaakte wat zuur, wat hoort bij een sour. De ananas was goed te proeven. Het paste goed bij het warme weer. 

No Sleep Till Haarlem Jopen Collaboration with Sleeping Village Brewing Sour - Fruited... 4.5% ABV N/A IBU ...Oslo meets Haarlem. For this summery banger, we teamed up with our friends from Sleeping Village. The result? A fruited sour that is fresh, tropical and surprisingly soft. Perfect for long evenings when sleeping is not an option. Sharp, juicy and super drinkable. Expect crisp acidity with a tropical blend of pineapple and lime , rounded out with a hint of vanilla for a soft twist. This blonde is bursting with fruit, with a light body and a thirst-quenching finish. https://untappd.com/b/jopen-no-sleep-till-haarlem/6300031

Jopen is een bekende brouwerij uit Haarlem, maar Sleeping Village ken ik nog niet. De website https://www.sleepingvillagebrewing.com/ is nou ook niet echt heel informatief:

Oslo, Norway -brewer owned and operated- https://www.sleepingvillagebrewing.com/ 

Wel geven ze een overzicht van de bieren die ze brouwen, waaronder: Collective Gardening : Dry Hopped Farmhouse 4,7% abv, Brakkoness : Gose 4,7% abv, PIKNIK : Radler 2,6% abv, Sorrows : Late Harvest Nelson Sauvin India Pale Ale 6,0% abv, Premium Pilsner : Light Lager 4,7% abv en Double Gardening : Imperial Dry Hopped Farmhouse Ale 8,2% abv.

Of wat te denken van:

Ivory Mask : Wheat Blanc 5,6% abv - 440 ml cans / 20L key kegs / 30L key kegs A contemporary Wheat Blanc brewed with Citra and Freestyle Motueka hops and then fermented with a curated blend of Belgian yeast strains. This beer is a collaborative effort with our good friends at Crow Bryggeri in Oslo. https://www.sleepingvillagebrewing.com/   

Sleeping Village Brewing is een brouwerij uit Oslo, Norway. Zij zijn het meest bekend van het bier Collective Gardening maar ook Mirror Pyramid Blue Label komt uit deze brouwerij. Ze brouwen als Micro Brewery dus stijlen als Saison - overig en https://www.beerinabox.nl/brouwerij/23803/sleeping-village-brewing-oslo

De biernaam verwijst duidelijk naar No sleep till Brooklyn (de wijk in New York die is vernoemd naar Breukelen (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Breukelen), zoals Harlem is vernoemd naar Haarlem (zie https://en.wikipedia.org/wiki/Harlem)) van Beastie Boys.

The Beastie Boys were an American hip hop and rap rock group formed in New York City in 1981.[1] They were composed of Adam "Ad-Rock" Horovitz (vocals, guitar), Adam "MCA" Yauch (vocals, bass), and Michael "Mike D" Diamond (vocals, drums). The Beastie Boys were formed out of members of experimental hardcore punk band the Young Aborigines, which was formed in 1979, with Diamond on drums, Jeremy Shatan on bass guitar, John Berry on guitar, and Kate Schellenbach later joining on percussion.[2] When Shatan left New York City in mid-1981, Yauch replaced him on bass and the resulting band was named the Beastie Boys. Berry left shortly thereafter and was replaced by Horovitz. https://en.wikipedia.org/wiki/Beastie_Boys

In 1986 bracht Beastie Boys het eerste album uit: Licensed to Ill werd een groot succes. Met een combinatie van rock en hiphop is hun stijl op dat moment vergelijkbaar met die van Run-D.M.C., dat in dezelfde periode doorbrak. Met de single (You Gotta) Fight for Your Right (to Party!) werden de Beastie Boys bekend. Het volgende album Paul's Boutique in 1989 haalde niet de verkoopcijfers van het eerste, maar was op artistiek vlak een grote sprong voorwaarts. Ze gebruikten veel uiteenlopende samples en waren daarmee voorlopers van de abstracte hiphop van onder andere DJ Shadow (U.N.K.L.E.). Met Check Your Head in 1992 ging Beastie Boys (deels) over naar het het gebruik van live-instrumenten. Het album bevatte een aantal akoestische nummers, naast meer hiphopgerichte songs... In 1994 volgde het album Ill Communication, met daarop de hit Sabotage. In hetzelfde jaar bracht de groep op Grand Royal ook het album Some Old Bullshit uit. Het album was een overzicht van de hardcorepunkperiode van de groep en verzamelde nummers uit 1981 tot 1983. ... Het in 1998 uitgekomen album Hello Nasty bevestigde de reputatie van de groep en leverde opnieuw een wereldhit op met Intergalactic en de bescheidener hit Body Movin'. Hoewel sociaal en politiek engagement vanaf de jaren '90 een belangrijke rol speelde voor de groepsleden, was dit engagement waarschijnlijk het meest uitgesproken op hun album To the 5 Boroughs. ... De Nederlandse hiphopgroep Osdorp Posse coverde in 1993 op hun album Vlijmscherp het Beastie Boys-nummer No Sleep till Brooklyn in een eigen, Nederlandstalige versie: Geen Slaap tot Osdorp. https://nl.wikipedia.org/wiki/Beastie_Boys

"No Sleep till Brooklyn" is een nummer van de Amerikaanse hiphopgroep Beastie Boys. Het nummer werd uitgebracht op hun debuutalbum Licensed to Ill uit 1986. Op 1 maart 1987 werd het nummer uitgebracht als de zesde single van het album.... "No Sleep till Brooklyn" is geschreven door alle groepsleden en Rick Rubin, die het tevens geproduceerd heeft. Het nummer is een parodie op heavy metal en de titel verwijst naar het Motörhead-livealbum No Sleep 'til Hammersmith. Dit wordt versterkt door de videoclip, die een parodie is op glam metal.  https://nl.wikipedia.org/wiki/No_Sleep_till_Brooklyn

Zie https://www.youtube.com/watch?v=07Y0cy-nvAg (of https://www.youtube.com/watch?v=QkIB7YHbvc8) voor het nummer.

De Jolie Very Cherry van Lighthouse Brewing (4,5%) is een echte kriek, al staat op het blikje 'bier 4,5%'? Lighttown Brewers komt - hoe kan het ook anders met zo een naam- uit Eindhoven. Ik dacht dat het nieuw klein brouwerijtje was, die qua stijl had afgekeken bij de grotere broertjes, maar het ligt toch anders:

Lighttown Brewers is de brouwerij achter de biermerken Van Moll, 100 Watt, Jolie en Stadsbrouwerij 013. We zijn gevestigd in het hart van Eindhoven en staan bekend om onze kwaliteit en flexibiliteit. Samen brouwen we jaarlijks heel wat mooie en karaktervolle bieren waarmee we iedere bierdrinker graag verrassen! Elke maand releasen we nieuwe bieren, dus er valt altijd iets nieuws te ontdekken. Je kunt deze proeven in onze eigen cafés of thuis op de bank, want we hebben ook een goed gevulde webshop! Lighttown Brewers heeft de bieren die je zoekt! Naast het brouwen voor onze verschillende merken wordt onze gloednieuwe brouwerij met separator en topnotch flessen- en blikkenafvuller gebruikt voor huurbrouwen, white label en maatwerkopdrachten. Waarbij we veel waarde hechten aan persoonlijk contact met de opdrachtgever en altijd streven naar de hoogste kwaliteit. Zo zorgen we ervoor dat elk project naadloos aansluit bij de wensen van de klant en resulteert in een product waar we samen trots op kunnen zijn! https://lighttownbrewers.com/over-ons/

100 Watt Brewery Delightful Craft Beer No-nonsense bieren uit Eindhoven, die brouwen wij als 100 Watt! Met een breed gamma aan de vetste bieren maken wij bij 100 Watt werk van onze liefde voor speciaalbier. Soms zoeken we het randje op, doen we alles nèt even anders! Of we brouwen juist binnen een stijl om er het beste uit te halen. Eerlijke bieren met hun eigen verhaal, en dat proef je, en dat al bijna 10 jaar lang. Een gedreven team met een bak aan enthousiasme en creativiteit zorgt keer op keer weer voor de vetste speciaal bieren! Wat overigens ook meermaals is bekroond met prijzen. Zo werd de 150 Watt in 2020 zelfs uitgeroepen tot beste bier van Nederland. In 2023 werd Orchestra of Angels uitgeroepen tot beste NEIPA van het land. En de komende jaren zullen er vast en zeker nog meer prijswinnende bieren uit onze ketels komen! Ook het bijbehorende Café 100 Watt is een niet meer weg te denken bierwalhalla in de Eindhovense binnenstad. Met 14 taps, een toffe keuken, rondleidingen, proeverijen en een zonovergoten terras aan de Dommel, is de bierbelevenis hier compleet. Overigens moet je met een wisselend aanbod van gemiddeld 30 bieren wel waken voor keuzestress. Of gewoon nog eens terugkomen… Wij blijven onszelf inzetten voor creativiteit en doen het het liefst net wat anders dan andere brouwerijen. Labeltjes doen wij niet aan, we brouwen gewoon wat lekker is en dat is naar onze mening het belangrijkste. Klik snel verder en genieten maar, van al dat delightful craft beer van 100 Watt! https://lighttownbrewers.com/over-ons/

Ach, en ik maar denken dat dat een bier was van Van Moll, blijkt het een eigen brouwerij te zijn...

VAN MOLL Hoi! Wij zijn Van Moll, opgericht door Erwin van Moll en inmiddels ruim 10 jaar een vaste waarde in de Eindhovense craft beer scene. Sinds 2023 brouwen we ons bier in eigen ketels bij Lighttown Brewers, wat ons meer creatieve vrijheid geeft. Met een krachtige core range, wisselende specials en verrassende barrelbieren voegen we kleur toe aan het drukke bierlandschap. We houden van experimenteren, niet alleen met onze eigen bieren, maar ook in samenwerking met andere makers en brouwerijen. Onze brewpub in Eindhoven, geopend in 2013, is waar het allemaal begon. Hier experimenteerden we volop in onze beginjaren. Tot op de dag van vandaag kun je bij ons terecht voor de meest bijzondere bieren (tap/blik/fles), een gezellige sfeer, lekker eten, spellen en evenementen. Tap take-overs, pubquizzen en bottle shares in samenwerking met de Beer Geeks bijvoorbeeld! Je kan ons natuurlijk ook kennen door Van Moll Fest, het grootste craft beer festival van Nederland. Iedere zomer komen tientallen Nederlandse en internationale brouwerijen naar Eindhoven om hun mooiste bieren te laten proeven. Van Moll Fest is het gezelligste craft beer feestje van het jaar en tevens de plek waar we alle elementen waar we als merk voor staan kunnen samenbrengen! https://lighttownbrewers.com/over-ons/

STADSBROUWERIJ 013 Tilburgs bier met een verhaal! Welkom in de wereld van Stadsbrouwerij 013, waar Tilburgse trots en ambacht samenkomen in een glas. Wij brouwen bieren die je meevoeren naar het gevoel van vroeger, gecombineerd met de moderne smaken van nu. In een tijd waarin speciaalbier razend populair is, kiezen wij bewust voor authenticiteit en eenvoud. Ons doel? Jou het bijzondere in het gewone laten ontdekken! Onze bieren worden met passie en precisie gebrouwen, geïnspireerd door traditionele bierstijlen maar altijd met een unieke Tilburgse twist. We houden de balans tussen herkenbaarheid en vernieuwing. Of je nu van een robuuste stout houdt, een Belgian IPA of een doordrinkbare tripel, onze speciaalbieren vertellen allemaal een eigen verhaal – een verhaal dat diepgeworteld is in de rijke geschiedenis en cultuur van Tilburg. Elk bier dat wij brouwen is een ode aan onze stad – aan haar levendige straten, haar karaktervolle inwoners en haar unieke geschiedenis. Heb je al dorst gekregen? Bij ons ontdek je niet alleen bier, maar ook het verhaal erachter. Stadsbrouwerij 013: Tilburgse bieren met een verhaal! https://lighttownbrewers.com/over-ons/

Jolie Very Cherry een frisse fruitkick en de kers op jouw dag’ Maak kennis met Jolie Very Cherry, Nederlands eerste Superkriek, bomvol sappige kersen. Deze dorstlesser biedt een frisse fruitkick en is de kers op jouw dag. Pluk ’m snel! Jolie Very Cherry is puur, fruitig en een echte allemansvriend. Met maar liefst 30% échte kersen proef je de vertrouwde, volle smaak, gecombineerd met een verrassend frisse twist. Geen kunstmatige zoetstoffen of onnodige toevoegingen—alleen pure ingrediënten voor een eerlijke, duurzame dorstlesser. https://lighttownbrewers.com/over-ons/

Ja, daar heb ik het net over. Deze kriek is niet zoet, maar ook niet zuur zoals de sours. Het rodige bier laat mooi zien hoe breed het bierscala is. op het blik staan nog wat poëtische woorden:

So cherry oh, cherry oh baby Don't you see I'm in love with you? If you don't believe I do Then why don't you try me?

Het is een songtekst van UB40 (zie https://www.youtube.com/watch?v=u57-s5Mt4UY) en ook Seeed (zie https://genius.com/Seeed-cherry-oh-2014-lyrics). Heb ik niet al eerder iets over UB40 overgenomen?

Het derde bier is Lips Like Sugar van Van Moll. Het is een sour van 5,5% in een blikje van 33cl, net zoals de andere twee trouwens.

De Perfect Kiss is zuur, maar zeker niet té zuur. Deze sour ale heeft een royale hoeveelheid aardbeien en een vleugje basilicum. https://lighttownbrewers.com/product/lips-like-sugar/

Ja de ingrediëntendeclaratie is wild! Ingrediënten: water, mout (gerst, tarwe), havervlokken, zwarte en rode bessen, braam, aardbei, bosbes, framboos, thijm, hop en gist. Dat vleugje basilicum zie ik er niet opstaan? Misschien is het een smaakomschrijving? De smaak was inderdaad zoals een fruitschaal. Rood fruit, bosvruchten, aardse tonen, zuurtje, enz, een complex en gelaagd bier. En een geslaagd bier. 

"Lips Like Sugar" is a single by the English rock band Echo & the Bunnymen, which was released in July 1987. It was the second single from their eponymous fifth studio album (1987). Initially dismissed by Ian McCulloch as too commercial, "Lips Like Sugar" became a chart success in the UK, Ireland, and New Zealand. Despite not charting in the US, the song has become one of their most famous songs in America https://en.wikipedia.org/wiki/Lips_Like_Sugar Op https://www.youtube.com/watch?v=9hGcJA8fXvU is de video te zien. 

Echo & the Bunnymen is een Britse newwaveformatie die in 1978 in Liverpool werd opgericht. De originele bezetting bestaat uit Ian McCulloch, Will Sergeant en Les Pattinson, aangevuld met een drummachine waarvan velen aannamen dat dat Echo moest zijn, hoewel de band dat zelf ontkende... Toen de band in 1980 zijn debuutalbum Crocodiles uitbracht, was de drummachine al vervangen door drummer Pete de Freitas. Hun tweede album Heaven Up Here haalde de top tien in het Verenigd Koninkrijk en werd in de new-wave-scene een hit, net als Porcupine uit 1983 en Ocean Rain uit 1984. Met singles als "The Killing Moon" (later gebruikt in de soundtrack voor de film Donnie Darko) , "Silver" en "Bring on the Dancing Horses" hield de band contact met zijn publiek, ook toen ze eind jaren 80 een korte pauze inlasten. In Nederland reikten de singles "Seven Seas" en "Bring on the Dancing Horses" niet verder dan de Tipparade. Hun album Echo & the Bunnymen uit 1987 was een klein Amerikaans succes, het was meteen ook hun enige succes aan de overkant van de oceaan. https://nl.wikipedia.org/wiki/Echo_%26_the_Bunnymen

Ik heb ze een keer gezien op Parkpop in Den Haag. UB40 (of althans een variant ervan) heb ik op Sziget gezien. Dus enkel de Beastie Boys heb ik niet gezien. Gaat ook niet meer gebeuren denk ik. Wat wel gaat gebeuren is dat ik weer eens wat sours ga drinken.

1850 10 YRS

Bij de Mitra zag ik het blikje van brouwerij Kees; een imperial stout collab met Paniomoyhtiö Tuju (12,8%).  Het donkere bier heeft een roodachtig randje. het smaakt lekker, met een opvallende afdronk.Een beetje dropachtig. Het bier met 12,8% voelt wel wat zwaarder dan een pilsje. Met EBC 115 en IBU 65 onderscheidt het zich duidelijk van een standaardpilsje. Dit is speciaalbier! 

In eerste instantie dacht ik bij Paniomoyhtiö Tuju aan een exotisch ingrediënt maar het gaat om een buitenlandse brouwerij. Het gaat om een Finse brouwerij als ik de Google-vertaling van de Finse Wikipedia mag geloven:

Brouwerij Tuju Oy is een kleine brouwerij gevestigd in Lappeenranta , opgericht in 2015. De daadwerkelijke commerciële productie begon in een oude zuivelfabriek in Harapainen, Lappeenranta, in het najaar van 2016. [ 1 ] Tuju brouwt een breed scala aan bieren , waaronder traditionele bieren, maar ook meer experimentele bieren op basis van wilde gist, naast moderne stijlen. [ 2 ] In 2022 bedroeg het productievolume van de brouwerij 100.000 liter.... De brouwerij Tuju Oy werd opgericht door twee bierliefhebbers, Tuomas Mäkiniemi en Jukka Mononen. De brouwerij, vernoemd naar de initialen van de oprichters, had als missie om het brouwen terug te brengen naar de stad en bier handmatig te brouwen met behulp van traditionele technieken. [ 3 ] https://fi.wikipedia.org/wiki/Panimoyhti%C3%B6_Tuju

De 1850 Imperial Stout is een krachtige en gelaagde samenwerking met Panimoyhtiö Tuju, geïnspireerd op de klassieke Export Porter 1750. Een rijke stout vol chocolade, koffie en geroosterde tonen – voor de echte liefhebber... De 1850 Imperial Stout is een krachtige eerbetoon aan een klassieker van Brouwerij KEES. Dit bier hebben we gebrouwen met de Finse brouwerij Panimoyohtiö Tuju. Deze rijke stout, het zwaardere broertje van de Export Porter 1750, biedt diepe smaken van chocolade, koffie en geroosterd mout, met een complexe, warme afdronk. Perfect voor stoutliefhebbers die houden van een stevige en klassieke smaakervaring. https://brouwerijkees.nl/onze-bieren/one-offs/1850-10-years-edition/

Wroclaw

Wroclaw is parel van architectuur. Dat heeft het te danken aan de geschiedenis, die teruggaat tot de 10e eeuw. Of eigenlijk gaat hij nog iets verder. Ooit was het een Romeinse nederzetting, genaamd Budorigum. Rond de 10e eeuw begint het zich te ontwikkelen tot een stad. Het maakt deel uit van achtereenvolgens de Piast-dynastie, de Poolse en Tsjechische hertogdommen, de Habsburgse monarchie, het koninkrijk Pruisen en Duitsland. Pas sinds 1945 is Breslau/Wroclaw onderdeel van Polen. https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

Het kasteel, dat in de 10e eeuw op Ostrów Tumski werd gebouwd, heeft de stad doen ontstaan. De gotische kathedraal van Sint-Jan de Doper, de twee verdiepingen tellende bakstenen collegiale kerk van het Heilig Kruis en de Sint-Bartholomeus en het Aartsbisschoppelijk Museum zijn onbetaalbare monumenten. De plek herbergt het Boek van Henryków uit de 13e tot 14e eeuw op met de eerste zin in het Pools (op de UNESCO-wereldherinneringslijst). Het oude stadsplein, dat de historische renaissance- en maniëristische huurhuizen perfect combineert met naoorlogse reconstructies, is een van de grootste in Europa. Dag en nacht weerklinkt het met muziek en verleidt het met de pracht van de omgeving. In het barokke herenhuis Onder de Gouden Zon is het Pan Tadeusz Museum gevestigd met het manuscript van dit meest beroemde gedicht uit de Romantiek van Adam Mickiewicz. Het laatgotische oude stadhuis is de zetel van het Museum voor Bourgeoise Kunst. Een unieke plek is het Kwartier van de Vier Belijdenissen, waar de Orthodoxe Raad, de Rooms-Katholieke en Evangelisch-Augsburgse kerken en een synagoge aan grenzen. Deze charmante wijk is niet alleen een plaats van religieuze verstandhouding, maar ook een ontmoetingscentrum voor de bewoners. https://www.polen.travel/nl/bezoeken/steden/wroclaw-cultuurstad-met-allure

Wrocław ([ˈvrɔtswaf]ⓘ; Duits: Breslau, Silezisch-Duits: Brassel, Jiddisch: Bresle; Tsjechisch: Vratislav; Latijn: Vratislavia) is een stad in Centraal-Europa in het zuidwesten van Polen, gelegen aan de rivier de Oder. In Wrocław kruisten twee handelsroutes: Via Regia en de Barnsteenroute. De stad behoorde tot de Hanze. Wrocław is de belangrijkste historische stad van Silezië en was de hoofdstad van de Pruisische later Duitse provincie Neder-Silezië. Sinds 1999 is Wrocław de hoofdstad van het Poolse woiwodschap Neder-Silezië. Tevens is het een bisschopsstad. Wrocław telt 673.743 inwoners (31.12.2023), waarmee het de derde stad van Polen is. In 1871 was het als Breslau de derde stad van Duitsland, na Berlijn en Hamburg.... Wrocław ligt centraal als verkeersknooppunt en bovendien in een vruchtbare landbouwstreek in Neder-Silezië, het gebied waar als oudste bij naam bekende volken de Germaanse Silingen en Lugiërs woonden. Na hun westwaartse vertrek werden zij in de 6e eeuw vanuit het oosten opgevolgd door West-Slavische volken. Om de belangrijke handelsnederzetting te beschermen en te controleren werd rond het jaar 800 een burcht aangelegd door het adellijke geslacht van de Přemysliden van wie Vratislav I van Bohemen een belangrijke voorvader was. Gelatiniseerd leefde deze naam al die tijd als Vratislavia voort. In de Middeleeuwen werd de stad in het Duits Preßlau, Breslaw en ten slotte Breslau genoemd. In het Pools bleef de naam Vratislav in Wrocław (een verkorting van Wrocisław)... Tot medio 1945 behoorde Breslau tot Duitsland en was het de hoofdstad van de provincie Neder-Silezië (Niederschlesien). ... Direct na het einde van de Tweede Wereldoorlog onderging Duitslands grootste stad ten oosten van Berlijn een complete metamorfose. Het nazistische Breslau veranderde in het communistische Wrocław, de hoofdstad van de nieuwe Poolse woiwodschap (provincie) Neder-Silezië (Dolny Śląsk). ... Ter ere van de actiegroep Oranje Alternatief zijn in Wrocław sinds 2001 kabouterbeelden geplaatst. Het aantal is opgelopen tot ruim zeshonderd. behouden. https://nl.wikipedia.org/wiki/Wroc%C5%82aw

Op https://www.polen.travel/nl/city-breaks/wroclaw-de-stad-van-kabouters zijn een aantal verhalen te vinden over de oorsprong van de kabouters in de stad.

Het marktplein is een waar paradijs voor fijnproevers en liefhebbers van het nachtleven, met talloze bars, cafés, restaurants en clubs. Het is ook een plek vol geschiedenis, met het gotische oude stadhuis dat het plein domineert. Dit is de perfecte plek om je zoektocht naar de 300 kabouters te beginnen, omdat je hier de meeste vindt. Er is zelfs een ingang naar hun ondergrondse wereld. Rondom het marktplein bevinden zich een reeks van 60 kleurrijke historische woonhuizen. Ooit was dit de plek waar de rijke inwoners van de stad woonden en zij hun pracht en praal lieten zien. En eerlijk is eerlijk, zij hadden smaak. https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

Wroclaw, ook wel 'de stad der bruggen' genoemd. Het is de grootste stad in het westen van Polen en is iets minder bekend bij het grote publiek. Je zal hier dan ook niet overrompeld worden met toeristen.... In het hart van de stad vind je het oude, middeleeuwse marktpleintje. Het pittoreske, kleurrijke stadsplein werd in 1241 aangelegd en is een van de grootste pleinen van zijn soort in Europa. Het zal je verbazen dat dit plein niet de oorspronkelijke versie is, maar wel een heel getrouwe replica. ... Het gotische oude stadhuis is een herkenningspunt van de stad. Het werd gebouwd tussen de 13e en 16e eeuw en herbergt nu een kunstmuseum. Natuurlijk is dit niet het enige mooie gebouw op het marktplein, dus neem vooral even de tijd om hier wat rond te kijken. Je kan dat natuurlijk het beste vanop een gezellig terrasje met een kopje koffie in de hand. Er zijn hier namelijk genoeg plekjes om te eten en te drinken als je even wil uitrusten. https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Zo zitten er veel brouwerijen.

De Sint-Elisabethkerk is een van de oudste kerken in Wrocław en een van de meest iconische gotische monumenten van de stad. Er staat al sinds de 12e eeuw een kerk op deze plek, maar het huidige bouwwerk dateert uit de 14e en 15e eeuw. Als je de energie hebt en niet aan hoogtevrees lijdt, beklim dan zeker eens de 91 meter hoge toren. Je wordt hier beloond met een prachtig uitzicht over de stad. Het is de inspanning – en de kleine toegangsprijs - meer dan waard! https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Je zal er tijdens je reis door Wroclaw ongetwijfeld een keer voorbij lopen: een grote, turkoois stalen brug die de gebieden Ostrów Tumski en Wyspa Piaskowa verbindt. Tot aan 1945 heette de Tumski brug de Dombrücke en staat de brug tegenwoordig ook wel bekend als de 'Lovers Bridge'. Zowel inwoners als toeristen hangen slotjes met de initialen van hun geliefde aan de steunpalen van de brug. https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Het Racławice Panorama is dé trots van de stad. Het is als het ware een 360-graden-schilderij dat de Poolse onafhankelijkheidsstrijd van 1794 uitbeeldt. Het 140 meter lange canvas toont de overwinning van de legendarische generaal Tadeusz Kościuszko op de Russische strijdkrachten bij Racławice, die iets meer dan negen maanden in beslag nam. Je vindt hier ook nog kaarten en video's die je helpen om context te geven aan het kunstwerk. https://www.reisroutes.nl/blog/polen/bezienswaardigheden-wroclaw/

Kunstenaar Jan Styka bedacht om van deze veldslag een kunstwerk te maken. Dat deed hij ter ere van de Algemene Nationale Tentoonstelling van 1894. Om historische gebeurtenissen zo getrouw mogelijk weer te geven, overlegden de kunstenaars met historici en militaire specialisten. Negen maanden werkten ze aan het stuk. Het schilderij toont de figuren van de Poolse leider Tadeusz Kościuszko, de Poolse held Bartosz Głowacki, vechtscènes, landschappen, lucht en elementen uit het dagelijks leven.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het schilderij overgebracht van Lviv, dat nu Oekraïens was, naar Wroclaw. Het publiek kreeg het echter niet meer te zien, want het mocht van de Russische machthebbers niet meer vertoond worden. Polen die tegen Rusland in opstand komen, dat was not done. Pas sinds 1985 is het museum weer open.

Naast het schilderij kun je in het museum ook een miniatuur van het slagveld zien. Daarnaast zijn er  miniaturen van soldaten en wapens uit die tijd. Oh, ben je op zoek naar alle kabouters in de stad? Hier vind je er ook een.

Adres: Jana Ewangelisty Purkyniego 11

https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

De Centennial Hall,  van gewapend beton staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst. De 28 meter lange koepel wordt bekroond met een lantaarn van staal en glas. Voor de zaal staat de fontein - de grootste van Polen en een van de grootste van Europa - die water uit 300 punten straalt, vanaf drie punten "giert" en vanaf maar liefst 800 plaatsen wordt verlicht. https://www.polen.travel/nl/bezoeken/steden/wroclaw-cultuurstad-met-allure

Op het eerste oog is de Centennial Hall nou niet direct het mooiste gebouw van de stad. Grauw, een beetje lomp, niet bepaald sexy. En toch, dit sport- en cultuurpaleis heeft iets. In 1913, tijdens de bouw, moet dit een wonderbaarlijk staaltje techniek zijn geweest. Bovendien was de geribbelde koepel op dat moment de grootste ter wereld. Tegenwoordig is het zonder twijfel nog altijd de indrukwekkendste evenementenhal van de stad. Door de jaren heen zijn hier talloze evenementen gehouden, van exposities tot het Europees kampioenschap basketbal en volleybal. Tegenwoordig is de hal niet alleen een beurslocatie, maar wordt deze ook gebruikt voor het organiseren van grote evenementen, waaronder opera’s en sportkampioenschappen. Het is zeker een bezoek waard om de rijke geschiedenis en unieke architectuur van Wroclaw te ervaren. Het gebouw staat op de Unesco Werelderfgoedlijst. Adres: Wystawowa 1 https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

De stad beschikt ook over een van de oudste stadhuizen van Polen, met de oudste astronomische klok van het land. Bovendien is deze stad de thuisbasis van Piwnica Świdnicka, het oudste restaurant van Europa, waar persoonlijkheden als Słowacki, Chopin en Goethe te gast waren. Deze stad heeft ook een plaats in het Guinness Book of Records. Ooit speelden hier meer dan 6.000 gitaristen tegelijkertijd “Hey Joe” van Jimi Hendrix, een historisch moment. https://oosteuropavakanties.nl/wroclaw-polen-bezienswaardigheden/

Opvallende personen uit Breslau:

Fritz Haber (1868-1934), Duits chemicus (uitvinder Zyklon B en mosterdgas) en Nobelprijswinnaar (1918) , Max Born (1882-1970), Duits-Brits wis-, natuurkundige en Nobelprijswinnaar (1954), Manfred von Richthofen (1892-1918), succesvolle jachtvlieger van de Duitse luchtmacht in de Eerste Wereldoorlog. De kleur van zijn toestel gaf hem de bijnaam 'Der Rote Baron' https://nl.wikipedia.org/wiki/Wroc%C5%82aw

Dat rood paste ook goed bij de Sovjets die na de tweede wereldoorlog Polen bezette. Na de val van de muur is Polen heel wat verbeterd. Zou hetzelfde bij Oekraïne reden zijn dat het daar -om het eufemistisch te zeggen- nu zo rommelt?

Max Born (Breslau, 11 december 1882 – Göttingen, 5 januari 1970) was een Duitse Joodse, later, vanaf 1933 Britse wis- en natuurkundige. In 1954 ontving hij de Nobelprijs voor natuurkunde voor zijn waarschijnlijkheidsinterpretatie van de schrödingervergelijking.... Max Born werd geboren in Breslau, destijds de hoofdstad van de Pruisische provincie Silezië (het tegenwoordige Wrocław). Hij was de oudste zoon van Gustav Born (1850-1900), hoogleraar anatomie en amateur-botanicus, en Margarethe Kauffmann (1856-1886). ...Van 1921 tot 1933 was Born hoogleraar in Göttingen, waar hij de leerstoel overnam van Peter Debye. Hier ontwikkelde hij onder andere met Wolfgang Pauli, Werner Heisenberg, Pascual Jordan en Friedrich Hund de formalisering van de moderne kwantummechanica. Later werd aangetoond dat dit formalisme equivalent is aan Schrödingers golfmechanica, een onafhankelijk ontwikkelde manier van noteren. Na de machtsovername van de nationaalsocialisten werd Born in 1933 vanwege zijn Joodse afkomst en zijn pacifistische instelling op grond van een ambtsbericht van de regering Hitler gedwongen op non-actief gezet. Net als zo veel Duitse wetenschappers ontvluchtte Born met zijn gezin Duitsland en emigreerde naar Engeland. ... Born is bekend om zijn werk op het gebied van de kristalstructuur – met name trillingen van atomen in kristalroosters – en van de optica, maar – aangespoord door de bevindingen van de Deense fysicus Niels Bohr – vooral op dat van de kwantumtheorie, de relativiteitstheorie, atoom- en elektronentheorie. In 1921 bood hij de eerste wiskundige formulering aan van de eerste wet van de thermodynamica. Gedurende de jaren 1925-26 publiceerde hij, met zijn studenten Heisenberg en Jordan, hun onderzoekingen naar de grondbeginselen van de kwantummechanica (matrixmechanica, waarvoor Heisenberg in 1932 de Nobelprijs kreeg) en kort daarna, zijn eigen studies naar de statistische interpretatie van de kwantummechanica. https://nl.wikipedia.org/wiki/Max_Born 

Poznan

Poznań ([ˈpɔznaɲ]? uitspraakⓘ; Duits: Posen) is een stad in het westen van Polen. De stad ligt aan de rivier de Warta en telt 538.863 inwoners (2017), waarmee het de vijfde meest bevolkte stad van het land is. In de wijde agglomeratie wonen ook nog eens een miljoen mensen. Poznań is de hoofdstad van het woiwodschap Groot-Polen en de voornaamste stad van de gelijknamige historische regio. Poznań is een van de oudste steden van Polen. In de 10e en 11e eeuw was het ook een van de belangrijkste centra van de net opgerichte Poolse staat. De eerste Poolse koningen werden ook begraven in de kathedraal van Poznań, die de oudste van Polen is. Het was ook de eerste hoofdstad van Polen samen met Gniezno in de 11e eeuw en opnieuw in de 13e eeuw. https://nl.wikipedia.org/wiki/Pozna%C5%84_(stad)

De mensen zijn eigenlijk niet te verstaan.

Het Pools (język polski, ook wel polszczyzna) is een West-Slavische taal met ongeveer 40 miljoen sprekers. De meeste sprekers van het Pools wonen in Polen (38,6 miljoen inwoners). Andere grote groepen sprekers/Polen wonen onder meer in de Verenigde Staten en in de landen van de voormalige Sovjet-Unie (vooral Wit-Rusland, Oekraïne en Litouwen). Sinds 1 mei 2004 is het Pools een van de officiële werktalen van de Europese Unie. Binnen de groep van West-Slavische talen - waartoe onder meer ook het Tsjechisch en het Slowaaks behoren - is het Pools de grootste van de zogenoemde Lechitische talen. Een belangrijk kenmerk van deze subgroep binnen het West-Slavisch is het behoud van de Proto-Slavische nasaalvocalen. De andere Lechitische talen zijn het Kasjoebisch en de uitgestorven talen Slovinzisch en Polabisch. Andere kenmerken die het Pools van de meeste andere Slavische talen onderscheiden, zijn sterk gepalataliseerde medeklinkers en een vast woordaccent op de voorlaatste lettergreep. ... Voor een taal met zo veel sprekers kent het Poolse weinig dialecten. De meeste Polen spreken iets wat de standaard relatief dicht benadert. Traditioneel worden er vijf grote dialectgroepen onderscheiden: Groot-Pools (in Groot-Polen, de streek rond Poznań), Klein-Pools (in Klein-Polen, rond Krakau), Mazovisch (in Mazovië, rond Warschau), Silezisch (in Opper-Silezië) en Kasjoebisch (in het noorden, ten westen van Gdańsk). De belangrijkste kleinere dialecten van het Pools zijn het Podhale-dialect van de bergbewoners (górale) in de Podhale en het nog door de oudere generatie gesproken dialect van Kresy, dat vóór de Russische annexatie van 1939 in een veel groter deel van Oost-Polen werd gesproken. Dit dialect vertoont met name overeenkomst met het Oekraïens en Roetheens, bijvoorbeeld op het gebied van klinkerlengte. Tegenwoordig wordt het Kasjoebisch over het algemeen als aparte taal beschouwd. Ook het Silezisch geniet in toenemende mate erkenning als zelfstandige taal. Bovendien zijn er in het westen en zuidwesten nieuwe, gemengde dialecten bij gekomen door de nasleep van de Tweede Wereldoorlog: de dialectatlas van het Pools veranderde ingrijpend door de massale verhuizing van Polen uit voormalig Poolse gebieden in het oosten (Wit-Rusland, Oekraïne, Litouwen) naar voormalig Duitse gebieden in het westen (Pommeren, Silezië). Deze volksverhuizing heeft het dialectonderzoek na de oorlog aanzienlijk bemoeilijkt. https://nl.wikipedia.org/wiki/Pools

In Poznan is om 12.00 en 15.00 te kijken naar de bokkende geiten (of zijn het bokken?). Er is een bier (Lech pils) met dat als logo. 

Lech is een Pools biermerk. Het bier wordt sinds 1980 gebrouwen in Brouwerij Lech (onderdeel van Kompania Piwowarska) te Poznań. In december 2016 werden de Oost-Europese activiteiten van AB InBev (inmiddels gefuseerd met SABMiller) overgenomen door de Japanse Asahi Group Holdings voor een bedrag van 7,3 miljard euro, waaronder de merken als Tyskie, Lech (Polen), Pilsner Urquell (Tsjechië), Ursus (Roemenië) en Dreher (Hongarije).[1][2][3] https://nl.wikipedia.org/wiki/Lech_(bier)

Lech offers a range of light, progressive beers that allow consumers to take a step back and enjoy the moment in the way that suits them best. This is made possible by the brand's wide product portfolio:

Lech Premium 5% ABV is a refreshing, classic lager. What sets it apart is the harmony of taste and proper carbonation, ensuring excellent refreshing qualities.

Lech Easy 4.2% ABV is a delicate lager with a lower alcohol content and more subtle bitterness. Get some distance and enjoy the moment on your own terms.

Lech Free 0,0% is a non-alcoholic lager, perfect for the fans of beer bitterness. The 0.0% recipe allows you to relax, log out and enter the chillout zone in any circumstances.

Lech Free 0.0% is a non-alcoholic variant, available in the following flavours: Lime Mint, Dark Fruits Sour, Watermelon Mint, Passion Fruit Melon, Dragon Fruit Grape, Yuzu Pomelo. Thanks to the alcohol-free formula, you can enjoy it whenever you want.

Lech 0.0% Fit Low Sugar is a unique non-alcoholic beer with a fruity flavour. It is a perfectly refreshing combination with low sugar content.

Lech 0.0% Active and Lech 0.0 Hydrate are refreshing non-alcoholic beers with hydrating properties.  https://www.kp.pl/en/for-media/embrace-moments-lech-manifests-a-new-chapter-in-the-brand-s-history

Ze sponsoren ook de lokale voetbalclub:

Lech Poznań (uitspraak: [ˈlɛx ˈpɔznaɲ]?, ong. lech poznanj) is een op 19 maart 1922 opgerichte Poolse voetbalclub uit de stad Poznań. De club speelt in de Ekstraklasa, de hoogste voetbaldivisie in Polen. De clubkleuren zijn blauw en wit. https://nl.wikipedia.org/wiki/Lech_Pozna%C5%84

De brouwerij heeft ook wat fruitbieren, alhoewel 'bier', iets met fruit:

Lech Dragonfruit!?

Het bier smaakt zoet en doet mij wat denken aan cassis, al zit er wel een wat exotischer smaak aan...

Op https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2 vind ik het niet terug, maar wel:

Lech Premium is a pale lager that provides a perfect harmony of taste and appropriate carbonation, and therefore excellent refreshment – especially when properly cooled. Perfect for every occasion, always when you need refreshment. https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Pils Beer from the heart of Wielkopolska brewed exclusively at Lech Browary Wielkopolski. A golden Pilsner with distinctive bitterness and rich foam. As one of the symbols of Wielkopolska, Lech Pils is closely associated with the region and engaged in its development. Lech Pils is the main sponsor and official beer of the Lech Poznań football club. Alcohol content: 5.5% Ingredients: Water, barley malt, glucose syrup, hops, and hop cone extract. https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Lime & Mint Lime and mint come together to deliver instant refreshment - especially on a hot summer day. Find some shade and cool off with the fresh taste of the Lech Lime & Mint beer. Alcohol content: 4,0% https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Apple & Lemongrass Nothing tastes better than an apple straight from the garden combined with fresh lemongrass. Enjoyed in the shade of an apple tree, on the grass. Nothing refreshes better than the Lech Apple & Lemongrass beer. Alcohol content: 4,0% https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Cherry & Plum Straight from the tree, in a pie or compote – we love the taste of Polish plums and cherries. That’s why, on hot summer days, we crave the crisp refreshment delivered by the Lech Cherry & Plum beer. Alcohol content: 4,0% https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Free 0,0% Lech Free 0.0% is a non-alcoholic lager, perfect for the fans of beer bitterness. Thanks to the alcohol-free formula, you can enjoy the full taste of beer also during active days. Alcohol content: 0,0% Best with: water, barley malt, hops and hop cone extract, natural aromas, including hop aroma

Lech 0,0 Hydrate Lychee Lemon Refreshing non-alcoholic beer with lychee and lemon flavor, with hydrating effect. Thanks to its unique formula, it is an ideal choice for hot, challenging days. Carbohydrate-electrolyte solutions enhance the absorption of water during physical exercise. Alcohol content: 0% Ingredients: Water, barley malt, sugar, acidity regulator - citric acid, sodium (sodium citrate), elderberry, lychee (0.1%) and lemon (0.1%) juices reconstituted from concentrated juices, stabilizer - acacia gum, natural flavouring, hop extract. https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech 0,0 Active Mango Lemon Refreshing non-alcoholic beer with mango and lemon flavor, with a rehydrating effect. Thanks to its unique formula, it is an ideal choice for active, challenging days. Carbohydrate-electrolyte solutions enhance the absorption of water during physical exercise. Alcohol content: 0% Ingredients: Water, barley malt, sugar, acidity regulator - citric acid, sodium (sodium citrate), mango (0.1%) and lemon (0.1%) juices reconstituted from concentrated juices, stabilizer - acacia gum, natural flavouring, hop extract. https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Free 0.0% Lime & Mint Combining beer with crisp lime and mint, Lech Free 0.0% Lime & Mint is an excellent option for the fans of fruity refreshment. Thanks to the subtle flavour and lack of alcohol, you can enjoy the refreshing taste of beer whenever you want. Alcohol content: 0.0% Best with: water, barley malt, sugar, lemon juice concentrate, natural aromas, including lime, mint and hop aromas, citric acid – acidity regulator, hop and hop cone extract https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Free 0.0% Watermelon and Mint combines non-alcoholic beer with the taste of juicy watermelon and refreshing mint. Thanks to the lack of alcohol, you can enjoy it whenever you want. Alcohol content: 0.0% Best with: water, barley malt, sugar, citric acid – acidity regulator, natural aromas, including mint aroma, colouring concentrate from black carrot, concentrated watermelon juice (0.1%), hop and barley grass extracts https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Free 0.0% Passion Fuit & Melon is a combination of a non-alcoholic lager with the refreshing taste of passion fruit and melon. You can enjoy its flavour whenever you want. Alcohol content: 0,0% Ingredients: water, barley malt, sugar, concentrated passion fruit (0.1%) and melon (0.1%) juice, natural aromas, citric acid – acidity regulator, hops, hop and barley grass extracts, antioxidant – ascorbic acid https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Lech Free 0.0% Dark Fruits Sour is a non-alcoholic beer with a refreshing, slightly tart taste of cherries, blackberries and plums. You can enjoy its fruity flavour whenever you want. Alcohol content: 0,0% https://www.kp.pl/en/our-beers/lech#tab-piwo2

Maar terug naar de stad Poznan:

De stad kwam bij de derde Poolse Deling (1793) als deel van Zuid-Pruisen bij Pruisen, maakte van 1807 tot 1813/1815 deel uit van het napoleontische hertogdom Warschau en behoorde sinds 1815 weer tot Pruisen als ambtelijk en militair centrum en hoofdstad van de provincie Posen, van 1871 tot 1919 een provincie van het Duitse Rijk. In 1815 was een tiende deel van de burgerij luthers, en een kwart joods. Een halve eeuw later een derde resp. een zevende. In 1910 was de bevolking van de stad inmiddels voor bijna de helft Duitstalig - -45% in 1910 - geworden, meest luthersen maar daarnaast had zich ook een rooms-katholieke minderheid onder de Duitstaligen gevormd die overigens grotendeels tweetalig was. Aanvankelijk vormden de Joden een belangrijk deel van de Duitstaligen, maar hun aantal nam door emigratie, met name naar Berlijn en andere Duitse steden, sterk af. Vanuit de stad werkte een Ansiedlungskommission om het dalende aandeel Duitsers te compenseren met het uitvoeren van kolonisatieprogramma's. Grootgrondbezit werd daartoe opgekocht en verkaveld om Duitstalige boeren die uit de provincie wilden emigreren toch vast te houden, en boeren als nieuwe bewoners aan te werven uit andere delen van het Duitse en ook het toentertijd aangrenzende Russische Rijk. Conform het Verdrag van Versailles werd de stad in 1919 weer Pools, toen zij als Poznań aan de Republiek Polen toeviel, samen met het grootste deel van de gelijknamige Pruisische provincie. Het grootste deel - meer dan 50.000 - van de Duitstaligen vertrok en de meeste rooms-katholieke Duitsers, als regel tweetaligen, bleven en noemden zich voortaan Pool. In 1930 gaf nog maar 5% van de bevolking zich als Duitser op. Tijdens de nationaalsocialistische bezetting van Polen tussen 1939 en 1945 werd de provincie geannexeerd onder de naam Gau Wartheland en nam een deel van degenen die vóór 1919 Duits staatsburger waren geweest, in verschillende ranggradaties de status van 'Duitser' aan.[2] [Zie ook Volksduitsers]. Samen met de Rijksduitsers (Duitse staatsburgers), die in dienst van de bezettingsautoriteit in het "Wartheland" gedetacheerd werden, kwamen zij op 28,3% (1 april 1944). Ondertussen kostte de nationaalsocialistische terreur vele Polen het leven. De Poolse maatschappelijke bovenlaag, voor zover niet vermoord of geïnterneerd, werd uitgewezen naar het Generaal-gouvernement. De Duitsers werden op hun beurt na de invasie van het Rode Leger vanaf 1945 verdreven, voor zover zij al niet gevlucht waren. [Zie ook Verdrijving van Duitsers na de Tweede Wereldoorlog].https://nl.wikipedia.org/wiki/Pozna%C5%84_(stad)

De stad was dus een tijdje Duits, Pools en later weer Duits en toen sovjet en nu weer Pools.

Twee bokken vormen het symbool van deze stad in West-Polen. Poznan staat vooral bekend vanwege de prachtige architectuur en de vele musea.  Bezienswaardigheden Rynek Net als elke andere Poolse stad heeft Poznan een centraal marktplein: het Rynek. Midden op dit marktplein staat het stadhuis. Aan de oostzijde vind je een klok en elke middag om 12:00 komen er twee bokken uit deze klok. Volgens een oude legende heeft de kok het vlees laten aanbranden voor het diner ter ere van de inwijding van het stadhuis. Hij haalde twee bokken op maar deze hadden geen zin in het spit en zijn gevlucht naar het dak. Buiten was iedereen verbaasd om deze twee bokken op het dak te zien staan. Ter herinnering zijn er twee bokken op de klok van het stadhuis gezet. Elk middaguur slaan zij 12 maal met de horens tegen elkaar. Erg leuk als je in de buurt bent op dit tijdstip om eens te bekijken! https://www.aroundtheglobe.nl/reizen/polen/poznan-si13538.html

Bezienswaardigheden in Poznan zijn o.a. de fonteinen op het plein en het winkelcentrum. Met een beetje moeite zijn wat Poolse woorden te leren zoals hallo (goedendag) 'dobre den' of 'den dobre' ofzoiets, bedankt 'djikuje' of 'djikie', ja is 'tak' en nee is 'nej'. Winkel is 'sklep', bier is 'piwo' en brouwerij is 'browar'.  Met paar woorden kom je een heel eind. Al is het soms niet wat je had verwacht.  

Stary Browar winkelcentrum, verkozen tot mooiste ter wereld in 2005. https://nl.wikipedia.org/wiki/Pozna%C5%84_(stad) Zie ook https://www.tripadvisor.nl/Attraction_Review-g274847-d2140287-Reviews-Stary_Browar-Poznan_Greater_Poland_Province_Central_Poland.html . 

Ondanks de browar in de naam is 'de oude brouwerij' een winkelcentrum: https://starybrowar5050.com/

Op 11 november vieren de inwoners de heilige Sint-Maarten met een grote parade met Sint-Maarten aan het hoofd. Op deze dag staan overal bakkers met de speciale sint-maartengebakjes. https://nl.wikipedia.org/wiki/Pozna%C5%84_(stad) Op het plein vonden we een Engelstalige presentatie over het gebakje, een soort croissantje met spijs. Het was een geweldig (humorvol) en snel verhaal over hoe een bakker bedacht om een gebakje in de vorm van een hoefijzer van het paard van Sint Maarten te maken. 

Die lekkere croissants uit Poznan horen oorspronkelijk bij de viering van Sint Maarten. Je kent hem vast wel: die Romeinse soldaat die in de vierde eeuw tijdens een ijskoude winter zijn jas deelde met een bedelaar. Rondom 11 november werd dit verhaal vaak verteld tijdens preken in de kerken van Poznan. Het verhaal gaat dat Jan Lewicki tijdens een van die preken in 1891 een oproep deed om croissants te gaan maken en uit te delen aan de armen. Hij had daar namelijk over gedroomd en na die droom had hij een hoefijzer gevonden. Dat moest de vorm worden van een lekkernij voor de armen, speciaal voor Sint Maarten. De eerste bakker die ze maakte, was Józef Melzer. Daarna gingen andere bakkers dat ook doen. Helaas weten we dat dit verhaal niet helemaal kan kloppen. Er zijn advertenties voor de croissants teruggevonden die al dateren uit de decennia voor 1891. Ook is het niets voor de inwoners van Poznan om zomaar croissants uit te delen, want ze staan bekend als gierig, of in ieder geval ondernemend genoeg om overal iets aan te willen verdienen. Hoe dan ook, de croissant is hét symbool van Poznan geworden. Er zijn zelfs souvenirs in de vorm van een croissant verkrijgbaar. https://www.stralendpolen.nl/sint-maarten-croissants-poznan/

 Hoewel Sint Maarten croissants door veel banketbakkerijen in het land worden verkocht, heeft alleen de provincie Groot-Polen bakrechten. Waarom? Omdat ze door de Europese Commissie zijn opgenomen in het register van beschermde geografische aanduidingen. Ze worden gemaakt volgens een strikt gedefinieerd recept van semi-Frans deeg met een vulling, waarvan het belangrijkste ingrediënt witte maanzaad is. Het interactieve Rogalowe Museum in Poznań  vertelt hoe dit baksel een zoet symbool is geworden van de hoofdstad van de regio Groot-Polen. Alleen daar kunt u de geanimeerde “Croissant geschiedenis van Poznan” bekijken en natuurlijk proeven van de croissant en zelfs deelnemen aan de creatie ervan! In het museum klinkt het dialect van Poznan, die steeds zeldzamer en zeldzamer te horen is op straat, en zo populair in de 19e eeuw was (een "mengsel" van Groot-Poolse en Duitse dialecten). https://www.polen.travel/nl/steden/poznan-de-wieg-van-de-poolse-staat

In het Poznań Croissant Museum (Rogalowe Muzeum Poznania) kom je alles te weten over de Sint Maartenscroissant. In de vorm van een soort stand-up comedy krijg je informatie over de geschiedenis en de ingrediënten van de croissant en de geschiedenis, de inwoners en het dialect van Poznań. In 600 jaar oud gebouw (dus geen reconstructie zoals veel andere gebouwen in de historische kern!) mogen vrijwilligers uit het publiek zelf het deeg kneden, platslaan, snijden, vullen en oprollen. Een museum kun je het niet echt noemen, het is meer een ‘experience’. https://www.stralendpolen.nl/sint-maarten-croissants-poznan/

Schuin tegenover het croissantmuseum en naast het raadshuis is een brouwerij: Brovaria. Hun adres is BROVARIA ul. Stary Rynek 73-74 61-772 Poznań en hun website https://brovaria.pl/ is in het Pools. Op https://brovaria.pl/galeria/ zijn foto's te zien van o.a. de brouwinstallatie. Bij de brouwerij is een hotel en een restaurant. We hebben er heerlijk gegeten, zowel vlees als vegetarisch. Na het gerechtje namen we nog een borrelplank met o.a. bloedworstbitterballen. Lekker! Het eten werd gepaard met een proefplankje.

Kompania Piwowarska is een Poolse brouwerijgroep met hoofdzetel in Poznań. De brouwerijgroep is de grootste van het land en is in handen van de Japanse Asahi Group Holdings.... De groep bestaat uit drie brouwerijen. De oudste brouwerij Tyskie Browary Książęce werd opgericht in 1629, Browar Dojlidy ontstond in 1768 en de jongste brouwerij Lech Browary Wielkopolski startte op 16 mei 1980. In 1995 verkreeg South African Breweries (het huidige SABMiller) de meerderheid van de aandelen van de Lech Browary Wielkopolski en in 1996 de meerderheid van de aandelen van de Tyskie Browary Książęce. Op 4 mei 1999 worden de twee brouwerijen samengebracht in de Kompania Piwowarska. Op 30 april 2003 werd de Browar Dojlidy bij de groep opgenomen. In januari 2008 werd een vierde brouwerij Browar Belgia te Kielce overgekocht van Brouwerij Palm. Deze brouwerij werd in 2009 gesloten. In 2009 kocht SABMiller de resterende 28,1% van de Kulczyk Holding S.A. en werd zo 100% eigenaar van de groep.[1] In december 2016 werden de Oost-Europese activiteiten van AB InBev (inmiddels gefuseerd met SABMiller) overgenomen door de Japanse Asahi Group Holdings voor een bedrag van 7,3 miljard euro, waaronder de merken als Tyskie, Lech (Polen), Pilsner Urquell (Tsjechië) en Dreher (Hongarije).[2][3] https://nl.wikipedia.org/wiki/Kompania_Piwowarska

Laatst was ik bij een biercollege en daar werd verteld dat Tyskie ook in Nederland wordt gebrouwen. Dus we hadden voor Pools bier niet zo ver weg gehoeven... maar het weer en de sfeer zijn zeker de moeite waard!